7326 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun, 09.06.2021 tarihli ve 31506 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Ayrıca 1 Seri No’lu Genel Tebliği de, 14.06.2021 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
7143 sayılı Kanuna göre artırım kapsamındaki dönemler; 2013, 2014, 2015, 2016 ve 2017 dir.
7326 sayılı Kanuna göre artırım kapsamındaki dönemler; 2016, 2017, 2018, 2019 ve 2020 dir.
Buna göre iki Kanunun artırım bildiriminde bulunulabilen ortak dönemler; 2016 ve 2017 dir.
Bu yazımızda, 2016 ve 2017 dönemleri için 7143 sayılı Kanuna göre kurumlar/gelir vergisi yönünden matrah artırımında bulunup şartları sağlayanlardan; herhangi bir ayda ‘hesaplanan KDV’si’ olmaması halinde 7326 sayılı Kanuna göre KDV yönünden artırım hükümlerinden yararlanabilmek için kurumlar/gelir vergisi yönünden de artırımda bulunup bulunmayacakları hususuna yer verilecektir.
7326 sayılı Kanun’un 5’inci maddesinin 3’üncü fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendinin ilgili bölümü aşağıdaki gibidir. Madde metninde geçen aşağıdaki ibareden dolayı, tek bir dönemde(ayda) dahi hesaplanan katma değer vergisi sıfır(0) olan mükelleflerin; katma değer vergisi(KDV) yönünden artırımdan faydalanabilmesi için gelir/kurumlar vergisi yönünden de artırımda bulunmaları ve ayrıca KDV yönünden karşılaştırma yapmaları gerekmektedir.
….
3) … yıl içinde beyannamelerinin tamamını vermekle birlikte beyannamelerinin bazılarında hesaplanan katma değer vergisi bulunmayan mükelleflerin bu fıkra hükmüne göre ödemeleri gereken katma değer vergisi tutan, yukarıda belirtildiği şekilde hesaplanacak %18 oranındaki katma değer vergisi tutarından aşağı olmamak kaydıyla, hesaplanan katma değer vergisi bulunan beyannamelerdeki vergiler toplamına bu fıkranın (a) bendinde belirtilen oranlar uygulanmak suretiyle hesaplanır. Bu kapsama giren mükellefler, gelir veya kurumlar vergisi için matrah artırımında bulunmamaları hâlinde bu fıkra hükmünden yararlanamaz.
Bilindiği üzere 7326 sayılı Kanun ile 7143 sayılı Kanuna göre çakışan dönemler, 2016 ve 2017 dir. Yukarıdaki duruma uygun mükelleflerin;7143 sayılı Kanuna göre bu dönemler için kurumlar/gelir vergisi yönünden artırımda bulunup şartları sağlamaları halinde, 7326 sayılı Kanuna göre aynı dönemler için KDV yönünden artırım hükümlerinden yararlanabilmek için ayrıca kurumlar/gelir vergisi yönünden matrah artırımında bulunmalarına gerek var mıdır?
2018 yılında çıkarılan 7143 sayılı Kanunun uygulanması sırasında 2013, 2014 ve 2015 yılları için benzer bir durum ile karşılaşılmıştı. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın(GİB) 25.07.2018 tarih ve E.97317 sayılı yazısıyla bu konuya bir istisna(açıklık) getirilmişti. Bahse konu yazıda, ‘7143 sayılı Kanun kapsamında KDV artırım talebinde bulunulacak yıllara ilişkin KDV beyannamelerinin bazılarında hesaplanan KDV’si bulunmayan ancak, ilgili yıllara ilişkin 6736 sayılı Kanuna göre gelir/kurumlar vergisi yönünden matrah artırımında bulunmuş olan mükelleflerin söz konusu yıllara ilişkin 7143 sayılı Kanuna göre gelir/kurumlar vergisi yönünden matrah artırımında bulunmasına gerek bulunmamakta olup, 7143 sayılı Kanun kapsamında yapılacak KDV artırımına ilişkin kıyaslamada 7143 sayılı Kanuna göre hesaplanan gelir/kurumlar vergisi artırım tutarının %18’i dikkate alınacaktır.’ Şeklinde açıklama yapılmıştır.
Bu nedenle 7326 sayılı Kanunun uygulanmasına yönelik GİB’in yukarıda belirtilen yazısına benzer bir açıklama yapmasına ihtiyaç olduğu düşünülmektedir.
Konuya İlişkin Örnek
X ve Y kurumlar vergisi mükellefinin, 2017 dönemine ait KDV beyanlarındaki ‘yıllık hesaplanan KDV tutarları’ ile kurumlar vergisi beyanlarının aşağıdaki gibi (aynı) olduğunu varsayalım. Her iki mükellefin de bir döneminde hesaplanan KDV’si olmadığını(sıfır olduğunu) varsayalım.
7143 sayılı Kanun kapsamında kurumlar vergisi yönünden artırım hükümlerinden; X mükellefin faydalandığını, Y mükellefin yararlanmadığını varsayalım. KDV yönünden artırımlarının olmadığını varsayalım.
Şimdi ise mükelleflerin 7326 sayılı Kanun kapsamında KDV yönünden artırımda bulunabilmeleri için ayrıca kurumlar vergisi yönünden de artırımda bulunması şart mıdır? GİB’in önceki düzenlemesi/görüşü esas alınırsa mükelleflerin KDV yönünden artırım hükümlerinden yararlanabilmesi için;
X mükellefin kurumlar vergisi yönünden artırımda bulunma zorunluluğu yoktur ancak karşılaştırma yapılması şarttır.
Y mükellefin kurumlar vergisi yönünden artırımda bulunma zorunluluğu vardır ayrıca karşılaştırma yapılması şarttır.
KDV beyanı |
X mükellefi |
Y mükellefi |
|
Dönem |
Formül |
Artırıma Esas Hesaplanan KDV(1) |
Artırıma Esas Hesaplanan KDV(1) |
Ocak |
|
40.000 |
40.000 |
Şubat |
|
20.000 |
20.000 |
Mart |
|
20.000 |
20.000 |
Nisan |
|
20.000 |
20.000 |
Mayıs |
|
20.000 |
20.000 |
Haziran |
|
20.000 |
20.000 |
Temmuz |
|
20.000 |
20.000 |
Ağustos |
|
20.000 |
20.000 |
Eylül |
|
20.000 |
20.000 |
Ekim |
|
20.000 |
20.000 |
Kasım |
|
20.000 |
20.000 |
Aralık |
|
0,00 |
0,00 |
Toplam-TL |
a |
240.000 |
240.000 |
|
|
||
Beyan edilen kurumlar vergisi matrahı |
b |
100.000 |
100.000 |
|
|
|
|
KDV yönünden artırım oranı |
c |
3% |
3% |
Hesaplanan KDV artırım tutarı |
d=a*c |
7.200 |
7.200 |
Kurumlar Vergisi matrah artırımı oranı |
e |
30% |
30% |
Hesaplamaya Esas Tutar-Beyana Göre |
f=b*e |
30.000 |
30.000 |
Hesaplamaya Esas Tutar-Asgari Matrah |
g |
99.600 |
99.600 |
Esas alınacak artırım matrahı(yüksek olan) |
h=f veya g |
99.600 |
99.600 |
Hesaplanan KDV artırım tutarı |
i=h*%18 |
17.928 |
17.928 |
Kurumlar vergisi yönünden artırım |
|
zorunlu değil ama karşılaştırma var |
zorunlu ve ayrıca karşılaştırma var |
Kurumlar vergisi yönünden artırım tutarı(2) |
j=h*%20 |
19.920 |
19.920 |
KDV yönünden artırım tutarı(yüksek olan) |
k=d veya i |
17.928 |
17.928 |
KDV bildirimi için kurumlar vergisi artırımı |
j |
zorunlu değil (3) |
19.920 |
Tahakkuk edecek vergi toplamı |
l=k+j |
17.928 |
37.848 |
(1) Artırıma esas tutarın belirlenmesinde sadece ‘hesaplanan KDV’ dikkate alınması gerekmektedir. Beyannamede yer alan ‘ilave edilecek KDV’ artırım hesaplamasına dahil edilmeyecektir. Ancak hesaplanan KDV olarak beyan edilmesi gereken KDV’nin ilave edilecek KDV satırında beyan edilmiş olması halinde bu tutarların da hesaplanan KDV’ye dahil edilmesi gerekir.
(2) Belli şartlarda %15 oranında vergilendirme yapılmaktadır.
(3) GİB’in önceki düzenlemesi/görüşü esas alınması durumunda.
2016 ve 2017 dönemleri için 7143 sayılı Kanuna göre kurumlar/gelir vergisi yönünden şartların sağlanarak faydalanılmış olması halinde herhangi bir ayda ‘hesaplanan KDV’ olmaması durumunda bu dönemler için 7326 sayılı Kanuna göre KDV yönünden artırım hükümlerinden yararlanabilmek için ayrıca kurumlar/gelir vergisi yönünden de matrah artırımında bulunup bulunulmaması konusundaki tereddütlerin giderilmesi gerektiği düşünülmektedir.
Kaynakça:
-Gelir İdaresi Başkanlığının 25/07/2018 tarih ve E.97317 sayılı yazısı,
-7143 sayılı Kanun,
-7326 sayılı Kanun
14.07.2021
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.