Yunus Doğru
Yeminli Mali Müşavir
ymmyunusdogru@gmail.com

Vergi Hukukumuzdan Yanıltıcı Belge Kavramı

1.  GİRİŞ

Muhasebe kayıtlarına esas teşkil eden belgelerin neler olduğu ve bu belgeleri yanıltıcı olarak düzenlemenin hukuksal sonuçları makalemizin konusunu oluşturmaktadır.

2. VERGİ HUKUKUMUZDA BELGELER VE  YANILTICI BELGE KAVRAMI

Muhasebe kayıtları, vergi ve ticari mevzuatımızda geçerli kabul edilen bir belgeye dayanmak zorundadır. Söz konusu belgeler, 213 sayılı VUK’da ve bu kanuna ikişkin tebliğlerde düzenlenmiştir.  Yine Vergi Usul Kanunu, ticari örf ve teamüllere göre belgeye dayanamayan bazı küçük çaptaki giderleri de kabul etmiştir.

Yukarida bahsettigimiz düzenlemeler  paraleleinde isletmeler muhasebe kayitlarini yaparken;  soz konusu kayitlarini aşağıda belirtilen Vergi Usul Kanunu’nda belirtilen belgelerden birine  dayandirmak zorundadirlar. Ticari örf ve teamüllerimize göre belge edinilmesi mümkün olmayan küçük çaptaki  giderler için  masraf listesine istinaden kayıtlar yapılmaktadır.

Vergi Usul Kanunu’nda düzenlenen belgeler aşağıda verilmiştir.

 

VERGİ USUL KANUNU UYARICA DÜZENLENEN BELGELER

 

Belgenin Adı	Düzenlendiği Madde/Tebliğ	Tasdik Durumu	Kullanacak Mükellefler
Fatura	VUK. Md. 230	Tabi	(*)
Sevk İrsaliyesi	VUK. Md. 230/5	Tabi	(*)
İrsaliyeli Fatura	VUK. GT. 211, 232, 238	Tabi	(*)
Perakende Satış Fişi	VUK. Md. 233/1	Tabi	Perakende satış yapanlar
Dipkoçanlı Perakende Satış Fişi	VUK. GT. 206	Tabi	Gazete satışı yapanlar ve bazı hizmet işletmeleri
Adisyon Tipi Perakende Satış Fişi	VUK. GT. 209	Tabi	Kahvehane işletmeleri
Ö. Kaydedici Cihaz Fişi	VUK. Md. 233/2 3100 s. Kanun	Değil	Perakende satış yapanlar
Adisyon	VUK. GT. 185 200, 222	Tabi	Bilanço ve işletme hesabı esasına göre defter tutan gece kulüpleri, diskotekler, barlar, pavyonlar, meyhaneler, lokantalar, kafeteryalar ve pastaneler.
Reçete	VUK. GT. 191	Tabi	Özel hastane, muayenehane, poliklinik ve çalışan hekimler
Giriş biletleri	VUK. Md. 233/3	Tabi	Biletle girilen yerler
Giderler Pusulası	VUK. Md. 234	Tabi	Vergiden muaf esnaftan mal yada hizmet alanlar
Müstahsil Makbuzu	VUK. Md. 235	Tabi	Gerçek usulde vergilendirilmeyen çiftçiden mal alanlar
Serbest Meslek Makbuzu	VUK. Md. 236	Tabi	Serbest meslek erbabı
Taşıma İrsaliyesi	VUK. Md. 240/a, VUK.GT.345	Tabi	Eşya nakleden taşıma işletmeleri
Ambar Tesellüm Fişi	VUK. GT. 173, 206	Tabi	Eşya nakleden nakliye ambarları
Banka Dekontları	VUK. GT. 243, 246	Değil	Bankalar
Bankalarca Düzenlenen Döviz Alım Satım Belgesi	VUK. GT. 243, 246	Değil	Bankalar
Döviz alım ve satım belgeleri	VUK.GT. 226	Tabi	Yetkili Müesseseler (Döviz Büroları)
İşlem Sonuç Formları	VUK. GT. 243	Değil	SPK. Mevzuatınca işlem yapan aracı kurumlar
Ödünç Sözleşmeleri	VUK. GT. 243	Tabi	İkrazat işi ile iştigal edenler
Sigorta Poliçeleri	VUK. GT. 243	Değil	Sigorta şirketleri
Sigorta Gider Belgeleri	VUK. GT. 243, 246	Tabi	Sigorta şirketleri
Yolcu Taşıma Biletleri	VUK. Md. 233/3 VUK.GT.334	Tabi	Şehirlerarası otobüs işletmeleri
Yolcu listeleri	VUK. Md. 240/B	Tabi	Şehirlerarası otobüs işletmeleri
Günlük Müşteri Listesi	VUK. Md. 240/c	Tabi	Şehirlerarası otobüs işletmeleri
Ücret Bordrosu	VUK. Md. 238	Değil	Gerçek usulde Gelir ve Kurumlar Vergisi Mükellefleri
Elektronik ortamda düzenlenen yolcu biletleri	VUK.GT Sıra No:334	Değil	Gerçek usulde Gelir ve Kurumlar Vergisi Mükellefleri
Orman Kooperatifleri Ödeme Cetveli	VUK.GT Sıra No:345	Değil,,,,,,”	Orman İdaresine karşı taahhütte bulunan kooperatiflerce düzenlenir.

 

(*) İştigal konusunu ilgilendiren bütün mükellefler

213 sayılı VUK’un 359 maddesinin a./2 fıkrasında  ‘’ ……………. Gerçek bir muamele veya duruma dayanmakla birlikte bu muamele veya durumu mahiyet veya miktar itibariyle gerçeğe aykırı şekilde yansıtan belge ise, muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgedir.’’ denilmektedir. Ve bu maddeye aykırı hareket edenlere  on sekiz aydan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Dolaysiyla yukarıda bahsettigimiz belgeleri gercegi çarpıtılarak yanıltıcı olarak düzenleyenler 359. maddenin a./2 fıkrası uyarınca cezalandırılırlar.

3. SONUÇ

Muhasebe kayıtlarına esas teşkil eden belgeleri, 213 sayılı  VUK'un 359 maddesine aykırı olarak düzenleyenler, aynı kanunun a./2 fıkrası uyarınca cezalandırılırlar
 

KAYNAKLAR

-          VUK ve Genel Tebliğler

-          Ticari ve Mali İşlemler Rehberi / Yunus DOĞRU
 

13.09.2012

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.