Yüksel Altun
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
Bilim Uzmanı
yukselaltun0655@gmail.com

Yoklama Kaçağı ve Bakaya Kalan Kişileri İstihdam Eden İşverenler Hapis Cezası İle Muhatap Olabilirler

Askerlik Kanunumuza göre Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan her erkek, askerlik çağı geldiğinde askerlik ödevini icra etmeye mecburdur. Askerlik çağı, her erkeğin nüfus kayıtlarındaki yaşına göre ve 20 yaşına girdiği yılın ocak ayının birinci gününden başlayarak kırk bir yaşına girdiği yılın ocak ayının birinci gününde bitmek üzere en çok 21 yıl sürmektedir. İşbu süre Genelkurmay Başkanlığının gördüğü lüzum, Millî Savunma Bakanlığının teklifi ve Bakanlar

Kurulu kararıyla 5 yıla kadar uzatılabilir veya kısaltılabilir1.

Son günlerde Milli Savunma Bakanlığı; Askerlik Şubesi Başkanlıkları aracılığıyla, yoklama kaçağı2 ve bakaya3 kalan kişilerin silahaltına alınabilmesi için işyerlerinde yoklama kaçağı veya bakaya personel çalıştırdığı tespit edilen işverenlere konu ile ilgili bilgilendirme yazıları göndermektedir.

Askerlik şubeleri bu yazılarında, yoklama kaçağı ve bakaya kalmasına rağmen çalışmakta olan yükümlü kişinin silahaltına alınmasını sağlamak için en yakın askerlik şubesine başvurmasını ve işlemlerin tamamlandığına dair askerlik şubesinden alacağı belgeyi 15 gün içerisinde işyerine ibraz etmesi gerektiği hususunun kendisine tebliğ edilerek tebellüğ belgesinin askerlik şubesine gönderilmesi gerektiğini bildirmektedir.

İşverenler; kendilerine yapılan bu bildirimlere rağmen; yoklama kaçağı veya bakaya kalanlara konu ile ilgili tebligatı yapmamaları ve askerlik şubesine ibraz etmemeleri halinde söz konusu kişileri çalıştıran sıfatıyla, aleyhlerinde 1111 sayılı Askerlik Kanununun 934 üncü maddesi ve 1632 sayılı Askeri Ceza Kanununun 755inci maddesi hükümleri uyarınca, yoklama kaçağı veya bakaya kalanları istihdam etmek suçundan haklarında suç duyurusunda bulunulacağı ve mahallin Cumhuriyet Savcılığı tarafından da soruşturma açılabileceğini bilmeleri gerekmektedir.

Bu cihetle yoklama kaçağı ya da bakaya kalanları çalıştıran işverenler; mahallin Askerlik  Şubeleri  tarafından  kendilerine  yapılan  yazılı  ihtara  rağmen,  gerekli   bildirimde

 

1 1111 Sayılı Askerlik Kanunu, Madde 2 - (Değişik: 22/1/2015-6586/12 md.).

2 Yoklama yapılması sürecinde yurtdışı temsilciliğine yahut bağlı olduğu askerlik şubesine gelemeyenler/gelmeyenler ve yoklamaya gelmemesine neden olan haklı bir gerekçe ortaya koymayan ya da koyamayan kişilere denir.

3 Yoklamasını yaptırmış ancak askere sevk için çağrılmasına karşın; haklı neden olmadan sevkin son gününe kadar askerlik şubesine gelmeyenler/gelemeyenler ile gelip de sevk evrakını alanlardan, kendilerine verilen yol süresi sonunda birliğine katılmayanları ifade eder.

4 Yoklama kaçağı, saklı ve bakayaları bilerek resmi veya özel hizmete alanlar Askerî Ceza Kanununa göre cezalandırılırlar. Seferberlikte bu gibileri ve yedek erbaştan ve erden olup da çağırılmış oldukları halde gitmemiş bulunanları ve kıt'alardan kaçmış olanları veya izinsizleri bilerek resmi ve hususi hizmete alanlar ve bu gibilerin gizlenmelerine ve kaçmalarına yardımı dokunduğu anlaşılanlar askeri mahkemelere verilir. Madde 93 - (Değişik: 20/11/1935-2850/1 md., Değişik birinci fıkra: 22/5/2012 - 6318/18 md.).

5 Kaçaklara Yardım Edenlerin Cezaları: Asker kişileri kaçmaya kışkırtan veya kaçmalarını veya kaçaklığın devamını kolaylaştıran veya kaçakları, izinsizleri, bakayayı, yoklama kaçaklarını, saklıları ve çağrılıp da gelmeyen yedek subaylarla yedek askeri memurları bilerek özel ve resmi hizmete alanlar veya gizleyenler veya Devlet, il ve belediyelerle bunların denetimi altındaki bütün kuruluş ve kurumlarda ve banka ve kamu faydasına çalışan dernek ve mesleki kuruluşlarda her ne suretle olursa olsun çalıştıranlar ve Hükümetten yapılacak tebligat üzerine özel işlerinden çıkarmayanlar barışta üç aydan bir yıla ve tekerrüründe bir yıldan üç yıla, seferberlikte veya olağanüstü hallerde altı aydan iki yıla kadar hapis ve bu eylemin seferberlikte veya olağanüstü hallerde tekerrüründe yedi yıla kadar ağır hapis cezasıyla cezalandırılır. 2 - Seferberlikte herhangi bir suretle askeri kuvveti tenkise sebep olacak surette vakıa gayrimutabık kasten vesika verenler birinci defasında iki seneden beş seneye kadar ağır hapis ve mükerrirler ölüm cezasıyla cezalandırılırlar. (Madde 75-1- (Değişik: 30/4/1945 - 4726/2 md.).

bulunmadıkları takdirde; barış halinde 3 aydan 1 yıla, olağanüstü halde 6 aydan 2 yıla, olağanüstü halde tekerrürü durumunda 7 yıla kadar hapis cezasına çarptırılırlar. Seferberlikte ise herhangi bir suretle askeri kuvveti azaltmaya sebep olanlar birinci defasında 2 yıldan 5 yıla kadar ağır hapis cezası ile tekrarında da ölüm cezası ile cezalandırılırlar.

Dolayısıyla yoklama kaçağı ya da bakaya çalıştırıldığına dair askerlik şubelerinden işverenlere gönderilen yazıların yukarıda belirtilen sürelerde cevaplandırılması gerekmektedir, aksi halde işyeri sahipleri/işverenler hapis cezası ile muhatap olabileceklerdir.

 

 

 

 KAYNAKÇA:

1111 Sayılı Askerlik Kanunu 1632 Sayılı Askeri Ceza Kanunu http://www.mevzuat.gov.tr.

 

26.01.2017

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.