Yusuf Yurdakul
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
yusufyurdakul@msn.com

Hangi Gayrimenkuller Yeniden Değerlemeye Tabi Tutulamaz?

Bilindiği üzere 09.06.2021 Tarih ve 7326 Sayılı Kanun’un 11.Maddesiyle 213 sayılı Vergi Usul Kanunu geçici 31 inci maddesine eklenen fıkra ile işletmeler aktiflerine kayıtlı bulunan taşınmazlar ile amortismana tabi diğer iktisadi kıymetlerini 31/12/2021 tarihine kadar yeniden değerlemeye tabi tutabileceklerdir.

Yeniden Değerleme Yapabilecek Mükellefler Ve Ödenecek Vergi

Tam mükellefiyete tabi ve bilanço esasına göre defter tutan kollektif, adi komandit ve adi şirketler de dâhil olmak üzere ferdi işletme sahibi gelir vergisi mükellefleri ile kurumlar vergisi mükellefleri bilançolarına kayıtlı iktisadi kıymetlerini, Kanunda yazılı istisnalar dışında yeniden değerleme hakkına sahip bulunmaktadırlar.

Yapılan yeniden değerleme neticesinde hesaplanan ve pasifte özel bir fon hesabında gösterilen değer artışı tutarı üzerinden %2 oranında hesaplanan vergi, yeniden değerleme işleminin yapıldığı tarihi izleyen ayın son günü akşamına kadar gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olunan vergi dairesine beyan edilip, üç eşit taksitte ödenir. 

Yeniden Değerlemeye Tabi Tutulabilecek Ve Tutulamayacak İktisadi Kıymetler

213 sayılı Kanunun geçici 31 inci maddesinin yedinci fıkrasının yürürlüğe girdiği 9/6/2021 tarihi itibarıyla aktife kayıtlı bulunan iktisadi kıymetler bakımından söz konusu fıkra uygulamasından yararlanılabilir. Ancak;

Sat-kirala-geri al işlemine veya kira sertifikası ihracına konu edilen iktisadi kıymetler ile iktisadi kıymetlerin alım, satım ve inşa işleri ile devamlı olarak uğraşanların bu amaçla aktiflerinde kayıtlı bulunan emtia niteliğindeki kıymetler, bahse konu fıkra kapsamında yeniden değerlemeye tabi tutulamaz. Kapsama giren işletmelerin kiralamaya konu ettikleri iktisadi kıymetler emtia niteliğinde bulunmadığından, yeniden değerlemeye tabi tutulabilir.

Örnek:

X Kurumlar Vergisi Mükellefi Makine İmalatı yapmakta olup aktifine kayıtlı üç adet taşınmazı vardır.

1 Nolu Taşınmaz  2.000.000 TL

2 Nolu Taşınmaz 1.500.000 TL

3 Nolu Taşınmaz 3.000.000 TL

1-Mükellef 1 Nolu Taşınmaz’ı şirket merkezi olarak yönetim ve imalat faaliyetlerinde kullanmaktadır. Bu durumda 1 Nolu Taşınmaz değerlemeye tabi tutulabilecektir.

2-2 Nolu Taşınmaz fiyat avantajı nedeniyle ilerde satılmak üzere alınmış olup üretim yahut yönetimsel amaçlarla kullanılmamaktadır. Bu durumda   2 Nolu Taşınmaz değerlemeye tabi tutulamayacaktır.

3-3 Nolu Taşınmaz işletme yönetim faaliyetlerinde doğrudan kullanılmamakla birlikte kiraya verilmiş olup kira geliri elde edilmektedir. Bu durumda 3 Nolu Taşınmaz değerlemeye tabi tutulabilecektir.

Faaliyetleri gayrimenkul ticareti olan işletmelerin bu amaçla ellerinde bulundurdukları gayrimenkullere değerleme yapamayacakları tabiidir. Ancak bununla birlikte bir çok işletme ana faaliyet konuları gayrimenkul ticareti olmasa bile zaman zaman farklı ekonomik gerekçelerle gayrimenkul ticareti yapmakta ve aktiflerinde faaliyetleriyle doğrudan ilgisi olmayan gayrimenkul bulundurabilmektedir. Yeniden değerleme uygulamasında yukarıdaki örneklerden anlaşılacağı üzere VUK 31.Madde kapsamında bir gayrimenkulün değerlemeye konu edilebilmesi için o gayrimenkulün ticari maksatla satılmak üzere  alınmamış diğer bir anlatımla emtia niteliğinde olmaması gerekmektedir.

Kaynak

530 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği

23.09.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.