Finans yönetimi konusunda yayınlanmış kitap ve makalelerde genelde karşılaştığımız durum, konunun alfabesinin sunulmasıdır. Uygulama yönünde yeterince makalenin yer almadığı düşüncesi, bu yazının çıkış gayesini oluşturmaktadır.
Finans yöneticiliğine yeni başlamış, uzmanlaşma yönünde ilerleyen meslektaşlarıma uygulamada karşılaşacakları 2 kavramı açıklamaya çalışacağım.
Krediler:
Finans yönetiminin ana konularının başında borç-kaynak yönetimi gelmektedir. Nakit akışın devamlılığı, yatırımların finansmanı, stok, hammadde temininde ihtiyaç duyulan enstrümanların temini kredi yönetimi olarak adlandıracağımız bölümü oluşturmaktadır.
Uygulamada karşılaştığımız kredi türleri; yatırım kredisi, ithalat kredisi, spot kredi, rotatif kredi, taksitli kredi vb. alt dallara ayrılabilir. Bu yazının konusu, Spot kredi ve Rotatif kredi nedir? Farkları Nelerdir? Hangi durumlarda hangi tür tercih edilmelidir? sorularının cevaplarını aramaya yönelik olacaktır.
Spot Kredi:
Spot kredi, vadesi ve faiz oranı kullanım esnasında belirlenip, sonrasında herhangi bir değişikliğe uğratılamayan kredi türü olarak karşımıza çıkmaktadır. Krediyi kullandığımızdaki faiz oranı vadeye kadar aynı kalmakta, değişiklik yapılamamaktadır.
Örneğin, 1 milyon TL krediyi 1 yıl vadeli %10 faiz oranı ile 03.03.2012’de kullandığımızda, bu krediyi vadesinden önce ödeme niyetinde olsak veya vadesinden önce banka tahsil etme niyetinde olsa, her iki seçenek de olumsuz sonuçlanacaktır. 03.03.2013 tarihinde ana para ve faiz ödenip kredi kapatılacaktır. Bu süre içinde piyasa koşullarında değişiklik olsa dahi banka faiz oranını değiştiremeyecektir.
Rotatif Kredi:
Rotatif kredi, kredi kullanımından itibaren faiz oranında değişiklik yapılabilecek, vadeden önce de kısmen veya defaten kapama imkânı tanıyan kredi türü olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu kredide vadeyi bekleme zorunluluğu her iki taraf için de yoktur. Teknik olarak banka da erken kapama isteyebilir, şirket de elinde atıl fon olduğunda kapama yoluna gidebilir.
Rotatif kredide karşımıza çıkan bir diğer farklılık faiz oranının değişebilirliğidir. Banka piyasa koşullarına göre istediği zaman faiz oranında değişiklik yapma hakkına sahiptir. Rotatif kredinin faiz tahsilatları uygulamada üç ayda bir, dönem sonlarında yapılmaktadır. 31 Mart, 30 Haziran, 30 Eylül, 31 Aralık rotatif kredilerin faiz ödeme zamanları olarak karşımıza çıkıyor.
Hangisini tercih etmeli?
Her iki kredi türü de kendi içinde avantaj ve dezavantajlar taşımaktadır. Faiz oranlarının artacağı düşüncesi hakimse rotatif krediden kaçınmak mantıklı olacaktır. Uygulamada bankalar spot kredi fiyatlamalarını, rotatif krediye göre bir miktar fazla yaparlar. Örneğin; %9 rotatif kredi fiyatı verdiklerinde %9,50-%10,00 spot kredi fiyatı önerirler. Buradaki mantıkları spot kredide daha sonra faiz oranını değiştirememe riski yatmasıdır. Faiz oranının ileriki dönemlerde artacağı düşüncesine sahipsek, spot krediyi tercih edebiliriz. Tam tersi, piyasa koşullarında faizlerin düşeceği görüşü varsa, rotatif krediye yönelebiliriz.
Tabii ki, bu tercihte şirketin nakit akış döngüsü önemli bir etken olmaktadır. Şirketin bilançosu olumsuz bir yapıya bürünmeye başladıysa, siparişler, satışlar azalıyor, ileriki dönemde nakit ihtiyacı öngörüyorsa, spot kredi tercih edilebilir. Çünkü bankalar, şirket bilançolarını dönem sonlarında takip etmekte, herhangi bir olumsuzluk anında kredi musluklarını kısma eğilimi gösterebilmektedir.
Özetle, piyasa koşulları ve şirketin sonraki dönemlerine ilişkin gidişat, spot mu rotatif mi sorusuna cevap olacaktır.
Bu yazının, finans yönetimine ilgi duyan ve mesleğe yeni atılan uygulayıcılara yarar sağlamasını temenni ederim.
14.06.2012
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.