Zekeriya Aslan
Yeminli Mali Müşavir
zekeriyaaslan@finansalymm.com

Ekonomik Ömrü Bitmiş ATİK'lerde Yeniden Değerleme Neden Yapılamaz?

7326 Sayılı Kanun ile; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 31 inci maddesine, altıncı fıkrasından sonra gelmek üzere bir fıkra eklenmiştir.  Buna göre;

1-Tam mükellefiyete tabi ve bilanço esasına göre defter tutan gelir ve kurumlar vergisi mükellefler, 09.06.2021 tarihi itibarıyla aktiflerine kayıtlı bulunan taşınmazlar ile amortismana tabi diğer iktisadi kıymetlerini 31/12/2021 tarihine kadar bazı şart ve hükümlere uymak koşuluyla yeniden değerleyebilirler. Şu kadar ki;

a- Yeniden değerlemede, taşınmazların ve bunlara ait amortismanların, bu Kanunda yer alan değerleme hükümlerine göre tespit edilen ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla yasal defter kayıtlarında yer alan değerleri dikkate alınır. Amortismana tabi taşınmazlar için amortismanın herhangi bir yılda yapılmamış olması durumunda yeniden değerlemeye esas alınacak tutar bu amortismanlar tam olarak ayrılmış varsayılarak belirlenir.

b- Taşınmazların tespit edilen değerleri ve bunlara ilişkin amortismanların yeniden değerleme oranı ile çarpılması suretiyle yeniden değerleme sonrası değerleri bulunur.

c- 213 sayılı Kanunun mükerrer 298 inci maddesi uyarınca hesap dönemi takvim yılı olan mükellefler için son olarak 2004 takvim yılı itibarıyla enflasyon düzeltmesi yapılmıştır. Bu durumda, hesap dönemi takvim yılı olan mükellefler için 31/12/2004 tarihli bilançolarında yer alan taşınmazlar ve bunların amortismanlarının düzeltilmesinde dikkate alınacak yeniden değerleme oranı, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten bir önceki ay olan 2021/Mayıs ayına ilişkin Yİ-ÜFE değerinin (666,79), 31/12/2004 tarihli bilançoyu takip eden ay olan 2005 yılı Ocak ayına ilişkin Yİ-ÜFE değerine (114,83) bölünmesi ile bulunan katsayı olacaktır (666,79/114,83=5,806).

d-Enflasyon düzeltmesi yapılmış son bilanço tarihinden (31/12/2004) sonra iktisap edilen taşınmazlar ve bunların amortismanlarının düzeltilmesinde dikkate alınacak yeniden değerleme oranı ise, 7326 Sayılı Yasanın yürürlüğe girdiği tarihten (09/06/2021) bir önceki ay olan Mayıs ayına ilişkin Yİ-ÜFE değerinin 666,79, taşınmazın iktisap edildiği ayı izleyen aya ilişkin Yİ-ÜFE değerine bölünmesi ile bulunan katsayı olacaktır.

2-Ekonomik ömrü biten amortismana tabi iktisadi kıymetlerde Yeniden Değerleme işlemi yapılamaz. Zira, Yeniden Değerleme işleminin hem ATİK’in maliyet bedeline, hem de Birikmiş Amortismanlara uygulanması sonucunda Net Defter Değeri sıfır olarak hesaplanır. Dolayısıyla Değer Artışı çıkmamaktadır.

Değer Artışı =

Taşınmazların Yeniden Değerleme Sonrası Net Bilanço Aktif Değeri

-  Yeniden Değerleme Öncesi Net Bilanço Aktif Değeri

Net Bilanço Aktif Değeri =

Taşınmazların Bilançonun Aktifinde Yazılı Değerleri

-Pasifte Yazılı Amortismanlar

Örnek:

1-(M) Halı A.Ş, 31.01.2004 tarihinde almış olduğu halı makinalarını 02.07.2021 tarihinde 7326 Sayılı Kanun’un 11.Maddesi kapsamında Yeniden Değerlemeye tabi tutmuştur. (M) Halı A.Ş, ‘nin 31.12.2020 bilançosuna ilişkin bazı veriler şöyledir:

Veriler (31.12.2020)	Tutar
253-Makinalar	1.000.000
257-Birikmiş Amortismanlar	1.000.000

2-Yİ-ÜFE verileri şöyledir:

Dönem	Yİ-ÜFE
Mayıs 2021	666,79
Ocak 2005	114,83
Yeniden Değerleme Katsayısı	5,806

Çözüm:

Veriler (31.12.2020)	Tutar
253-Makinalar	1.000.000
257-Birikmiş Amortismanlar	1.000.000
Net Defter Değeri	0

 

Veriler (02.07.2021)	Maliye (TL	Yeniden Değerleme Katsayısı	Makinaların Yeni Değeri (TL)
253-Makinalar	1.000.000	5,806	5.806.000
257-Birikmiş Amortismanlar	1.000.000	5,806	5.806.000
Net Defter Değeri	0	5,806	0

 

Hesaplar	Tutar
Makinaların Değerlenmiş Net Değeri	0
Makinaların Dönem Sonu Net Değeri	0
522-Değer Artış Fonu	0
Yeniden Değerleme Vergisi (%2)	0

Kaynak:

Resmi Gazete Tarihi ve Numarası	Yasal Dayanak
09.06.2021 - 31506	7326 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun

09.07.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.