Yusuf Özer
Yeminli Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
Vergi Hukuku Bilim Uzmanı
yusuf@ozerymm.com

Borcu Yoktur Yazısının Hukuki Durumu

Bilindiği üzere, 6183 sayılı Kanunun 22/A maddesi[1] ile Maliye Bakanı’na ödeme ve işlemlerde, Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerine vadesi geçmiş borcun bulunmadığına ilişkin belge aranılması ve yapılacak ödemelerden istihkak sahiplerinin amme borçlarının kesilerek ilgili tahsil dairesine aktarılması zorunluluğu ile kesintilere asgari tutar ve oran getirmeye, kapsama girecek amme alacaklarını tür, tutar, ödeme ve işlemler itibarıyla topluca veya ayrı ayrı tespit etmeye, zorunluluk getirilen ödeme ve işlemlerde hangi hallerde bu zorunluluğun aranılmayacağını ve uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirleme yetkisi tanınmıştır.

Bu itibarla, Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı)’nca 23.12.2017 tarih ve 30279 sayılı Resmi Gazete’de Tahsilat Genel Tebliği Seri:A Sıra No:1 ‘de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri:A Sıra No:9) yayımlanmıştır.

Değişiklikler sonrasında Tahsilat Genel Tebliği (Seri:A Sıra No:1)’nin AMME ALACAKLARININ KORUNMASI başlıklı İkinci Bölümü’nün V. Amme Alacağı Ödenmeden Yapılmayacak İşlemler ile İşlem Yapanların Sorumlulukları maddesine göre;

• 5018 sayılı Kanuna tabi kamu idareleri ile bu idarelere bağlı döner sermaye işletmelerinin, kaynağına bakılmaksızın hak sahiplerine 2.000,- liranın üzerinde;
• Bu Tebliğ ekinde yer alan gider türlerine ilişkin liste (EK-11),
• EK-11’de sayılan gider türleri dışında kalan ancak 4734 sayılı Kanuna göre mal ve hizmet alımları ile yapım işleri (istisnalar dahil),
• Mahkeme ilamları veya icra emirleri,
• 1905 sayılı Menkul ve Gayri Menkul Emval ile Bunların İntifa Haklarının ve Daimi Vergilerin Mektumlarını Haber Verenlere Verilecek İkramiyelere Dair Kanun,
• 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun,

kapsamında yapacakları ödemeler sırasında hak sahiplerinin, Maliye Bakanlığı’na bağlı tahsil dairelerine vadesi geçmiş borçlarının bulunmadığına ilişkin Vadesi Geçmiş Borç Durumunu Gösterir Belge aranılması zorunluluğu getirilmiştir.

Ayrıca;

• 4734 sayılı Kanun kapsamına giren kurumların, mal veya hizmet alımları ile yapım işleri nedeniyle 2.000,- liranın üzerinde yapacakları ödemeler sırasında hak sahiplerinin,
• 5018 sayılı Kanuna tabi olmayan ve 4734 sayılı Kanun kapsamında bulunmayan kamu tüzel kişiliğini haiz kurum ve kuruluşların (meslekî kuruluşlar ve vakıf yükseköğretim kurumları hariç) mal veya hizmet alımları ile yapım işleri nedeniyle 2.000,- liranın üzerinde yapacakları ödemeler sırasında hak sahiplerinin,
• Kanun, kararname ve diğer mevzuatla nakdi olarak sağlanan Devlet yardımları, teşvikler ve destekler nedeniyle kurumların 2.000,- liranın üzerinde yapacakları ödemeler sırasında ilgililerin,
• 492 sayılı Harçlar Kanununa ekli “İmtiyazname, Ruhsatname ve Diploma Harçları” başlıklı (8) sayılı tarifenin “VI-Meslek erbabına verilecek tezkere, vesika ve ruhsatnamelerden alınacak harçlar:” bölümünün (16) numaralı alt bölümüne konu, silah taşıma ve bulundurma vesikaları ile yivsiz tüfek ruhsatnameleri talepleri üzerine yapılacak işlemler sırasında ilgililerin,

Maliye Bakanlığı’na bağlı tahsil dairelerine vadesi geçmiş borçlarının bulunmadığına ilişkin belge aranılması zorunluluğu getirilmiştir. Görüleceği üzere, yalnızca vadesi geçmiş borcun varlığı, borcu yoktur belgesinin alınmasına engel teşkil etmektedir. Dolayısıyla, anılan düzenlemenin mefhumu muhalifinden;

Tahakkuk etmiş ancak ödeme vadesi geçmemiş amme alacağının varlığı dahi borcu yoktur belgesinin alınmasına engel teşkil etmez iken inceleme safahatında bulunan bir mükellefin, bağlı olduğu vergi dairesince inceleme sürecinin hitamında muhtemel salınacak vergiyi dikkate alarak, henüz tahakkuk etmemiş vergi nedeniyle, söz konusu belgenin verilmemesi, hukuk, hak, adalet ve nesafet kurallarına açıkça aykırıdır.

---

[1] 28.11.2017 tarihli ve 7061 sayılı Bazı Vergi Kanunları ile Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 7’nci maddesiyle, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 22/A maddesinde değişiklik yapılmış ve anılan madde 1/1/2018 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiştir.

19.07.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.