Değerli okurlar, enflasyon düzeltmesi ile ilgili kanun tanımlarını, tebliğleri, sirküleri sıkça okudunuz, duydunuz. Bunlara çok değinmeden uygulamaya yönelik avans hesaplarının enflasyon düzeltmesi işleyişine değinmeye çalışacağız.
Konu çok basit gözüyor olsa da yoğun avans alarak çalışan işletmeler için takip zorluğu ve ciddi iş yükü teşkil edecektir. Bu sebeple sadece 31.12.2023 değerlemesi değil 2024 yılında karşılaşılacak durumları da ele alınmaya çalışılmıştır. İşletmelerin bu çerçevede sonraki hamleleri de öngörerek sistemlerini doğru kurgulamaları önem arz edecektir.
(Endekslemede; verilen/alınan avanslar açısından, bu ödemelerin alınacak/satılacak mallar/kıymetler/hizmetlerin fiyatlarının sabitlenip sabitlenmediği dikkate alınmalı. Sabitlenmiş ise düzeltme yapılmalıdır. )
159 – 259 – 269 – 279 – 340 – 349 – 440 - 449
Avans Hesaplarında Enflasyon Düzeltmesindeki Farkın KDV Ye Konu Edileceği Hususu Ne Tebliğde Ne De Sirkülerde Yer Almamıştır.
Alınan ve verilen avanslardaki örneklere 20/2/2024 tarih VUK-165/2024-3/Enflasyon Düzeltmesi Uygulaması-15 sayılı Vergi Usul Kanunu Sirkülerinden ulaşabilirsiniz.
Alınan Avansların Düzeltilmesine İlişkin Örnekler
Örnek (Sirkülerde Verilen Örnek)
Hesap dönemi takvim yılı olan (M) Ltd. Şti. 10/9/2023 tarihinde 10 birimlik emtianın imal edilip 2.000.000,00 TL’ye satışı için 1.000.000,00 TL nakit avans almıştır. Söz konusu emtia 1/2/2024 tarihinde teslim edilmiştir.
Alınan sipariş avansının muhasebe kaydı şu şekilde olacaktır.
------------------------------------------/--------------------------------------------------------------
102 Bankalar 1.000.000
340 Alınan Sipariş Avansları 1.000.000
-----------------------------------------------/----------------------------------------------------------
Düzeltme Katsayısının 1,06001 olduğunu varsayar isek 60.010 TL lik bir Enflasyon düzletme farkı çıkacaktır. Bu durumda 31.12.2023 yılındaki muhasebe kaydı aşağıdaki şekilde olacaktır.
------------------------------------------/--------------------------------------------------------------
698 Enflasyon Düzeltme Hesabı 60.010
340 Alınan Sipariş Avanslar 60.010
-----------------------------------------------/----------------------------------------------------------
2024 yılında yeniden değerleme dönemi gelmediğinden 28.02.2024 yılında yapılacak muhasebe kaydı aşağıdaki gibi olacaktır.
------------------------------------------/----------------------------------------------------------------
102 Bankalar 1.000.000
340 Alınan Sipariş Avansları 1.060.010
600 Yurtiçi Satışlar 2.000.000
649 Diğer Olağan Gelir ve Karlar 60.010
-----------------------------------------------/-------------------------------------------------------------
5-10 ayrı avans hesabını bir şekilde takip edebilirsiniz ancak bir konaklama hizmet işletmesini düşünün , gerek kendi satış ağından gerekse acentelerden yüzlerce, binlerce, satış yapıp avans ödemesi alıyorlar bu işin içinden çıkmak, her birini ayrı ayrı takip etmek ayrı bir iş ayrı bir uğraş demek oluyor.
Hadi Biraz İşleri Karıştıralım …!
Bir otel işletmesi (A) seyahat acentesinden 31.10.2023 tarihine kadar sattığı 2024 yılına ait erken rezervasyonların %50 si için 10.11.2023 tarihinde 10.000.000 TL avans almıştır. Bu satışlar için fiyat sabitlenmiş herhangi bir artış olmayacağı kesinleşmiştir. Konaklamalar Mart 2024 - Aralık 2024 tarihleri arasında gerçekleşecektir. Ayrıca aynı acente 31.12.2023 tarihine kadar olan 2024 yılı satışlarının da %70’ lik kısmı için 15.01.2024 tarihinde 5.000.000 TL avans almıştır. Nisan 2024 ayına gelindiğinde hem 2023 yılında alınan avansa ait hem de 2024 yılında alınan avansa ait konaklamalar gerçekleşmeye başlamıştır. Bunlara ilave aynı acente Erken rezervasyon dönemi bittikten sonrada satışlara devam etmiş bu satışlar için de 11.02.2024 tarihinde 7.500.000 TL avans ödemesi yapmıştır.
Şimdi…! Elimizde 3 ayrı avans ödemesi, yüzlerce odanın konaklamasının takibi, mahsuplaşması, Enflasyon düzeltmesi konusu var. Çık çıkabilirsen işin içinden.
Hangi avans, hangi konaklama, hangi enflasyon farkı …
Bir de bunun ödemeyi yapan karşı acente tarafı var ki orada da ayrı bir kargaşa belki o satışlar 500 ayrı kişiye yapıldı. Satışı yapan acente tarafında da 500 ayrı alınan avans hesabı ve değerlemesi demek…
Kendi Call Center hizmeti vasıtasıyla satış yapan bir otel işletmesi sezon için 1.500 kişiye ayrı ayrı 2024 yılı için satış yapmış ödemelerin bir kısmını da avans olarak tahsil ederek fiyatı sabitlemiştir. Bu durumda da 1.500 ayrı avans hesabında hem ödediği avansı, hem 2023 yılının enflasyon farkını, hem de 2024 yılının enflasyon farkını ayrı ayrı takip etmek durumunda kalacaktır.
Çünkü;
Bu sebeple mutlak suretle 2023 yılı Enflasyon düzeltme farklarının ayrı hesaplarda, 2024 yılı Enflasyon Düzeltmelerinin ayrı hesaplarda takibinin yapılmasını öneriyoruz.
İdarenin bu tür karmaşık yapılara bir açıklık getirmesi yerinde olacaktır.
Zorun içinde bir zorluktan bahsetmeye, sizlerin vakit kaybetmeden tedbirlerinizi almanıza yardımcı olması , katkı ve fayda vermesi dileğiyle herkese kolaylıklar dilerim…
13.03.2024
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.