Yusuf Yurdakul
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
yusufyurdakul@msn.com

7338 Sayılı Kanunla Amortisman Mevzuunda Yapılan Değişiklikler ve İmalat Sanayiine Yönelik Amortisman Teşviki

Vergi Kanunlarımız açısından amortisman ayırmanın zorunlu olmaması kamu lehine bir durum doğurması ve vergi bazlı bilanço hedeflemesinin bir sonucudur. Amortisman ayırmamanın kayıt dışını besleyici dolaylı bir etkisi bulunmakla birlikte amortisman ayırmak fon çıkışını engelleyici etki yapması nedeniyle daha az vergi ve daha okunabilir bilanço anlamı taşımaktadır. Bu kapsamda 26.10.2021 Tarih ve 31640 Sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 7338 Sayılı Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile Amortisman mevzuunda yapılan düzenlemeler son derece önem arz etmektedir. Mezkûr kanunda yapılan düzenlemeler başlıca;

a) Günlük Bazda Amortisman Ayırma Hakkı Tanınması,

b) Amortisman Sürelerinin Mükelleflerce Belirlenmesi Hususunda Serbestlik Tanınması,

c) Kanun’un yayım tarihinden, 31/12/2023 tarihine kadar İmalat ve Arge faaliyetlerinde kullanılmak üzere iktisap edilen yeni makina ve teçhizat ile yatırım teşvik belgesi kapsamında alınan yeni makine ve teçhizat için mevcut amortisman oranının yarısı uygulaması,

Günlük Bazda Amortisman Ayırma Hakkı Tanınması

Kanun’un 34. Maddesi İle  213 sayılı Kanunun 320 nci maddesine eklenen fıkralar ile;

“Dileyen mükellefler, amortisman işlemine, işletme aktifine yeni kaydedilecek iktisadi kıymetler (ikinci fıkra kapsamındakiler hariç) için bunların kullanıma hazır olduğu tarihte başlayıp ve her bir hesap dönemi için kıymetin aktifte kaldığı süre kadar gün esasına göre amortisman ayırabilir. Sürenin gün olarak hesaplanması için Hazine ve Maliye Bakanlığınca tespit ve ilan edilen faydalı ömür süreleri üçyüzaltmışbeş ile çarpılır. Buna göre;

Kanun’un yürürlük tarihi olan 26.10.2021 Tarihinden sonra aktife girecek iktisadi kıymetler için kullanıma hazır oldukları tarihten başlamak üzere gün esasına göre amortisman ayrılabilecektir. Mükellefler Günlük yahut Yıllık şeklinde bir tercihte bulunduktan sonra bu tercihlerini değiştiremeyeceklerdir.

Amortisman Sürelerinin Mükelleflerce Belirlenmesi Hususunda Serbestlik Tanınması

Kanun’un 34. Maddesi İle  213 sayılı Kanunun 320 nci maddesine eklenen fıkralar ile;

Mükellefler, Hazine ve Maliye Bakanlığının iktisadi kıymetler için tespit ve ilan ettiği faydalı ömürlerden kısa olmamak üzere amortisman süresini, her yıl için aynı nispet olmak kaydıyla, belirlemekte serbesttir. Şu kadar ki, bu süre Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen sürenin iki katını ve elli yılı aşamaz. Mükellefler bu tercihlerini iktisadi kıymetin envantere alındığı geçici vergi dönemi sonu itibarıyla kullanırlar. Bu şekilde belirlenen amortisman süresi ve oranı izleyen dönemlerde değiştirilemez.”Buna göre;

7338 Sayılı kanunla yapılan değişiklikten önce amortisman süreleri Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca tespit edilen faydalı ömürlerine göre tespit edilmekte ve mükelleflere bu alanda bir değişiklik yapma hakkı tanınmamaktaydı. Kanunla getirilen yenilikle, Bakanlıkça belirlenen faydalı ömür sürelerinden az olmamak, her yıl için aynı nispette olmak ve Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen sürenin iki katını ve elli yılı aşmamak şartıyla mükellefler amortisman sürelerini kendileri belirleyebileceklerdir.

Kanun’un yayım tarihinden, 31/12/2023 tarihine kadar İmalat ve Arge faaliyetlerinde kullanılmak üzere iktisap edilen yeni makina ve teçhizat ile yatırım teşvik belgesi kapsamında alınan yeni makine ve teçhizat için mevcut amortisman oranının yarısı uygulanabilecektir.

Kanun’un 51. Maddesi İle 213 sayılı Kanunun geçici 30 uncu maddesine eklenen fıkra ile;

“Bu fıkranın yürürlüğe girdiği tarihten 31/12/2023 tarihine (bu tarihler dâhil) kadar, birinci fıkrada belirtilen kapsam ve şartlar dâhilinde iktisap edilen yeni makina ve teçhizat için aynı fıkra uygulamasından yararlanılabilir. Bu fıkranın uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir.”  VUK 30.Madde Özetle;

Sanayi Sicili Kanununa göre sanayi sicil belgesini haiz mükelleflerce münhasıran imalat sanayiinde veya Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde kullanılmak üzere iktisap edilen yeni makina ve teçhizat ile yatırım teşvik belgesi kapsamında iktisap edilen yeni makina ve teçhizat için uygulanacak amortisman oran ve süreleri, Maliye Bakanlığınca bu Kanunun 315 inci maddesine göre tespit ve ilan edilen faydalı ömür sürelerinin yarısı dikkate alınmak suretiyle hesaplanabilir.

Buna göre VUK 30.Madde kapsamında 31.12.2023 Tarihine kadar alınan iktisadi kıymetler için önemli bir teşvik sağlanmıştır. Kapsam dahilindeki mükellefler faydalı ömrü 10 yıl olan bir iktisadi kıymeti 5 yılda itfa ederek ciddi bir avantaj elde edeceklerdir.

Yukarıda özetle değinmeye çalıştığımız Kanun maddelerinin uygulamasına ilişkin Gelir idaresi tarafından detaylı tebliğler çıkarılması beklenmektedir.

03.11.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.