Vergi, devletin yetkili organları tarafından cebren ve karşılıksız olarak önceden belirlenmiş ölçülere dayanılarak halktan alınan parasal değerlerdir. Herkesin kamu giderlerini karşılamak üzere mali gücüne göre vergi ödemekle yükümlü olduğu Anayasanın 73. Maddesinde düzenlenmiştir
Devlet bütçesinin tamamına yakın oranda oluşturan unsur vergilerdir. 2022 yılında devlet bütçesinin %98 ‘ini vergiler oluşturmaktadır. Teoride alınan vergilerin sınıflandırılması aşağıdaki şekilde yapılır.
Gelir üzerinden alınan vergiler: Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi
Harcama üzerinden alınan vergiler: (Mal ve Hizmet üzerinden alınan vergilerde denilmektedir). Mal üzerinden alınan vergiler KDV, ÖTV; hizmet üzerinden alınan vergiler Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi (BSMV), Harçlar ve Damga Vergisi olarak sıralanmıştır.
Servet (Mülkiyet) üzerinden alınan vergiler: Veraset ve İntikal Vergisi (VİV), Değerli Konut Vergisi, Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) dir.
2022 yılında ön görülen bütçe gelirlerimiz aşağıdaki gibidir.
VERGİ GELİRLERİ |
1.430.041.337.000 |
TEŞEBBÜS VE MÜLKİYET GELİRLERİ |
47.349.547.000 |
ALINAN BAĞIŞ VE YARDIMLAR İLE ÖZEL GELİRLER |
14.220.216.000 |
|
|
DİĞER GELİRLER |
119.607.950.000 |
SERMAYE GELİRLERİ |
12.360.575.000 |
ALACAKLARDAN TAHSİLAT |
1.803.398.000 |
|
|
TOPLAM BÜTÇE GELİRİ |
1.625.383.023.000 |
RED VE İADELER ( - ) |
176.438.281.000 |
NET BÜTÇE GELİRİ |
1.448.944.742.000 |
|
|
Bütçe gelirler içinde vergilerin oranı |
0,986953674 |
2022 yılı Bütçe gelirleri içinde öngörülen toplam vergi gelirlerinin vergi çeşidine göre oran hesabı aşağıdadır.
Bütçedeki vergilerin sınıflandırılması |
Oran |
|
Gelir ve Kazanç Üzerinden Alınan Vergiler |
445.716.568.000 |
0,311681 |
Mülkiyet Üzerinden Alınan Vergiler |
27.031.103.000 |
0,018902 |
Dahilde Alınan Mal ve Hizmet Vergileri |
547.973.315.000 |
0,383187 |
Uluslararası Ticaret ve Muamelelerden Alınan Vergiler |
329.633.836.000 |
0,230507 |
Harçlar |
44.684.287.000 |
0,031247 |
Damga Vergisi |
34.987.223.000 |
0,024466 |
Başka Yerde Sınıflandırılmayan Vergiler |
15.005.000 |
0,000010 |
Toplam |
1.430.041.337.000 |
1,000000 |
2022 yılı bütçesinde vergi gelirlerinin oranı %98 olup, toplam vergi gelirlerinin %67 sini dolaylı vergiler oluşturmaktadır. Gelir ve kazanç üzerinden alınan (dolaysız vergiler) vergilerin toplam vergiye oranı %31 dir. Bir ülkenin toplam vergi gelirlerinin dolaylı – dolaysız vergiler arasındaki dağılımı, o ülkede uygulanan vergi politikasının ne kadar adil olduğunun bir göstergesidir. Dolaylı vergilerin payı ne kadar yüksekse vergilendirmedeki adalet de o derece düşük demektir.
Verginin toplum üzerinde vatandaşlık bilincini geliştirme, hesap sorma gibi etkileri vardır. Dolayısıyla ülkeyi idare edenler üzerindeki denetim vergi bilinciyle mümkündür. Dolaysız vergilerin toplam vergile içindeki oranının %37 olduğu bir ortamda vergi bilincinden söz etmek mümkün değildir.
Tüm vergi gelirleri içinde dolaysız vergilerin daha yüksek oranlarda olacağı günlerin gelmesi temennisiyle …
17.02.2022
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.