Yılmaz Velioğlu
Bilim Uzmanı
MBA-Finans Direktörü
yilmazvelioglu@hotmail.com

Memzuç Nedir? Memzuç Kayıtlarının İçeriği ve Finans Dünyasındaki Yeri

Memzuç;  Osmanlıca kökenli bir kelime olup ‘bitişik, karışık, karışmış, birlik olmuş’ anlamlarına gelmektedir. Finans literatüründe ise bankalar nezdinde kredi limiti ve riski bulunan şirketlerin toplam limit-risklerinin ayrıntılı olarak derlendiği, toplandığı bir tablo olarak karşımıza çıkmaktadır.

Merkez Bankası, her ay finans kurumlarından ( mevduat bankaları, katılım bankaları, leasing ve factoring şirketleri) kredi limit ve kullandırımlarına ilişkin rapor temin etmektedir. Her bir finans kurumu, bu raporu şirketler bazında hazırlayıp Merkez Bankası’na raporlamaktadır.  Merkez Bankası da, tarafına ulaşan bu raporları derleyip, birleştirip yeniden finans kurumlarının kullanımına ve bilgilenmelerine sunmaktadır. Böylelikle herhangi bir şirketin tüm finans kurumlarından o ay için kullandığı krediler, tahsis edilen yeni kredi limitleri, temerrüde düşen unsurları kısaca kredi özeti belirlenmektedir. Memzuç kayıtları olarak tanımlanan bu rapor sadece finans kurumlarının ulaşabileceği ortak bir portal – bilgi sistemleri üzerinden takip edilebilmektedir. Finans kurumları memzuç kayıtlarını takip ederek ilgili şirketin sadece kendi nezdindeki durumunu değil, tüm kurumlardaki kredibilitesini görmektedir. Son tahlilde memzuç, resmi bir kurum olan Merkez Bankası aracılığı ile istihbarat bilgi paylaşımı olarak nitelendirilebilir. Memzuç kayıtları cari dönemin yaklaşık 1,5-2 ay öncesini yansıtmaktadır. Tarih aralığı verilerek de alınabilen bu tablo şirketlerin geçmiş dönemleri  ile de kredibilite karşılaştırması yapılabilme imkanı sunmaktadır.

Memzuç kayıtlarının içeriğine baktığımızda geniş bir yelpaze ile karşılaşıyoruz. Nakdi ve gayri nakdi krediler, Türk Lirası ve dövizle yapılan işlemler, leasing ve factoring işlemleri, takipteki ya da gecikmiş borçlar tablonun ana unsurlarını oluşturmaktadır. Ayrıca ilgili şirketin hangi sayıda finans kurumu ile çalıştığı belirtilmektedir. Ancak hangi bankalar olduğu yer almamakta sadece sayı olarak sunulmaktadır. Diğer yandan limitlerine ilişkin teminat şartı da gizli tutulmaktadır.

Bu noktada; bir şirketin mali işler ya da finans yöneticisi bazı dönemlerde memzuç kayıtlarını çalıştığı herhangi bir bankadan temin edebilir. Böylelikle kendi kayıtları ile memzuç kayıtlarını karşılaştırabilir. Aralarında herhangi bir fark olduğunu tespit ederse ilgili birimlere başvuru yapabilir. Şirketleri hakkında diğer kurumların yanlış ya da eksik bilgi edinimini önleyebilir.

Finans kurumları, memzuç kayıtlarını incelerken öncelikle kredilerde herhangi bir gecikme ya da ödeyememe pozisyonunun varlığını analiz ederler. Takipteki kredilerin hacmine göre kendi pozisyonlarını belirleyip gerekirse politika değişikliğine gidebilirler.

Özetle;  memzuç kayıtları finans kurumları içinde sıklıkla kullanılan bir bilgi paylaşım sistemidir. Bu tablonun doğru okunması için içerdiği kodları ve anlamları bilmek analizlere yardımcı olacaktır.

Memzuç Kodları ve İçeriği

Merkez Bankası tarafından sunulan memzuç kayıtlarının bazı kod ve açıklamaları aşağıdaki gibidir.

 

	NAKDİ KREDİLER - TL
100	Nakdi Krediler
101	Dövize Endeksli Krediler
102	Nakdi Krediler - Fimalarca Yurtdışından Kullanılan Krediler
132	Tüketici Finansman Kredileri
	NAKDİ KREDİLER - YABANCI PARA
150	Nakdi Krediler
152	Nakdi Krediler - Fimalarca Yurtdışından Kullanılan Krediler
	GAYRİ NAKDİ KREDİLER - TL
200	Teminat Mektupları
	GAYRİ NAKDİ KREDİLER - YABANCI PARA
250	Teminat Mektupları
252	Akreditif
	DİĞER
300	Tasfiye Olunacak Alacaklar
302	Zarar Niteliğindeki Krediler
312	Tahsili Gecikmiş Tüketici Finansman Kredileri
313	Kanuni Takipteki Tüketici Finansman Kredileri
	LEASİNG
600	Finansal Planlama Bedelleri - TL
650	Finansal Planlama Bedelleri - Yabancı Para
	FACTORİNG
700	Factoring Alacakları - TL
750	Factoring Alacakları - Yabancı Para
760	Tahsili Gecikmiş Faktoring Alacakları
761	Kanuni Takipteki Faktoring Alacakları

22.05.2015

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.