Yunus Doğru
Yeminli Mali Müşavir
ymmyunusdogru@gmail.com

Yurtdışı Gündelikler (Harcırah)

 I.Giriş

 

 

Harcırah kanunu devlet memurları için ihdas edilmiştir.Verilecek yurtdışı gündeliklerinin miktarı, gidilecek ülkeye, memur ve hizmetlilerin aylık veya ücret tutarları ile görevin mahiyetine göre, mali yıl itibariyle ve Maliye Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca tayin edilir. Devlet memurları dışındaki görevlilerin yurtdışı gündelik uygulamasında söz konusu kanun esas alınır. Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan müesseseler tarafından idare meclisi başkanı ve üyeleri ile denetçilerine, tasfiye memurlarına ve hizmet erbabına verilen yurtdışı gündelikler makalemizin konusunu oluşturmaktadır.

 

 

 

II.Mevzuatı

 

 

Yurt dışına çıkacak şirket yetkilileri ile denetçilerine, tasfiye memurlarına ve hizmet erbabına verilecek gündeliklere ilişkin mevzuat aşağıdadır.

 

 

 

Harcırah kanunun 34. Maddesinde ‘’…. verilecek yurtdışı gündeliklerinin miktarı, gidilecek ülkeye, memur ve hizmetlilerin aylık veya ücret tutarları ile görevin mahiyetine göre, mali yıl itibariyle ve Maliye Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca tayin olunur. ’’ denilmektedir.

 

 

 

Gelir Vergisi Kanunu’nun 24/2 maddesinde ‘’ Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan müesseseler tarafından idare meclisi başkanı ve üyeleri ile denetçilerine, tasfiye memurlarına ve hizmet erbabına (Harcırah Kanunu'na tabi olsun olmasın her türlü sözleşmeli personel dahil) verilen gerçek yol giderlerinin tamamı ile yemek ve yatmak giderlerine karşılık verilen gündelikler (Bu gündelikler aynı aylık seviyesindeki devlet memurlarına verilen gündeliklerden fazla ise veya devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddini aşarsa, aradaki fark ücret olarak vergiye tabi tutulur)’’ denilmektedir.

 

 

 

Gelir Vergisi Kanunun 138 nolu tebliğin ‘’3. Fiili Yemek ve Yatmak Giderleri’’ başlıklı bölümünde ‘’ 2772 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi ile değişik Gelir Vergisi Kanunu’nun 24 üncü maddesinin 2 numaralı bendine göre, Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan müesseseler tarafından hizmet erbabına ödenen fiili yemek ve yatmak giderleri 1/1/1983 tarihinden itibaren Devlet Memurlarına ödenen gündeliklerle mukayesede dikkate alınmayacaktır. Ancak, yemek ve yatmak giderlerinin tevsik edilmemesi halinde, bu giderlere karşılık olarak verilen gündeliklerin aynı aylık seviyesindeki Devlet memurlarına verilen miktarı veya Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddini aşan kısmının ücret olarak vergiye tabi tutulması gerekir.

Diğer taraftan, anılan personele fiili yemek ve yatmak giderleri dışında gündelik de ödendiği takdirde bu gündeliklerin tamamının ücret olarak vergiye tabi tutulması gerekecektir. ‘’ denilmektedir.

95/6471 sayılı kararnamenin 2. Maddesinde ‘’seyahat süresinin ilk on günü için  verilecek gündelik harcıraha %10 eklenir’’ denilmektedir.

Yurt dışına çıkacak şirket yetkilileri ile denetçilerine, tasfiye memurlarına ve hizmet erbabına verilecek gündeliklerde ödenecek fiili yol giderlerinin tutarına ilişkin bir sınırlama yoktur ve tamamı gelir vergisinden müstesnadır.   Yeme ve yatma giderlerinin tevsik edilmesi halinde (belgesinin alınması) bir sınırlama yoktur ve tamamı gelir vergisinden müstesnadır. Yeme ve yatma giderlerine karşılık gündelik verilmesi halinde, ilk on günü %50 fazlasıyla hesaplanır. Bu tutarın devletçe verilen gündelikleri aşan kısmı gelir vergisine tabidir.   Ayrıca verilecek tüm gündelikler binde 7,59 oranında Damga Vergisine tabidir. Şirketten huzur hakkı almayan yönetim kurulu üyelerinin yurt dışı gündeliklerinde devlet memurlarına verilen en yüksek had uygulanır; aşan kısmı gelir vergisine tabidir.

 

 

 

 

 

III.             Muhasebesi

 

a)      Yurt dışına çıkacak personele avans verilmesi.

---------------------------------------------------------------------- /--------------------------------------------------------------------

 

195 İŞ AVANSLARI

 

195.01 Yurt Dışı İş Avansları

 

195.01.001  x……………..

 

                                                                       102 BANKALAR

 

                                                                       102.0.001 Yabancı Paralı Banklar

 

                                                                       102.01. X Bankası USD Hesabı

 

-------------------------------------------------------------- /-------------------------------------------------------------------------

 

 

 

b)      Harcırah masraf listesinin ilgililerce teslimi.

 

 

 

--------------------------------------------------------------/---------------------------------------------------------------------------

 

770 GENEL YÖNETİM GİDERİ

 

770.10 Merkez Yönetim Gider Yeri

 

770.10.400 Yurtdışı Seyahat ve  İkamet Giderleri

 

                                                                                  195 İŞ AVANSLARI

 

195.01 Yurt Dışı İş Avansları

 

195.01.001  x……………..

 

 

 

            360 ÖDENECEK VERGİ FONLAR

 

360.01. Ödenecek Vergi ve Fonlar

 

360.01.001 Ücret Gelir Stopaj

 

360.01.002 Damga Vergisi   

 

 

 

----------------------------------------------------------------------/-------------------------------------------------------------------

 

IV.             SONUÇ

 

 

 

 

 

Gündelik hesabında fiili yol giderlerinin tamamı gelir vergisinden müstesnadır. Yeme ve yatma giderlerinin tevsik edilmesi halinde (belgesinin alınması) bir sınırlama yoktur ve tamamı gelir vergisinden müstesnadır. Yeme yatma v.b için gündelik verilmesi halinde,   verilecek gündeliklerin ilk on günü devletçe belirlenen tutar %50 fazlasıyla hesaplanarak bulunan tutarı aşan kısım gelir vergisine tabidir. Verilecek tüm gündelikler binde 7,59 oranında Damga Vergisine tabidir.
 

 

YURTDIŞI MASRAF VE HESAP LİSTESİ (HARCIRAH)
ADI SOYADI
TC NO
VERİLEN AVANS
GİDİŞ TARİHİ
DÖNÜŞ TARİHİ
YAPILAN HARCAMALAR
YOL GİDERİ
İLK ON GÜN
SONRAKİ GÜNLER
TOPLAM
ÖDENECEK TUTAR
İADE EDİLECEK TUTAR
VERGİLER
GV TABİ KISIM
HESAPLANAN GV
HESAPLANAN DV
Ek: Belgeler

 

 KAYNAKLAR

- Tüm Yönleriyle Muhasebe….YMM. Yunus DOĞRU
(Yayın aşamasında)                 Dr. Canan DOĞRU  

 

 

(1) http://www.saglikturizmi.org.tr

26.07.2013

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.