Zekeriya Aslan
Yeminli Mali Müşavir
zekeriyaaslan@finansalymm.com

Elektrik Santrallerinde Amortisman Nasıl Uygulanmalıdır?

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunca 49 yıllığına kiralaya verilmiş elektrik üretim lisansına sahip ve hidro elektrik santrali işleten firmalarca son günlerde yoğun olarak sorulan bazı sorular da;

“1-Elektrik üretim tesisinin itfasında hangi amortisman oranı esas alınmalıdır?Aktifleştirilecek projelerin itfasında, o proje ile ilgili lisansın kalan süresi mi yoksa proje içerisinde yer alan sabit kıymetler için Vergi Usul Kanunu tebliğlerinde yer alan oranlar mı dikkate alınmalıdır?

2-Elektrik üretim tesisinin inşa edildiği arazinin mülkiyetinin firmaya ait olması durumunda, hangi amortisman oranları uygulanmalıdır?

3-Elektrik üretim tesisinin inşa edildiği arazinin mülkiyetinin kiralık olması durumunda, hangi amortisman oranları uygulanmalıdır?

4-Sözleşme süresi içinde sadece yenilenmesi gereken amortismana tabi iktisadi kıymetler, hangi yöntemle amortismana tabi tutulmalıdır”

Şeklindedir. Sözü edilen sorulara ilişkin açıklamalar İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığının 11.05.2012 Gün ve 1601 Sayılı Özelgesinde yapılmış olup, özetle şöyledir:

213 sayılı VUK.nun 272. Maddesi uyarınca elektrik üretim ve dağıtım varlıklarını genişletmek veya iktisadi kıymetini devamlı olarak artırmak amacıyla yapılan giderler, elektrik üretim ve dağıtım varlıklarının maliyet bedeline eklenir. Elektrik üretim ve dağıtım varlıklarının işletme hakkı verilmiş ise, kiracı veya işletme hakkına sahip tüzel kişi tarafından yapılan giderler bunların özel maliyet bedeli olarak değerlendirilir. Kiracının veya işletme hakkına sahip tüzel kişinin faaliyetini icra için vücuda getirdiği tesisata ait giderler de bu kapsamda değerlendirilmelidir.

Aynı Kanunun 327. Maddesi uyarınca elektrik üretim ve dağıtım varlıklarının iktisadî kıymetlerini artıran özel maliyet bedelleri, kira veya işletme hakkı süresine göre eşit yüzdelerle itfa edilir.

333 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği uyarınca firmalarca, uygun amortisman oranlarını tespit ederken öncelikle, sektörel bazda tespit edilen amortisman oranları dikkate alınmalı, bu ayrımlarda bulunmayan amortismana tabi iktisadi kıymetler için uygulanacak oranlar ise, genel sınıflamada yer verilen oranlara göre tespit edilmelidir. Buna göre;

1- 333 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği eki listenin "Gayrimaddi İktisadi Kıymetler" başlıklı 55. bölümünde; işletmenin mevcut değeri, imtiyaz hakları (Franchising), patent, formül, dizayn, örnek kalıp, teknik bilgi (Know-how), format, telif hakkı ve benzeri kalemler, lisans, kullanım hakkı ve izni veya devlet kurum ve kuruluşları tarafından verilen diğer haklar (İşletme hakkı gibi) ve bunların benzerleri için faydalı ömür olarak 15 yıl, normal amortisman oranı olarak da % 6,66 oranı belirlenmiştir.

Bu itibarla, aktifte bulunan elektrik üretim lisans hakkının, anılan listenin 55. Gayrimaddi İktisadi Kıymetler sınıfında değerlendirilmesi ve faydalı ömrünün 15 yıl ve normal amortisman oranının da % 6,66 oranı ile itfa edilmesi gerekir.

2-Elektrik üretim tesisinin inşa edildiği arazinin mülkiyeti, firmaya ait ise, söz konusu tesis amortismana tabi iktisadi kıymet olarak aktifleştirilmeli ve öncelikle sektörel bazda (45.1 Elektrik Üretimi bölümünde) tespit edilen amortisman oranları uygulanmalıdır. Bu ayrımlarda bulunmayan amortismana tabi iktisadi kıymetler için uygulanacak oranlar genel sınıflamada yer verilen oranlara göre tespit edilmelidir.

3-Arazinin kiralanması halinde elektrik üretim tesisi için yapılan harcamalar, özel maliyet olarak aktifleştirilmeli, elektrik üretim tesisi ile bilumum iktisadi kıymetler (söz konusu elektrik üretim tesisini genişletmek veya iktisadi kıymetini devamlı olarak artırmak maksadıyla yapılan giderler), şirket kayıtlarında VUK.nun 272. Maddesi uyarınca "özel maliyet bedeli" olarak aktifleştirilmeli ve aktifleştirilen tutar, 327.Madde uyarınca üretim lisansının geri kalan süresi boyunca ve eşit yüzdeler halinde itfa edilmelidir.

4-Sözleşme süresi içinde sadece yenilenmesi gereken amortismana tabi iktisadi kıymetler genel hükümlere göre amortismana tabi tutulmalıdır.
 
 

17.11.2016

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.