Yunus Doğru
Yeminli Mali Müşavir
ymmyunusdogru@gmail.com

Değersiz Alacaklarda KDV İndirimi

1- Giriş

7104 sayılı Kanunun 8. maddesiyle 3065 sayılı Kanunun 29. maddesinin dördüncü fıkrasında yapılan değişiklikle, Vergi Usul Kanununun 322. maddesine göre değersiz hale gelen alacaklara ilişkin hesaplanan ve beyan edilen KDV’nin, alacağın zarar yazıldığı vergilendirme döneminde indirim konusu yapılabileceği düzenlenmiştir.  Vergi Usul Kanununun 323. maddesine göre karşılık ayrılmak suretiyle gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınan KDV’nin bu düzenleme kapsamında indirim konusu yapılabilmesi için gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gelir olarak dikkate alınmasının şart olduğu hükme bağlanmıştır. Değersiz hale gelen alacağa ilişkin hesaplanan KDV’nin satıcı ve alıcı yönünden irdelenmesi makalemizin konusunu oluşturmaktadır.

2- Satıcının yapacağı işlemler

Değersiz hale gelen alacak daha önce şüpheli hale gelmiş ve karşılık ayrılarak gider yazılmış ise, değersiz hale geldiği dönemde alacak içindeki KDV, bir yandan indirim yapılırken öte yandan gelir yazılacaktır. Çünkü sözü edilen tutar şüpheli hale geldiği dönemde alacak içinde karşılık gideri olarak yazılmıştı.

Muhasebe kaydı aşağıdaki şekilde olmalıdır.

-------------------------------------------- / --------------------------------------------------------

191 İNDİRİLECEK KDV

- Değersiz Hale Gelen Alacaklara İlişkin İndirilecek KDV

                                     679 OLAĞANDIŞI GELİR VE KARLAR

                                   - Değersiz Hale Gelen Alacaklara İlişkin İndirilen KDV

-------------------------------------------- / ---------------------------------------------------------

Değersiz hale gelen alacağa önceden şüpheli alacak işlemi yapılmamış ise; indirilecek KDV’nin gelir yazılması söz konusu değildir. Muhasebe kaydı aşağıdaki şekilde olmalıdır.

-------------------------------------------- / -----------------------------------------

689 OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR

- Değersiz Hale Gelen  Alacak ( X Şirketi)

191 İNDİRİLECEK KDV

- Değersiz Hale Gelen Alacaklara İlişkin İndirilecek KDV

                                   120 ALICILAR

                                   - X Şirketi

-------------------------------------------- / -----------------------------------------

Sözü edilen KDV tutarı, alacağın zarar yazıldığı tarihi kapsayan vergilendirme dönemi 1 No.lu KDV Beyannamesinin “İndirimler” kulakçığında “İndirimler” tablosunda 111 kod numaralı “Değersiz Hale Gelen Alacaklara İlişkin İndirilecek KDV” satırı aracılığıyla indirim konusu yapılacak ve değersiz hale gelen alacağa ilişkin borçlu mükellef bilgilerini içeren beyanname eki form doldurulacaktır.

3- Alıcının yapacağı işlemler

KDVK’ nın 30/e maddesinde, Vergi Usul Kanununun 322. maddesine göre değersiz hale gelen alacaklara ilişkin alıcı tarafından ödenmeyen KDV’nin, mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan KDV’den indirilemeyeceği hüküm altına alınmıştır. Değersiz hale gelen alacaklara ilişkin hesaplanan ve beyan edilen KDV, alacağın zarar yazıldığı vergilendirme döneminde satıcı tarafından indirim konusu yapılabildiğinden mükerrer vergi indirimine yol açmayacak şekilde değersiz hale gelen alacaklara ilişkin alıcı tarafından ödenmeyen ve daha önce indirim konusu yapılmış KDV, alacağın zarar yazıldığı vergilendirme döneminde 1 nolu KDV Beyannamesinin “Matrah” kulakçığında “Diğer İşlemler” tablosunda 505 kod numaralı “VUK 322 Kapsamına Giren Borçlara Ait KDV” satırı aracılığıyla beyan edilmesi gerekmektedir.

Muhasebe kaydı aşağıdaki şekilde olmalıdır.

-------------------------------------------- / -----------------------------------------

320 SATICILAR

- Y Firması

                                      679 OLAĞANDIŞI GELİR VE KARLAR

                                   - Y Firması Vazgeçilen Alacak

                                     391 HESAPLANAN KDV

                                     - Vazgeçilen Alacak KDV (VUK 322 kapsamında)

-------------------------------------------- / -----------------------------------------

4- Sonuç

Değişiklik öncesi, gerek şüpheli hale gelen gerekse değersiz hale gelen alacaklarda alacağın tamamı KDV göz önünde bulundurulmadan gider yazılmaktaydı. 7104 sayılı Kanun değişikliği ile KDV Genel Uygulama Tebliğinde değişiklik yapan 23 Seri Nolu KDV Genel Tebliği ile  değersiz hale gelen alacak içindeki hesaplanan KDV’nin, alacağın değersiz hale geldiği dönemde satıcı için indirilecek KDV, alıcı için ise hesaplanan KDV olarak KDV beyannamesine konu edilmesi  düzenlemiştir.

Faydalı olması dileğiyle …

12.01.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.