YAZARLARIMIZ
Zeyneddin Çetin
Vergi Başmüfettişi
cetinzeyni@gmail.com



7440 Sayılı Kanuna Göre Devam Eden Sahte Belge Düzenleme (SBD) İncelemelerinin 31.03.2024 Tarihine Kadar Sonuçlandırıl(ama)ması Hususu

7440 Sayılı Kanuna Göre Devam Eden Sahte Belge Düzenleme (SBD) İncelemelerinin 31.03.2024 Tarihine Kadar Sonuçlandırıl(ama)ması Hususu

7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, 12.03.2023 tarihli ve 32130 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Ayrıca 7440 sayılı Kanun Genel Tebliğleri, 7300 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı, Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nın duyuruları ile 213 sayılı Kanun Sirküleri/158 yayımlanmıştır.

Bu yazımız; 7440 sayılı Kanun’un 5 inci maddesi ile geçici 1 inci maddesine göre matrah ve vergi artırımı bildirimi olduğu halde DEVAM EDEN SAHTE BELGE DÜZENLEME(SBD) İNCELEMELERİNİN durumu hakkındadır.

1.Yasal Düzenleme

7440 sayılı Kanunun 1 seri nolu genel tebliğinde yer alan hususlar aşağıdaki gibidir:

Kanunun 5 inci maddesinin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla haklarında, 213 sayılı Kanunun 359 uncu maddesinin (b) fıkrasında yer alan defter, kayıt ve belgeleri yok etme veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyma veya hiç yaprak koymama veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleme fiillerinden ya da aynı Kanunun 359 uncu maddesinin (ç) fıkrasında yer alan fiillerden hareketle yapılan vergi incelemesi kapsamında, Kanunun yayımı tarihini izleyen ayın başından itibaren on iki ay içerisinde [31/3/2024 tarihine kadar (bu tarih dâhil)] bu fiillerin varlığının tespit edilmemesi durumunda, bu durumun tespitine ilişkin rapor veya yazı, Kanunun 5 inci maddesinde öngörülen süre ve şekilde matrah veya vergi artırımında bulunan mükelleflere tebliğ edilecektir.

 Matrah ve vergi artırımı sonucu hesaplanan vergileri, tebligatı izleyen aydan başlamak üzere matrah ve vergi artırımı sırasındaki tercihlerine göre, matrah ve vergi artırımı dolayısıyla verilen beyannamelere ait damga vergisini ise ilk taksit ödeme süresi içinde ödemeleri ve Kanunun 5 inci maddesinde öngörülen diğer şartları yerine getirmeleri koşuluyla, söz konusu mükellefler Kanunun 5 inci maddesi hükümlerinden yararlanabilecektir.

2.İncelemenin konusu, dönemi, başlanması ve sonuçlandırılması hususu

1.İncelemenin konusu; 213 sayılı Kanun’un 359 uncu maddesinde yer alan sahte belge düzenleme(SBD) veya aynı maddenin (ç) fıkrası kapsamında olmalıdır. Örneğin sahte belge kullanma incelemeleri bu kapsamda değildir.

2.İncelemenin dönemi: 2018, 2019, 2020, 2021 ve 2022 yıllarının herhangi biri olmalıdır. Örneğin 2017 veya 2023 yılı incelemesi bu kapsamda değildir.

3.İncelemeye 12.03.2023 tarihinden önce başlanılmış olması gerekmektedir. Bu durumdaki incelemeler, devam eden inceleme olarak tanımlanmaktadır. Kanunun yayım tarihinden sonra başlanılmış incelemeler, bu kapsamda değildir.

4.Hakkında bu kapsamda inceleme bulunanlar, süresinde matrah ve vergi artırımı bildiriminde bulunmuş olması gerekmektedir. Artırım kapsamındaki vergilerin tahakkuku BEKLETİLİR. İncelemenin sonucuna göre ödeme planı oluşturulur veya oluşturulmaz.

5.İncelemede 31/3/2024 tarihine kadar olumsuz tespit yapılamaması halinde mükelleflere ödeme planı oluşturulur. Buna göre tebliğ edilen rapor veya yazıya istinaden, Kanunda öngörülen süre ve şekilde yaptıkları matrah veya vergi artırımı sonucunda hesaplanan vergileri, tebligatı izleyen aydan başlamak üzere matrah ve vergi artırımı sırasında yaptıkları tercihe göre, matrah ve vergi artırımı dolayısıyla verilen beyannamelere ait damga vergisini ise ilk taksit ödeme süresi içinde ödemeleri ve Kanunun 5 inci maddesinde öngörülen diğer şartları yerine getirmeleri gerekmektedir.

6.Matrah ve vergi artırımı şartlarının ihlal edilmesi(yani ödemenin belirtilen süre ve şekilde yapılmaması) durumunda tarhıyat yapılabilecek ve cezalar kesilebilecektir.

7.İnceleme ve takdir işlemlerinin sonuçlandırılmasından maksat, inceleme raporları ve takdir komisyonu kararlarının vergi dairesi kayıtlarına intikal ettirilmesidir.

8.Bu incelemeler için 31/3/2024 tarihi(bu tarih dâhil) kritik önem taşımaktadır.

3.Konuya ilişkin örnekler

SORU: Bu kapsamdaki incelemeler, 31/3/2024 tarihine kadar (bu tarih dâhil) sonuçlandırılmalı mıdır? Sonuçlandırılmazsa incelemelere devam edilecek midir? Devam edilecekse tarhiyat yapılabilecek midir?

Örnek1: Mükellef hakkında 2019 yılı için SBD yönünden 2022/Aralık ayında vergi incelemesine başlanmıştır. Mükellef 2019 ve 2020 yılı için matrah ve vergi artırımında bulunmuştur. Artırım kapsamdaki tahakkuklar bekletilecektir.

İnceleme sonucunda düzenlenen vergi inceleme raporları 2023/Aralık ayında vergi dairesi kayıtlarına intikal etmiştir. Raporlarda, SBD fiilinin varlığı tespit edilmiştir. İnceleme sonucunda vergi farkı bulunmuştur.

Her iki yıl için artırım hükümlerinden yararlanılamayacaktır.

Bulunan vergi farkının tamamının tarh edilmesi gerekmektedir. Öte yandan söz konusu vergi farkı, 7440/4. madde kapsamında yapılandırılması imkân dâhilindedir.

Diğer taraftan inceleme sonucunda vergi suçu raporu düzenlenmesi ve suç duyurusunda bulunulması gerekmektedir.

Örnek2: Mükellef hakkında 2019 yılı için, SBD yönünden 2022/Aralık ayında vergi incelemesine başlanmıştır. Mükellef 2019 yılı için matrah ve vergi artırımında bulunmuştur. Artırım kapsamdaki 100.000-TL verginin tahakkuku bekletilecektir.

İnceleme sonucunda düzenlenen vergi inceleme raporları 2023/Aralık ayında vergi dairesi kayıtlarına intikal etmiştir. Raporlarda, SBD fiillerinin varlığı tespit edilmemiştir.   İnceleme sonucunda 120.000-TL vergi farkı bulunmuştur.

Artırım kapsamındaki vergilerin belirtilen süre ve şekilde ödenmesi ve diğer şartların sağlanması koşuluyla artırım hükümlerinden yararlanılabilecektir.

İnceleme sonucunda bulunan vergi farkı ile artırılan vergi birlikte değerlendirilecek olup mahsup sonrası aradaki 20.000-TL vergi farkı tarh edilecektir. Matrah/vergi artırımı şartları ihlal edilse de sonradan ayrıca ek tarhıyat yapılmayacaktır.

Ancak incelenen dönem(2019) ile artırımda bulunulan dönem(2020) farklı olsaydı incelemede bulunan vergi farkının tamamının tarh edilmesi gerekmektedir.

Örnek3: Mükellef hakkında 2019 yılı için, SBD yönünden 2022/Aralık ayında vergi incelemesine başlanmıştır. Yine 2020 yılı için, 2023/Eylül ayında vergi incelemesine başlanmıştır. Mükellef 2019 ve 2020 yılı için matrah ve vergi artırımında bulunmuş olup sırasıyla artırım kapsamdaki 100.000-TL ve 150.000-TL vergilerin tahakkuku bekletilecektir.

2019 yılı için inceleme sonucunda düzenlenen vergi inceleme raporları 2023/Aralık ayında vergi dairesi kayıtlarına intikal etmiştir. Raporlarda, SBD fiillerinin varlığı tespit edilmemiştir. İnceleme sonucunda 120.000-TL vergi farkı bulunmuştur.

Artırım kapsamındaki vergilerin belirtilen süre ve şekilde ödenmesi ve diğer şartların sağlanması koşuluyla artırım hükümlerinden yararlanılabilecektir.

İnceleme sonucunda bulunan vergi farkı ile artırılan vergi birlikte değerlendirilecek olup mahsup sonrası aradaki 20.000-TL’lik fark vergi tarh edilecektir. Matrah/vergi artırımı şartları ihlal edilse de sonradan ayrıca ek tarhıyat yapılmayacaktır.

Diğer taraftan matrah ve vergi artırımının ihlal edilmemesi koşuluyla 2020 yılına ilişkin incelemeye devam edilmeyecektir. Ancak incelemenin konusu SBD ise sadece 359 uncu madde kapsamında fiilin olup olmadığının tespiti yönünden incelemeye devam edilecektir. Diğer taraftan matrah/vergi artırımı şartlarının ihlal edilmesi durumunda bu dönem için inceleme ve tarhiyat yapılabilecektir. Öte yandan bu dönem için matrah ve vergi artırımı bulunmaması halinde incelemeye devam edileceği tabiidir.

Örnek4: Mükellef hakkında 2019 yılı için, SBD yönünden 2022/Aralık ayında vergi incelemesine başlanmıştır. Yine 2020 yılı için, 2023/Eylül ayında vergi incelemesine başlanmıştır. Mükellef 2019 ve 2020 yılı için matrah ve vergi artırımında bulunmuş olup sırasıyla artırım kapsamdaki 100.000-TL ve 150.000-TL vergilerin tahakkuku bekletilecektir.

2020 yılı için inceleme sonucunda düzenlenen vergi inceleme raporları 2023/Aralık ayında vergi dairesi kayıtlarına intikal etmiştir. Raporlarda, SBD fiillerinin varlığı tespit edilmemiştir. İnceleme sonucunda 180.000-TL vergi farkı bulunmuştur.

2020 yılı incelemesi 2019 yılı incelemesinden önce sonuçlandığından 2019 yılı incelemesinin sonuçlanması beklenecektir.

2019 yılı için inceleme sonucunda düzenlenen vergi inceleme raporları 2024/Ocak ayında vergi dairesi kayıtlarına intikal etmiştir. Raporlarda, SBD fiillerinin varlığı tespit edilmemiştir. İnceleme sonucunda 120.000-TL vergi farkı bulunmuştur.

Artırım kapsamındaki vergilerin belirtilen süre ve şekilde ödenmesi ve diğer şartların sağlanması koşuluyla artırım hükümlerinden yararlanılabilecektir.

2019 yılı incelemesi sonucunda bulunan vergi farkı artırılan vergi ile birlikte değerlendirilecektir. Yani artırım sonucundaki vergi tutarı mahsup edilerek 20.000-TL vergi farkı tarh edilecektir. Matrah/vergi artırımı şartları ihlal edilse de sonradan ayrıca ek tarhiyat yapılmayacaktır.

Diğer taraftan 2020 yılına ilişkin raporlarda önerilen tarhiyatlar yapılmayacak ve cezalar kesilmeyecektir. Ancak bu dönem için matrah/vergi artırımı şartlarının ihlal edilmesi durumunda bulunan 30.000-TL fark tarhiyatlar yapılabilecek ve cezalar kesilebilecektir.

Örnek5: Mükellef hakkında 2019 yılı için, SBD yönünden 2022/Aralık ayında vergi incelemesine başlanmıştır. Yine 2020 yılı için, 2023/Eylül ayında vergi incelemesine başlanmıştır. Mükellef 2019 ve 2020 yılı için matrah ve vergi artırımında bulunmuş olup sırasıyla artırım kapsamdaki 100.000-TL ve 150.000-TL vergilerin tahakkuku bekletilecektir.

2020 yılı için inceleme sonucunda düzenlenen vergi inceleme raporları 2023/Aralık ayında vergi dairesi kayıtlarına intikal etmiştir. Raporlarda, SBD FİİLLERİNİN VARLIĞI TESPİT EDİLMİŞ ve 180.000-TL vergi farkı bulunmuştur.

2020 yılı incelemesi 2019 yılı incelemesinden önce sonuçlandığından 2019 yılı incelemesinin sonuçlanması beklenecektir.

2019 yılı için inceleme sonucunda düzenlenen vergi inceleme raporları 2024/Ocak ayında vergi dairesi kayıtlarına intikal etmiştir. Raporlarda, SBD fiillerinin varlığı tespit edilmemiştir. İnceleme sonucunda 120.000-TL vergi farkı bulunmuştur.

Artırım kapsamındaki vergilerin belirtilen süre ve şekilde ödenmesi ve diğer şartların sağlanması koşuluyla artırım hükümlerinden yararlanılabilecektir.

2019 yılı incelemesi sonucunda bulunan vergi farkı artırılan vergi ile birlikte değerlendirilecektir. Yani artırım sonucundaki vergi tutarı mahsup edilerek 20.000-TL vergi farkı tarh edilecektir.

2020 yılı incelemesi sonucunda bulunan vergi farkı artırılan vergi ile birlikte değerlendirilecektir. Yani artırım sonucundaki vergi tutarı mahsup edilerek 30.000-TL vergi farkı tarh edilecektir.

Her iki yıl için matrah/vergi artırımı şartları ihlal edilse de sonradan ayrıca ek tarhıyat yapılmayacaktır.

Öte yandan inceleme sonucunda vergi suçu raporu düzenlenmesi ve suç duyurusunda bulunulması gerekmektedir.

Örnek6: Mükellef hakkında 2019 yılı için, SBD yönünden 2022/Aralık ayında vergi incelemesine başlanmıştır. Yine 2020 yılı için, 2023/Eylül ayında vergi incelemesine başlanmıştır. Mükellef 2019 ve 2020 yılı için matrah ve vergi artırımında bulunmuş olup sırasıyla artırım kapsamdaki vergilerin tahakkuku bekletilecektir.

2019 yılı için inceleme sonucunda düzenlenen vergi inceleme raporları 2024/Ocak ayında vergi dairesi kayıtlarına intikal etmiştir. Raporlarda, SBD fiillerinin varlığı tespit edilmiştir. İnceleme sonucunda 120.000-TL vergi farkı bulunmuştur.

Yapılan matrah ve vergi artırımları dikkate alınmayacaktır.

2019 yılı incelemesi sonucunda bulunan vergi farkının tamamı tarh edilecektir.

Diğer taraftan 2020 yılına ilişkin incelemeye devam edilecek olup söz konusu incelemenin 31.03.2024 tarihine kadar sonuçlandırılması gerekmeyecektir. İnceleme sonucunda vergi bulunması halinde tamamı tarh edilecektir.

Öte yandan inceleme sonucunda vergi suçu raporu düzenlenmesi ve suç duyurusunda bulunulması gerekmektedir.

Örnek7: Mükellef hakkında 2019 yılı için, SBD yönünden 2022/Aralık ayında vergi incelemesine başlanmıştır. Mükellef 2019 yılı için matrah ve vergi artırımında bulunmuştur. Artırım kapsamdaki tahakkuklar bekletilecektir. İnceleme, 31/3/2024 tarihine kadar sonuçlandırılamamıştır.

Bu durumda 213 sayılı Kanunun 359 maddesi kapsamında incelemeye devam edilebilecektir. İnceleme sonucunda düzenlenen vergi inceleme raporları 2024/Mayıs ayında vergi dairesi kayıtlarına intikal etmiştir. Raporlarda, SBD fiilinin varlığı tespit edilmemiştir. İnceleme sonucunda 120.000-TL vergi farkı bulunmuştur.

Artırım kapsamındaki vergilerin belirtilen süre ve şekilde ödenmesi ve diğer şartların sağlanması koşuluyla artırım hükümlerinden yararlanılabilecektir.

Bulunan vergi farkı, tarh edilmemesi gerekmektedir. Ancak bu dönem için matrah/vergi artırımı şartlarının ihlal edilmesi durumunda tarhiyatlar yapılabilecek ve cezalar kesilebilecektir.

Örnek8: Mükellef hakkında 2019 yılı için, SBD yönünden 2022/Aralık ayında vergi incelemesine başlanmıştır. Mükellef 2019 yılı için matrah ve vergi artırımında bulunmuştur. Artırım kapsamdaki tahakkuklar bekletilecektir. İnceleme, 31/3/2024 tarihine kadar sonuçlandırılamamıştır.

Bu durumda 213 sayılı Kanunun 359 maddesi kapsamında incelemeye devam edilebilecektir. İnceleme sonucunda düzenlenen vergi inceleme raporları 2024/Mayıs ayında vergi dairesi kayıtlarına intikal etmiştir. Raporlarda, SBD fiilinin varlığı tespit edilmiştir. İnceleme sonucunda 120.000-TL vergi farkı bulunmuştur.

Artırım kapsamındaki vergilerin belirtilen süre ve şekilde ödenmesi ve diğer şartların sağlanması koşuluyla artırım hükümlerinden yararlanılabilecektir.

Bulunan vergi farkı, tarh edilmemesi gerekmektedir. Ancak bu dönem için matrah/vergi artırımı şartlarının ihlal edilmesi durumunda tarhiyatlar yapılabilecek ve cezalar kesilebilecektir.

Öte yandan inceleme sonucunda vergi suçu raporu düzenlenmesi ve suç duyurusunda bulunulması gerekmektedir.

4. 7440 sayılı Kanunun yaşayan canlı maddesinden yararlanma hakkı

7440 sayılı Kanunun kapsadığı dönemlere ilişkin olarak, matrah ve vergi artırımında bulunulsun veya bulunulmasın ya da matrah/vergi artırımı ihlal edilsin veya edilmesin ya da incelemeler ne zaman tamamlanırsa tamamlansın, devam eden incelemeler sonucunda tarhı önerilen her türlü vergi(GV/KV/KDV/ÖTV/DV vb.) ve kesilecek vergi zıyaı cezaları(3 kat ceza dâhil) ile tüm usulsüzlük cezaları için mükelleflerin 7440 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinde yer alan yapılandırma hükümlerinden faydalanma hakkı bulunmaktadır.

Kaynakça:

-7440 sayılı Kanun

-7440 sayılı Kanun Genel Tebliği(Seri No:1)

01.02.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.


GÜNDEM