Zekeriya Aslan
Yeminli Mali Müşavir
zekeriyaaslan@finansalymm.com

Firmalar, İhracat Bedellerinin Yurda Getirilmesinde Hangi Kolaylıklardan Yararlanabilir?

Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin İhracat Bedelleri Hakkındaki 2018-32/48 Sayılı Tebliğ ile ilgili olarak TC Merkez Banaksınca 06.11.2018 tarihinde “İhracat Genelgesi” yayımlanmıştır. Ayrıca, Hazine ve Maliye Bakanlığının yazıları ile Genelgede değişiklikler yapılarak ihracat bedellerinin yurda getirilmesi konusunda aşağıdaki kolaylıklar getirilmiştir:

A- Hangi Ülkelere Yapılan İhracat Bedelleri Vekaletname İle Türkiye’ye Getirilebilir?

Irak, Afganistan ve Libya ülkelerine yapılan ihracatta ihracat bedellerinin üçüncü kişiler tarafından efektif olarak bankaya getirilmesi halinde söz konusu bedellerin bankalarca ihracat bedeli olarak alışının yapılması için ihracatçı veya ithalatçı tarafından bedeli getiren üçüncü kişiye bedelin bankaya getirilmesinden önce vekâletname verilmiş olması gerekmektedir(Dip Not-3).

B- İhracat Bedelleri, Alıcı Firmanın Türkiye’deki Banka Hesabından, İhracatçı Firmanın Türkiye’deki Hesabına Nasıl Aktarılabilir?

İhracatçı firma dışındaki ithalatçı, tedarikçi, aracı vb. olan Türkiye’de yerleşik farklı firmaların yurt içi hesaplarına gönderilen ihracat bedellerinde; yurt dışından ihracat bedeli tutar kadar döviz veya Türk parası geldiğinin;

1-Satış sözleşmesi,

2-Kesin veya proforma fatura,

3-Gümrük beyannamesi,

4-Banka hesap özeti,

gibi belgelerle tevsik edilmesi, anılan firmaların yurt içi hesaplarından döviz veya Türk parası cinsinden ihracatçının hesabına yapılan havalelerin ihracat bedeli olarak kabul edilerek alışının yapılması mümkündür(Dip Not-6).

C- İhracatçının Hesabına Yurtdışından Transfer Edilen İhracat Bedelleri, Başka Bir Firmanın Hesabına Nasıl Transfer Edilebilir?

İhracatçının hesabına yurt dışından transfer edilen ihracat bedelinin alışı yapılmaksızın başka bir hesaba transfer edilmesi durumunda, ihracatçının hesabına yurt içindeki başka bir hesaptan söz konusu tutar kadar dövizin veya Türk lirasının tekrar transfer edilmesi halinde, hesaba ilk transfer edilen bedelin ihracat işlemi ile ilgili ve yurt dışı kaynaklı olduğunun;

1-Satış sözleşmesi,

2-Kesin veya proforma fatura,

3-Gümrük beyannamesi,

4-Banka hesap özeti,

gibi belgelerle tevsik edilmesi, söz konusu bedelin ihracat bedeli olarak kabul edilerek alışının yapılması mümkündür(Dip Not-7).                                                 

D- İhracat Bedelleri, İhracatçı Firmanın Yurt Dışındaki Banka Hesabından, Türkiye’deki Banka Hesabına Nasıl Transfer Edilebilir?

İhracatçı firmaların yurt dışında bulunan bankalardaki hesaplarından Türkiye'deki bankalardaki hesaplarına ihracat bedeli açıklaması ile yapılan transferlerin bankalarca ihracat bedeli olarak alışı, söz konusu hesaba ihracatçının Türkiye'deki hesaplarından veya yurt dışındaki başka hesaplarından para transfer edilmediğinin, gümrük beyannamesi tarihinden sonraki 180 güne ait hesap hareketlerini gösterir belgelerin aracı bankalara ibraz edilmesi ve aracı bankaca hesap hareketlerinin kontrolü suretiyle durumu teyit etmesi kaydıyla yapılabilir.

Ancak, firmaların vadeli satışları nedeniyle ithalatçıların toplu olarak yaptığı ödemeler ile konsinye satışların bedellerini, yurt dışındaki hesaplarında topladıklarını belgelemeleri ve söz konusu bedelleri gecikmeksizin yurda getirmeleri halinde yurt dışındaki hesabın hareketlerini gösteren belge aranmaksızın bankalarca ihracat bedeli alışı yapılabilir(Dip Not-1).

E-İhracatçının Hesabına Transfer Edilen İhracat Bedelinin, Bankadan Efektif Olarak Alınması Halinde Bu Efektifin Başka Bir Banka Tarafından İhracat Bedeli Olarak Kabul Edilmesi Mümkün mü?

İhracatçının hesabına transfer edilen ihracat bedelinin, bankadan efektif olarak alınması halinde bu efektifin başka bir banka tarafından ihracat bedeli olarak alışı, bu efektiflerin yurt dışından geldiğine ilişkin aracı banka yazısının ibrazı veya alış işlemini yapacak bankaca efektif konusu dövizlerin havale olarak geldiğinin ilgili bankadan teyidinin alınması kaydıyla yapılır.

İhracatçının hesabına transfer edilen ihracat bedelinin, bankadan efektif olarak alınması halinde bu efektifin daha sonra aynı banka tarafından ihracat bedeli olarak alışının yapılması, serbest tasarruf edilen dövizin yurt dışı kaynaklı olduğunun;

1-Satış sözleşmesi,

2-Kesin veya proforma fatura,

3-Gümrük beyannamesi,

4-Banka hesap özeti,

gibi belgelerle tevsik edilmesi, kaydıyla mümkündür((Dip Not-6).

F-Aynı Gümrük Beyannamesinde Kayıtlı İmalatçı/Tedarikçi Firma İle İhracatçı Firmanın Grup Firması Olması Durumunda, İhracat Bedeli İmalatçı/Tedarikçi Firmanın Yaptığı İthalata İlişkin Bedellerin Mahsuben Ödenmesinde Nasıl Kullanılabilir?

Aynı GB’de kayıtlı imalatçı/tedarikçi firma ile ihracatçı firmanın grup firması olması durumunda, mal ihracatı ve ithalatı yapılan yurt dışında yerleşik kişinin aynı olması, ihraç bedellerinin yurda getirilme süresi içinde kalınması ve ihracatçının yazılı onayının alınması kaydıyla, ihracat bedeli imalatçı/tedarikçi firmanın yaptığı ithalata ilişkin bedellerin mahsuben ödenmesinde kullanılabilir. Bu kapsamda mahsup edilen tutarların yurda getirilmesi zorunlu değildir. Ancak mahsup sonrası kalan tutar için bu Genelgenin 8 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uygulanır(Dip Not-8).

G-İhracat Bedellerinin Emtia Kredisi Ödemeleri İle Mahsup Edilmesi Durumunda, Mahsup Edilen Tutarların Yurda Getirilmesi Zorunlu mu?

Yurt dışından emtia kredisi kullanan ihracatçıların bankalara teminat olarak verdikleri stoklarının ihracatında, ihraç bedellerinin yurda getirilme süresi içinde kalınması ve ilgili kredi sözleşmesinin ve kredi ödemesini tevsik edici belgelerin bankalara ibrazı kaydıyla, ihracat bedellerinin söz konusu emtia kredisi ödemeleri ile mahsup edilmesi durumunda, mahsup edilen tutarların yurda getirilmesi zorunlu değildir. Ancak mahsup sonrası kalan tutar için bu Genelgenin 8 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uygulanır(Dip Not-5).

H-Hangi İhracat Bedellerinin Yurda Getirilmesi Şart Değildir?

Aşağıdaki ihracat işlemlerinde bedellerin tamamının tasarrufu serbest olup, ihracat bedellerinin yurda getirilmesi şart değildir:

1-Hizmet ihracatı,

2-Transit ticaret,

3-Türkiye’de ikamet etmeyenlere özel fatura ile yapılan satış,

4-Türkiye’de ikamet etmeyenlere KDV hesaplanarak yapılan satış,

5-Mikro ihracat,

6-5.000,- ABD doları veya karşılığı Türk lirasını geçmeyen tutardaki ihracat işlemleri(Dip Not-2).

İ- İhracat Bedellerindeki Ne Kadarlık Bir Noksanlık Kabul Edilir?

1- Her bir gümrük beyannamesi itibarıyla;

a) 100.000 ABD doları veya eşitini aşmamak üzere, mücbir sebeplerin varlığı dikkate alınmaksızın beyanname veya formda yer alan bedelin %10’una kadar noksanlığı olan (sigorta bedellerinden kaynaklanan noksanlıklar dahil) ihracat hesapları doğrudan bankalarca veya 90 günlük ihtarname süresi içinde ilgili Vergi Dairesi Başkanlıkları/Müdürlüklerince ödeme şekline bakılmaksızın(Dip Not-4).

 b) 200.000 ABD doları veya eşitini aşmamak üzere, mücbir sebep halleri göz önünde bulundurulmak suretiyle beyanname veya formda yer alan bedelin %10’una kadar açık hesaplar ilgili Vergi Dairesi Başkanlığınca veya Vergi Dairesi Müdürlüğünce, terkin edilmek suretiyle kapatılır.

2- Her bir gümrük beyannamesi itibarıyla, 200.000 ABD doları veya eşitini aşan noksanlığı olan açık hesaplara ilişkin terkin talepleri mücbir sebepler ile haklı durumlar göz önünde bulundurulmak suretiyle Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından incelenip sonuçlandırılır.

Kaynakça:

Tarihi ve Numarası	Yasal Dayanak	Dip Not
06.11.2018	İhracat Genelgesi
11.02.2019 -  3140	Hazine ve Maliye Bakanlığı Yazısı	1
25.03.2019 -  6675	Hazine ve Maliye Bakanlığı Yazısı	2
04.04.2019 -  7441	Hazine ve Maliye Bakanlığı Yazısı	3
15.04.2019 - 28898	Hazine ve Maliye Bakanlığı Yazısı	4
22.04.2019 -  46638	Hazine ve Maliye Bakanlığı Yazısı	5
10.05.2019 -  91115	Hazine ve Maliye Bakanlığı Yazısı	6
25.06.2019 -  176680	Hazine ve Maliye Bakanlığı Yazısı	7
28.06.2019 -  190302	Hazine ve Maliye Bakanlığı Yazısı	8

06.08.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.