A-Giriş
7143 sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun, 18/05/2018 tarih ve 30425 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. Ayrıca bu Kanuna ilişkin usul ve esasları belirleyen 1 seri nolu Genel Tebliği de 26/05/2018 tarih ve 30432 1.Mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
Bu yazımızda; bu Kanunun 5’ inci maddesi kapsamında Katma Değer Vergisi(KDV) yönünden vergi artırıma ilişkin örneklere yer verilecektir.
B-Konuya İlişkin Örnekler
Bu Kanunun 5’inci maddesine göre, Katma Değer Vergisi mükellefleri, her bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak verdikleri beyannamelerindeki hesaplanan katma değer vergisinin yıllık toplamı üzerinden 2013 yılı için %3,5, 2014 yılı için %3, 2015 yılı için %2,5, 2016 yılı için %2 ve 2017 yılı için %1,5 oranından az olmamak üzere vergi artımında bulunabilirler.
Mükellefler, sadece 1 nolu KDV beyannameleri için artırım hükmünden yararlanabilirler. Artırıma, Yıllık Hesaplanan KDV tutarı esas alınır. Bu hesaplamaya, İLAVE edilecek KDV dahil edilmeyecektir. Ancak, ilgili dönemlerde hesaplanan KDV olarak beyan edilmesi gereken KDV’nin ilave edilecek KDV satırında beyan edilmiş olması halinde bu tutarların da hesaplanan KDV’ye dahil edilmesi gerekir. Artırım bildirimleri EN GEÇ 31/08/2018 tarihine(bu tarih dahil) kadar yapılabilir.
Örnek(ler):
Aşağıda yer verilen örneklerde 2016 yılı için Gelir/Kurumlar vergisi matrah beyanı 100.000,00-TL olduğunu varsayalım. Öte yandan bu dönem için matrah artırımına esas oran %20 dir. Bu kapsamda örneklerde beyan edilen matrahın belirlenen oran ile çarpımı sonucunda bulunan tutar (20.000-TL) esas alınmış olup, ancak bu tutar, alt limitlerden az ise alt limitler üzerinden işlem yapılmıştır. Alt limitler de aşağıdaki gibidir.
Dönemi |
Alt Limit Artırım Matrahı |
Açıklama |
2016 yılı |
14.424,00 |
Gelir Vergisi mükellefi(İşletme Hesabı esasına tabi) |
2016 yılı |
21.636,00 |
Gelir Vergisi mükellefi(Bilanço Esasına tabi) |
2016 yılı |
21.636,00 |
Gelir Vergisi mükellefi(Serbest Meslek Kazancına tabi) |
2016 yılı |
43.260,00 |
Kurumlar Vergisi mükellefi |
Örnek-1/a: Tüm beyannamelerde Hesaplanan KDV olduğunu varsayalım.
Örnek-1/b: Üçer aylık beyanname veren bir mükellefin ilk döneme ait beyanının olmadığını varsayalım. Bu durumda bir yıla İBLAĞ söz konusudur.
Örnek-2: Aralık döneminde Hesaplanan KDV 10.000,00-TL, Tecil Edilebilir KDV 1.000,00-TL olduğunu varsayalım.
Örnek-3: Aralık döneminde Hesaplanan KDV 10.000,00-TL, AYRICA tevkifatlı işlem nedeniyle kendisi tarafından 1 nolu KDV ile beyan edilecek Hesaplanan KDV 1.000,00-TL olduğunu varsayalım.
Örnek-4: Tüm beyannameler verilmiş ancak beyannamelerde Hesaplanan KDV olmadığını varsayalım. Gelir/kurumlar vergisi beyanı esas alınır, beyanı yoksa veya düşükse alt limitler esas alınacaktır. Burada, kazancı serbest meslek kazancı elde eden mükellefler için alt limit esas alınmıştır.
Örnek-5: Verilmesi gereken beyannamelerin en az 3 dönemi için beyanın olduğunu, diğer dönemler için beyanname verilmediğini varsayalım. Bu durumda bir yıla İBLAĞ söz konusudur.
|
Örnek-1/a |
Örnek-1/b |
Örnek-2 |
Örnek-3 |
Örnek-4 |
Örnek-5 |
Dönem |
Hesaplamaya Esas KDV |
Hesaplamaya Esas KDV |
Hesaplamaya Esas KDV |
Hesaplamaya Esas KDV |
Hesaplamaya Esas KDV |
Hesaplamaya Esas KDV |
Ocak |
10.000,00 |
Beyan yok |
10.000,00 |
10.000,00 |
0,00 |
Beyan yok |
Şubat |
10.000,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
0,00 |
Beyan yok |
|
Mart |
10.000,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
0,00 |
Beyan yok |
|
Nisan |
10.000,00 |
30.000,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
0,00 |
Beyan yok |
Mayıs |
10.000,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
0,00 |
Beyan yok |
|
Haziran |
10.000,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
0,00 |
Beyan yok |
|
Temmuz |
10.000,00 |
30.000,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
0,00 |
Beyan yok |
Ağustos |
10.000,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
0,00 |
Beyan yok |
|
Eylül |
10.000,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
0,00 |
Beyan yok |
|
Ekim |
10.000,00 |
30.000,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
0,00 |
10.000,00 |
Kasım |
10.000,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
0,00 |
10.000,00 |
|
Aralık |
10.000,00 |
9.000,00 |
11.000,00 |
0,00 |
10.000,00 |
|
Toplam-TL |
120.000,00 |
90.000,00 |
119.000,00 |
121.000,00 |
0,00 |
30.000,00 |
Artırım Oranı |
0,02 |
0,02 |
0,02 |
0,02 |
0,02 |
0,02 |
Artırım Tutarı |
2.400,00 |
1.800,00 |
2.380,00 |
2.420,00 |
0,00 |
600,00 |
Gelir/Kurumlar Vergisi yönünden artırım |
zorunlu değil |
zorunlu değil |
zorunlu değil |
zorunlu değil |
zorunlu |
zorunlu değil |
Hesaplamaya Esas Tutar |
120.000,00 |
(90.000,00)/3= 30.000,00*4= |
119.000,00 |
121.000,00 |
21.636,00 |
(30.000,00)/3= 10.000,00*12= |
120.000*%2= |
120.000*%2= |
|||||
2.400,00 |
2.400,00 |
|||||
%18 oranı |
- |
- |
- |
- |
3.894,48 |
- |
Esas Artırım Tutarı |
2.400,00 |
2.400,00 |
2.380,00 |
2.420,00 |
3.894,48 |
2.400,00 |
Örnek-6/a: Gelir/Kurumlar beyanı var ama KDV beyanı verilmemiş veya bir takvim yılı içinde 1 - 2 döneme ilişkin beyan olduğunu varsayalım. Burada bilanço usulüne göre defter tutan gelir vergisi mükellefi esas alınmıştır.
Örnek-6/b: Hiç beyanname verilmediğini varsayalım. POTANSİYEL mükellef kapsamında bulunan(yani mükellefiyet kaydı olmayan) serbest meslek erbabı(doktor, avukat, mühendis) kayıtdışı kalan kazancı için artırımda bulunabilir. Bu durumda gelir vergisi beyanı da olmadığından alt limitler esas alınacaktır.
Örnek-7/a: Temmuz ayı için işe başlanıldığını varsayalım.(veya veri ve dönem sayısı aynı olarak Haziran ayında işin bırakıldığını varsayalım.)
Örnek-7/b: Temmuz ayı için işe başlanılmışsa ve en az 3 dönem beyanname verilmiş, bazı dönem için de beyanname verilmediğini varsayalım.(veya veri ve dönem sayısı aynı olarak Haziran ayında işin bırakıldığını varsayalım.) Bu durumda işe başladığı döneme kadar İBLAĞ söz konusudur.
Örnek-7/c: Temmuz ayı için işe başlanılmışsa ve en fazla 2 dönem beyanname verildiğini varsayalım.(veya veri ve dönem sayısı aynı olarak Haziran ayında işin bırakıldığını varsayalım.) Burada kurumlar vergisi mükellefi esas alınmıştır.
(Mükellefiyet kıst dönemli olduğu için alt limit matrahının kıst döneme düşen payı esas alınır. Şayet bu tutar 20.000-TL nin altında olsaydı, bu durumda beyan esas alınırdı. Mesela, bu örnek işletme hesabı esasına tabi mükellef için olsaydı, beyanı yüksek olduğundan beyanı esas alınır. Şöyle ki;
100.000,00 |
* |
20% |
= |
20.000,00 |
* |
18% |
= |
3.600,00 |
-TL |
14.424,00 |
* |
6/12 |
= |
7.212,00 |
Örnek-7/d: Aralık ayı için işe başlanılmışsa ve verilen beyannamede Hesaplanan KDV olduğunu varsayalım. (veya veri ve dönem sayısı aynı olarak Ocak ayında işin bırakıldığını varsayalım.)
|
Örnek-6/a |
Örnek-6/b |
Örnek-7-a |
Örnek-7-b |
Örnek-7-c |
Örnek-7-d |
Dönem |
Hesaplamaya Esas KDV |
Hesaplamaya Esas KDV |
Hesaplamaya Esas KDV |
Hesaplamaya Esas KDV |
Hesaplamaya Esas KDV |
Hesaplamaya Esas KDV |
Ocak |
Beyan yok |
Beyan yok |
İşe Başlama Temmuz ayından itibaren |
İşe Başlama Temmuz ayından itibaren |
İşe Başlama Temmuz ayından itibaren |
İşe Başlama Aralık ayından itibaren |
Şubat |
Beyan yok |
Beyan yok |
||||
Mart |
Beyan yok |
Beyan yok |
||||
Nisan |
Beyan yok |
Beyan yok |
||||
Mayıs |
Beyan yok |
Beyan yok |
||||
Haziran |
Beyan yok |
Beyan yok |
||||
Temmuz |
Beyan yok |
Beyan yok |
10.000,00 |
Beyan yok |
Beyan yok |
|
Ağustos |
Beyan yok |
Beyan yok |
10.000,00 |
Beyan yok |
Beyan yok |
|
Eylül |
Beyan yok |
Beyan yok |
10.000,00 |
Beyan yok |
Beyan yok |
|
Ekim |
Beyan yok |
Beyan yok |
10.000,00 |
10.000,00 |
Beyan yok |
|
Kasım |
10.000,00 |
Beyan yok |
10.000,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
|
Aralık |
10.000,00 |
Beyan yok |
10.000,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
Toplam-TL |
20.000,00 |
0,00 |
60.000,00 |
30.000,00 |
20.000,00 |
10.000,00 |
Artırım Oranı |
0,02 |
0,02 |
0,02 |
0,02 |
0,02 |
0,02 |
Artırım Tutarı |
400,00 |
0,00 |
1.200,00 |
600,00 |
400,00 |
200,00 |
Gelir/Kurumlar Vergisi yönünden artırım |
zorunlu |
zorunlu |
zorunlu değil |
zorunlu değil |
zorunlu |
zorunlu değil |
Hesaplamaya Esas Tutar |
21.636,00 |
21.636,00 |
60.000,00 |
(30.000,00)/3= |
100.000,00*20%= |
10.000,00 |
10.000,00*6= |
20.000,00= |
|||||
60.000,00*%2= |
43.260,00*6/12= |
|||||
1.200,00 |
21.630,00= |
|||||
%18 oranı |
3.894,48 |
3.894,48 |
- |
- |
3.893,40 |
- |
Esas Artırım Tutarı |
3.894,48 |
3.894,48 |
1.200,00 |
1.200,00 |
3.893,40 |
200,00 |
Örnek-8/a: Ocak-Eylül döneminde işlemler KDV'den istisna kapsamında ise, diğer dönemlerde normal Hesaplanan KDV olduğunu varsayalım.(Burada kurum mükellefi için alt limit esas alındı.)
Örnek-8/b: Ocak-Eylül döneminde işlemler KDV'den istisna kapsamında ise, diğer dönemlerde tüm işlemler tecil-terkin işlemi kapsamında olduğunu varsayalım.(Burada kurum mükellefi için alt limit esas alındı.)
Örnek-8/c: Şubat-Eylül döneminde işlemler KDV'den istisna kapsamında ise, Ocak döneminde beyan yoksa, Ekim ve Kasım döneminde normal Hesaplanan KDV varsa, Aralık ayında tüm işlemler tecil-terkin kapsamında olduğunu varsayalım. Bu durumda bir yıla İBLAĞ söz konusudur.(Burada kurum mükellefi için alt limit esas alındı.)
Örnek-8/ç: Ocak-Eylül döneminde beyan edilecek bir HASILAT bulunmadığından Hesaplanan KDV’si 0,00-TL, Ekim-Aralık döneminde normal Hesaplanan KDV olduğunu varsayalım.(İşletme hesabına göre defter tutar mükellef için beyan/alt limiti esas alındı.)
Örnek-9/a: Aralık döneminde Hesaplanan KDV 10.000,00-TL olduğunu varsayalım.
İnceleme sonucunda bulunan matrah farkı dolayısıyla Hesaplanan KDV 1.000,00-TL olduğunu varsayalım. 18/05/2018 tarihten önce yapılan uzlaşma yapılmış ve sağlanmış olduğunu varsayalım. Uzlaşma sonucunda bu vergi 900-TL olarak kesinleşseydi, Aralık dönemi hesaplamaya esas tutar toplamı 10.900-TL olacaktı.
Veya bu tarihten önce verilen ve sonuçlandırılan düzeltme beyanlarında 1.000,00-TL Hesaplanan KDV olduğunu varsayalım.
Veya bu tarihten önce ihtirazı kayıtla verilen beyanlarında 1.000,00-TL Hesaplanan KDV olduğunu varsayalım.
Örnek-9/b: Aralık döneminde Hesaplanan KDV 10.000,00-TL, inceleme sonucunda sahte belge nedeniyle reddedilen KDV(aynı zamanda tarhı önerilen ve ödenecek KDV olsun) 1.000,00-TL olduğunu varsayalım.
18/05/2018 tarihten önce yapılan uzlaşma sonucunda bu vergi 990,00-TL olarak kesinleşmiştir. Burada 1.000,00-TL(veya 990,00-TL) dikkate alınmayacaktır. Çünkü vergi artırımında hesaplamaya esas tutar, Hesaplanan KDV olduğu için, bu tutar değişmeyecektir.
|
Örnek-8/a |
Örnek-8/b |
Örnek-8/c |
Örnek-8/ç |
Örnek-9/a |
Örnek-9/b |
Dönem |
Hesaplamaya Esas KDV |
Hesaplamaya Esas KDV |
Hesaplamaya Esas KDV |
Hesaplamaya Esas KDV |
Hesaplamaya Esas KDV |
Hesaplamaya Esas KDV |
Ocak |
0,00 |
0,00 |
Beyan yok |
0,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
Şubat |
0,00 |
0,00 |
0,00 |
0,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
Mart |
0,00 |
0,00 |
0,00 |
0,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
Nisan |
0,00 |
0,00 |
0,00 |
0,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
Mayıs |
0,00 |
0,00 |
0,00 |
0,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
Haziran |
0,00 |
0,00 |
0,00 |
0,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
Temmuz |
0,00 |
0,00 |
0,00 |
0,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
Ağustos |
0,00 |
0,00 |
0,00 |
0,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
Eylül |
0,00 |
0,00 |
0,00 |
0,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
Ekim |
10.000,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
Kasım |
10.000,00 |
10.000,00 |
23.000,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
Aralık |
10.000,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
10.000,00 |
11.000,00 |
10.000,00 |
Toplam-TL |
30.000,00 |
30.000,00 |
43.000,00 |
30.000,00 |
121.000,00 |
120.000,00 |
Artırım Oranı |
0,02 |
0,02 |
0,02 |
0,02 |
0,02 |
0,02 |
Artırım Tutarı |
600,00 |
yok |
Aralık hariçtir. |
600,00 |
2.420,00 |
2.400,00 |
Gelir/Kurumlar Vergisi yönünden artırım |
Zorunlu-karşılaştırma var |
zorunlu |
Zorunlu-karşılaştırma var |
Zorunlu-karşılaştırma var |
zorunlu değil |
zorunlu değil |
Hesaplamaya Esas Tutar |
43.260,00 |
43.260,00 |
(33.000,00)/11= |
100.000,00*%20= 20.000,00*%18= 14.424,00*%18= beyan>alt limit |
121.000,00 |
120.000,00 |
3.000*12= |
||||||
36.000*%2= |
||||||
43.260*18%= |
||||||
%18 oranı |
7.786,80 |
7.786,80 |
7.786,80 |
3.600,00 |
- |
- |
Esas Artırım Tutarı |
7.786,80 |
7.786,80 |
7.786,80 |
3.600,00 |
2.420,00 |
2.400,00 |
C-Sonuç
Yazımızın önceki bölümünde örneklendirilmiş tablolarda da görüleceği üzere, 7143 sayılı Kanun kapsamında KDV yönünden vergi artırımında farklı durumlar söz konusudur. Diğer taraftan mezkur Kanunda yer alan düzenlemeye göre, artırım ile ilgili olarak doğru beyan yapılmaması veya vergi hataları nedeniyle eksik tahakkuk eden vergiler, ilk taksit ödeme süresinin sonunda tahakkuk etmiş sayılacaktır. Dolayısıyla KDV yönünden vergi artırımda bulunacak mükelleflerin, beyanlarını kontrol ederek artırım bildiriminde bulunmalarının faydalı olacağı düşünülmektedir.
Kaynakça:
-7143 sayılı Kanun ve Genel Tebliği
31.05.2018
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.