Zekeriya Aslan
Yeminli Mali Müşavir
zekeriyaaslan@finansalymm.com

Bankalar, Zarar Eden Şirketlere Neden Kredi Vermez?

A-Zararın, Sermaye İle Kanuni Yedek Akçeler Toplamının Yarısına (1/2’sine) Eşit Olması:

                       Sermaye + Kanuni Yedek Akçeler

Zarar =                                  2

Örnek-1:

(Y) Halı A.Ş.’nin bazı verileri şöyledir:

Veriler	Tutar (TL)
Sermaye	10.000.000
Kanuni Yedek Akçeler	1.000.000
Dönem Zararı	5.500.000

Sermaye + Kanuni Yedek Akçeler    10.000.000 + 1.000.000    

 -----------------------------------------------=  -------------------------------- =5.500.000.-TL

                                   2                                                        2

Yukarıdaki hesaplamalardan anlaşıldığı gibi, sermaye ile kanuni yedek akçeler toplamının yarısı (1/2’si) (5.500.000.-TL) zarar sebebiyle karşılıksız kalmıştır. Diğer bir ifade ile firmanın özkaynakları erimiş ve sıfırlanmıştır. Mali yapısı zarar nedeniyle sıfırlanan bu firmaya bankaların kredi vermesine imkan bulunmamaktadır.

B- Zararın, Sermaye İle Kanuni Yedek Akçeler Toplamından Çok Olması:

Örnek-2:

(T) Çocuk Bezi A.Ş.’nin bazı verileri şöyledir:

Veriler	Tutar (TL)
Sermaye	10.000.000
Kanuni Yedek Akçeler	1.000.000
Dönem Zararı	7.500.000

Sermaye + Kanuni Yedek Akçeler    10.000.000 + 1.000.000    

 -----------------------------------------------=  -------------------------------- =5.500.000.-TL

                                   2                                                        2

Yukarıdaki hesaplamalardan anlaşıldığı gibi, sermaye ile kanuni yedek akçeler toplamının yarısı (1/2’si) 5.500.000.-TL olarak hesaplanmıştır. Şirketin dönem zararı, bu tutardan 2.000.000.-TL fazladır.  Dolayısıyla sermaye ile kanuni yedek akçeler toplamının yarısı zarar sebebiyle karşılıksız kalmıştır. Diğer bir ifade ile firmanın özkaynakları erimiş ve 2.000.000.-TL eksiye dönmüştür. Mali yapısı zarar nedeniyle 2.000.000.-TL eksiye dönen bu firmaya bankaların kredi vermesine imkan bulunmamaktadır.

C-Zararları Toplamının, Ödenmiş Sermayenin 2/3 ‘Ünden Fazla Çıkması:

Bu firmalar, aktiflerini piyasa fiyatından satsalar bile, geçmiş ve bu dönem zararları toplamı, ödenmiş sermayenin 2/3 ‘ünden fazla çıkmaktadır. Son yıllık bilançoya göre, sermaye ile kanuni yedek akçeler toplamının üçte ikisinin zarar sebebiyle karşılıksız kaldığı anlaşıldığı takdirde, derhâl toplantıya çağrılan genel kurul, sermayenin üçte biri ile yetinme veya sermayenin tamamlanmasına karar vermediği takdirde şirket kendiliğinden sona erer

Örnek-2:

(N) Yağ A.Ş.’nin 31.03.2019 Tarihli Ara Bilançosu şöyledir:        

(Milyon TL)

AKTİF			PASİF
Dönen Varlıklar		5.000	Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar		8.000
Duran Varlıklar		7.000	Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar		2.000
			Özkaynaklar		2.000
			Ödenmiş Sermaye	6.000
			Yasal Yedekler	500
			Özel Fonlar	500
			Geçmiş Yıl Zararları	-3.000
			Bu Dönem Zararı	-2.000
TOPLAM		12.000			12.000

Tablodan anlaşıldığı gibi, ödenmiş sermaye 6.000.000.-TL ve Toplam Zarar (3.000.000+2.000.000) 5.000.000.-TL’dir. Buna göre şirket, esas sermayenin (5.000.000 / 6.000.000) %83 ‘ünü kaybetmiştir.

D-Sermaye ve kanuni yedek akçeler toplamının en az yarısının özvarlık içerisinde korunması şartıyla, sermaye asgari sermaye tutarına kadar indirilebilir.

E-Sermaye tamamlama fonu yalnızca zararların mahsup edilmesi suretiyle kullanılabilir.

F-Halka açık anonim şirketler için sermaye piyasası mevzuatı hükümleri saklı kalmak kaydıyla genel kurul tarafından;

1- Sermayenin zarar sonucu ortaya çıkan kayıp kadar azaltılması ile birlikte eş zamanlı olarak istenilen tutarda artırımına karar verilebilir. Sermayenin azaltılması işlemi ile birlikte eş zamanlı sermaye artırımında nakdi sermaye taahhüdü Kanunun 344 üncü ve 585 inci maddelerine uygun olarak ödenir.

2-Sermayenin zarar sonucu ortaya çıkan kayıp kadar azaltılması yoluna gidilmeden sermaye artırımına karar verilebilir. Bu şekilde yapılacak sermaye artırımında, tescil edilecek sermaye ile kanuni yedek akçeler toplamının en az yarısının özvarlık içerisinde korunmasını sağlayacak tutarın sermaye artırımının tescilinden önce ödenmesi zorunludur.

3- Aynı genel kurul toplantısında, bedelleri tamamen ödenmek suretiyle, (b) bendindeki koşul aranmaksızın, sermayenin istenilen düzeyde artırılmasına ve daha sonra azaltılmasına karar verilebilir. Bu şekilde gerçekleştirilecek işlemler sonucunda, tescil edilecek sermaye ile kanuni yedek akçeler toplamının en az yarısının öz varlık içinde korunması zorunludur.

Kaynakça:

Resmi Gazete Tarihi ve Numarası	Yasal Dayanak
26.12.2020-31346	6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu 376.Maddesine İlişkin Tebliğ

05.01.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.