Zekeriya Aslan
Yeminli Mali Müşavir
zekeriyaaslan@finansalymm.com

Döviz Kuru Zararlarından Dolayı Hangi Firmalar Bankalarca Batmış Sayılır?

Son dönemlerdeki yüksek kur artışlarından dolayı özellikle ithalat yapan ya da döviz cinsinden banka kredisi kullanan firmalarda yüksek tutarda Kambiyo Zararları ortaya çıkmaktadır. Bu kambiyo zararları sonucunda sermaye ile kanuni yedek akçeler toplamının büyük bir bölümü karşılıksız kalmaktadır. Bu nedenle;

1- 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Tebliği ile aşağıdaki uygulamalar ve tedbirler getirilmiştir:

Karşılısız Kalan Sermaye+Kanuni Yedek Akçe  Oranı	Yönetim Kurulunun / Genel Kurulun Alacağı Tedbirler
1/2	1-Genel Kurul Toplantıya Çağrılır
	2-Sermayenin Tamamlanamsı veya Artırılması Önerilebilir
	3-Bazı Üretim Bölümlerinin Kapatılması, Küçültülmesi  Önerilebilir
	4- İştiraklerin Satışı Tavsiye Edilebilir
	5-Pazarlama Sistemlerinin Değiştirilmesi Görüşülebilir.
2/3	1-Genel Kurul Toplantıya Çağrılır
	2-Sermayenin 1/3 İle Yetinilmesine Karar Verilebilir
	3-Sermayenin Tamamlanamsı veya Artırılması Kararlaştırılabilir
	4-Sermayenin Azaltılamsına Karar Verilebilir.
	5-Pazarlama Sistemlerinin Değiştirilmesi Görüşülebilir.
	6-Sermaye Azaltımında, Alacakları Ödenmesinden Vazgeçilebilir
	7-Tedbirler Alınamzsa Şirket Kendiliğinden Tasfiyeye Girer
1/1 (Tamamı)	Aktif Toplamının Şirket Borçlarını Karşılayamaması Halinde İflas İstenir

 

2-Aşağıdaki şirketler “Sermaye Kaybı Olan Şirket” ya da “Borca Batık Şirket” olarak değerlendirilir:

Sermaye + Yedek Akçe Toplamı	Sonuç
1/2 'si Karşılıksızdır	Sermaye Kaybı Vardır
2/3 'ü Karşılıksızdır	Sermaye Kaybı Vardır
Aktif Toplamı < Şirket Borçları	Şirket Batmıştır. Batık Haldedir

 

Örnek-1(Sermaye Kaybı 1/2): (M) Halı A.Ş.’nin 31.12.2018 Tarihli Bilançosu şöyledir:           

(Bin TL)

AKTİF			PASİF
Dönen Varlıklar		950	Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar		1.000
Duran Varlıklar		2.000	Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar		1.500
			Özkaynaklar		450
			Ödenmiş Sermaye	600
			Yasal yedekler	300
			Geçmiş Yıl Zararları	-180
			Bu Dönem Zararı	-270
TOPLAM		2.950			2.950

 

Tablodan anlaşıldığı gibi, Sermaye+Yasal Yedekler Toplamı 900.000.-TL ve Toplam Zarar (180.000+270.000) 450.000.-TL’dir(Bu Dönem zararının 210.000.-TL’si 2018 kur artışlarından kaynaklanan kambiyo zararlarıdır). Buna göre şirket, esas sermayenin (450.000/900.000) ½’sini kaybetmiştir(Sermaye Kaybı vardır). Şirket, ancak zarara karşılık sermayenin tamamlanması ya da sermayenin artırılması ile iflastan kurtulabilir.

Örnek-2(Sermaye Kaybı-2/3): (T) Yağ A.Ş.’nin 31.12.2018 Tarihli Ana Bilançosu şöyledir:

                                                                       (Bin TL)

AKTİF			PASİF
Dönen Varlıklar		5.200	Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar		8.000
Duran Varlıklar		7.500	Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar		2.000
			Özkaynaklar		2.700
			Ödenmiş Sermaye	6.000
			Yasal Yedekler	500
			Özel Fonlar	500
			Geçmiş Yıl Zararları	-1.100
			Bu Dönem Zararı	-3.200
TOPLAM		12.700			12.700

 

Tablodan anlaşıldığı gibi, Sermaye+Yasal Yedekler Toplamı 6.500.000.-TL ve Toplam Zarar (1.100.000+3.200.000) 4.300.000.-TL’dir(Bu Dönem zararının 2.100.000.-TL’si 2018 kur artışlarından kaynaklanan kambiyo zararlarıdır). Buna göre şirket, esas sermayenin (4.300.000 / 6.500.000) 2/3’ünü (%66) ‘ünü kaybetmiştir. Bu firmalar, aktiflerini piyasa fiyatından satsalar bile, geçmiş ve bu dönem zararları toplamı, ödenmiş sermayenin 2/3 ‘ü kadar çıkmaktadır.

Şirket, ancak sermayenin tamamlanması ya da sermayenin artırılması ile iflastan kurtulabilir.

Örnek-3: (Y) İnşaat A.Ş.’nin 31.12.2018 Tarihli (Borca Batık) Bilançosu şöyledir:

(Milyon TL)

AKTİF			PASİF
Dönen Varlıklar		1.500	Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar		4.000
Duran Varlıklar		2.500	Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar		2.000
			Özkaynaklar		-2.000
			Ödenmiş Sermaye	4.000
			Yasal Yedekler	500
			Özel Fonlar	500
			Geçmiş Yıl Zararları	-5.000
			Bu Dönem Zararı	-2.000
TOPLAM		4.000			4.000

 

 

Tablodan anlaşıldığı gibi, şirketin aktif toplamı 4.000.000.-TL olmasına karşın, borç toplamı 6.000.000.-TL’dir. Buna göre şirketin borçları, aktif toplamından 2.000.000.-TL  fazladır. Dolayısıyla aktif toplamı, borçları karşılayamamaktadır ve şirket borca batmıştır. Şirketin iflası kaçınılmazdır.

3- 01.01.2023 tarihine kadar, Kanunun sermaye kaybı veya borca batık olma durumuna ilişkin yapılan hesaplamalarda, henüz ifa edilmemiş yabancı para cinsi yükümlülüklerden doğan kur farkı zararları dikkate alınmayabilir.

Yasal Dayanak:

Resmi Gazete Tarihi ve Numarası	Yasal Dayanak
15.09.2018 - 30536	6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Tebliği

 

20.09.2018

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.