Yalçın Pekgöz
Yeminli Mali Müşavir
E.Vergi Müfettişi
yalcin.pekgoz@prodenetim.com

Koronavirüs Salgını Sonucu Vergisel Ödevlerin Yerine Getirilmesinin Topluca Değerlendirilmesi

I. GİRİŞ:

Korona Virüs (COVID-19) salgınından doğrudan etkilenen mükelleflerin muhtasar ve katma değer vergileri ödemelerinin 6 ay ertelenmesine yönelik duyuru 19/3/2020 tarihinde maliye idaresi tarafından yayımlanmıştı. Yapılan bu duyuru ile beyanname verme sürelerinde değişikliğe gidilmemiş sadece ödeme sürelerinin ertelenmesi sağlanmıştı. Maliye İdaresi konu ile ilgili 24.03.2020 tarihinde yeni bir duyuru yayımladı ve salgından doğrudan etkilenen mükelleflerin kapsamı genişletildi. Böylece faaliyetleri geçici süre ile durdurulan işletmeler ile 65 yaş ve üstü ve kronik rahatsızlığı bulunan vatandaşlarımız da kapsama dahil edilmiş oldu. Yapılan son düzenleme ile muhtasar ve katma değer vergisi beyannamelerinin verilme süreleri de ödeme süreleri birlikte erteleme kapsamına alındı. Ayrıca Gelir İdaresi tarafından 23 Mart 2020 tarih ve 126 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri yayımlandı. İlgili sirküler ile Vergi Usul Kanununun mükerrer 28 inci ve mükerrer 242 nci maddesindeki yetkiye dayanılarak salgından etkilenip etkilenmediğine bakılmaksızın tüm mükelleflerin Katma Değer Vergisi Beyannamelerinin verilme ve ödeme süreleri, “Form Ba-Bs” bildirimlerinin verilme süreleri ile e-Defterlerin oluşturulma/imzalanma,“Elektronik Defter Beratları”nın yüklenme süreleri uzatıldı.

II. KORONAVİRÜS (COVID-19) SALGININDAN VE BU KAPSAMDA ALINAN TEDBİRLERDEN ETKİLENEN MÜKELLEFLERİN VERGİ ÖDEVLERİ

A.) MÜCBİR SEBEP HALİNDEN FAYDALANACAK MÜKELLEFLER

1. Perakende Ticaret ve Alış Veriş Merkezleri

Market, büfe, bakkal, şarküteri, manav, dondurmacı, tuhafiye, kasap, inşaat malzemeleri satışı, küçük ev eşyaları ile beyaz eşya satışı, mobilya satışı, ev tekstili, kitap ve kırtasiye, gazete ve dergi, ayakkabı ve giyim eşyası perakende satışı, oyuncakçı, tıbbi ve ortopedik ürünler, eczane, kuyumcu, çiçekçi, pazarcılar, balıkçılar, pastane ve fırınlar, kişisel bakım ve kozmetik ürünlerinin satışı vb. her türlü ürünün perakende olarak satışına yönelik faaliyetler ile alışveriş merkezleri ve buralarda perakende satış faaliyetinde bulunanlar

2. Demir Çelik ve Metal Sanayii

Demir veya çelik granül ve demir tozu üretilmesi, çelikten/demirden yapılmış tüp, boru, içi boş profiller ve ilgili bağlantı parçalarının imalatı (sıcak çekilmiş veya sıcak haddelenmiş),çelik barların ve içi dolu profillerin soğuk çekme yöntemiyle imalatı, açık profillerin, nervürlü levhaların ve sandviç panellerin soğuk şekillendirme veya katlama yöntemiyle imalatı, çelik tellerin soğuk çekme yöntemiyle imalatı, alüminyum folyo imalatı (alaşımdan olanlar dahil),alüminyum imalatı (işlenmemiş halde), kurşun tabaka, levha, şerit, folyo, kurşun tozu ve pulu imalatı (alaşımdan olanlar dahil), kalay imalatı (işlenmemiş halde), çinko imalatı (işlenmemiş halde) gibi demir, çelik, alüminyum, bakır, kurşun, çinko, kalay imalatı ile bunların imalatçılar tarafından satışı

3. Otomotiv

Otomobil, kamyon, kamyonet, treyler (römork) ve yarı treyler (yarı römork) imalatı otobüs, minibüs, midibüs, traktör, motosiklet, römork, karavan gibi tüm motorlu kara taşıtlarının imalatı, toptan ve perakende satışı ile otomotiv yan sanayii

4. Lojistik-Ulaşım

Hava, kara, demiryolu, deniz ve her türlü suyolu ile yapılan her türlü şehir içi ve şehirlerarası yük ve yolcu taşımacılığı, otoyol, tünel ve köprü işletmeciliği, depolama ve antrepoculuk faaliyetleri, havaalanı yer hizmetleri, havaalanı işletmeciliği, hava, kara, deniz ve demiryolu taşımacılığıyla ilgili kargo ve bagaj yükleme boşaltma hizmetleri gibi her türlü lojistik ve ulaşım hizmetleri

5. Sinema ve Tiyatro Faaliyetleri

Tiyatro, opera, bale, sinema, konser gibi her türlü sanatsal faaliyetler

6. Konaklama

Otel, motel, pansiyon, tatil köyü gibi konaklama faaliyetleri, tur operatörü ve seyahat acenteliği faaliyetleri, rezervasyon hizmetleri, kaplıca, ilıca, içmeler, spa merkezleri, vb. yerlerin faaliyetleri gibi her türlü konaklama ve buna ilişkin faaliyetler

7. Yiyecek ve İçecek Hizmetleri

Lokanta, kafe, kıraathane, kahvehane, çay ocakları, kantinler, ulaşım araçlarında bulunan büfeler gibi her türlü yiyecek ve içeceklerin sunumuna yönelik hizmetler, dönerci, pizzacı, dondurmacı, çorbacı vb.

8. Tekstil ve Konfeksiyon Faaliyetleri

Doğal pamuk elyafının imalatı, doğal yün ve tiftik elyafının imalatı,  suni ve sentetik elyafların bükülmesi ve iplik haline getirilmesi, kot kumaşı imalatı, pamuklu dokuma kumaş imalatı, keten, rami, kenevir, jüt elyafları ile diğer bitkisel tekstil elyaflarından dokuma kumaş imalatı,  havlı, şönil, havlu, pelüş, tırtıl ve benzeri ilmeği kesilmemiş dokuma kumaşlar ile tafting kumaş imalatı gibi kumaş ve iplik imalatı, her türlü pamuktan, yünden, tiftikten, elyaftan ve kumaştan mamul ürünlerin imalatı ile giyim ve ev tekstili ürünlerinin imalatı ile satışı gibi her türlü tekstil ve konfeksiyon imalatı ve satışı

9. Etkinlik ve Organizasyon

Gösteri, kongre, konferans, ticari fuar ve etkinliklerin organizasyonu ile internet kafe, oyun, düğün ve nikâh salonu, spor merkezleri gibi yerlerde gerçekleştirilen her türlü etkinlik ve organizasyon faaliyetleri ile halkla ilişkiler ve iletişim faaliyetleri

10. Sağlık Hizmetleri

İnsan sağlığına yönelik hastane hizmetleri, diyaliz merkezleri, özel hekimlik faaliyetleri, diş hekimliği faaliyetleri, yatılı bakım faaliyetleri, tıbbi laboratuvar hizmetleri gibi sağlık faaliyetleri

11. Mobilya İmalatı

Sandalye, koltuk, kanepe, çekyat, divan, vb.’leri ile iskeletlerinin imalatı, büro ve mutfak mobilyaları imalatı, yatak imalatı, yatak odası, yemek odası, banyo dolabı, genç ve çocuk odası takımı, gardırop, vestiyer gibi mobilyaların imalatı

12. Madencilik ve Taş Ocakçılığı

Taş kömürü, linyit, uranyum, krom, nikel, alüminyum gibi madenlere yönelik faaliyetler ile mermer, granit ve taş ocakçılığı gibi madenciliğe yönelik faaliyetler

13. İnşaat

Bina projelerinin geliştirilmesi, ikamet amaçlı binalar ile ikamet amaçlı olmayan binaların inşaatı, binaların yeniden düzenlenmesi ve yenilenmesi faaliyetleri, yıkım işleri, sıtma, havalandırma, soğutma ve iklimlendirme sistemlerinin kurulumu, binaların iç ve dış boyama ve işleri, duvar ve yer kaplama gibi bina inşaatı ile özel inşaat faaliyetleri

14. Endüstriyel Mutfak Ekipmanları

Demir, çelik, alüminyum ve bakırdan sofra ve mutfak eşyalarının imalatı gibi endüstriyel mutfak ekipmanlarının imalatı

15. Araç Kiralama

Motorlu kara taşıtlarının ve arabaların kiralanması

16. Basılı Yayın ve Matbaacılık

Ders ve çocuk kitaplarının, gazetelerin, dergi ve süreli yayınların yayımı gibi basılı yayın hizmetleri, gazetelerin, dergilerin ve süreli yayınların basım hizmetleri ve ciltçilik gibi hizmetler

17. Gelir Vergisi Mükelleflerinin Tamamı

Çiftçi, terzi, manav, avukat, mali müşavir, mimar, mühendis, eczacı, doktor, dişçi, veteriner, fizyoterapist, yazılımcı, sanatçı gibi mükellefler de dahil olmak üzere bilanço ve işletme hesabı esasına göre defter tutan ticari ve zirai kazanç elde eden mükellefler ile serbest meslek kazancı elde eden gelir vergisi mükelleflerinin tamamı

18. Faaliyetleri Geçici Olarak Durdurulan Sektörler

İçişleri Bakanlığı tarafından alınan tedbirler kapsamında faaliyetleri geçici süre ile durdurulan yüzme havuzu, hamam, kaplıca, spor, oyun ve düğün salonu, berber ve kuaför gibi işyerlerinin bulunduğu sektörlerde faaliyet gösteren mükellefler de bu süre boyunca mücbir sebep hükümlerinden yararlanabileceklerdir.

Yukarıda yer verilen tüm mükelleflerin Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında vermeleri gereken muhtasar ve katma değer vergisi beyannamelerinin verilme süresi 27 Temmuz 2020 günü sonuna kadar uzatılmıştır.

Söz konusu beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri ise altışar ay uzatılarak ödemelerin Ekim, Kasım ve Aralık aylarının son haftası içerisinde yapılabilmesi sağlanmıştır.

Yapılan düzenlemeler sonucu kapsam dahilindeki mükelleflerin muhtasar ve katma değer vergisi beyannamelerinin beyan tarihleri ve ödeme süreleri aşağıdaki gibi belirlenmiştir.

Dönem/2020	Beyanname Verme Tarihi	Ödeme Tarihi
Nisan	27.07.2020	30.10.2020
Mayıs	27.07.2020	30.11.2020
Haziran	27.07.2020	31.12.2020

B.) SOKAĞA ÇIKMA YASAĞI BULUNANAN MÜKELLEFLERİN DURUMU

İçişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan genelge uyarınca 65 yaş ve üstü ile kronik rahatsızlığı bulunan kişiler için getirilen sokağa çıkma yasağı uygulaması çerçevesinde, 65 yaşın üzerinde olması ya da kronik rahatsızlığı bulunması nedeniyle sokağa çıkamayacak olan vergi mükellefleri ile meslek mensupları açısından sokağa çıkma yasağının başladığı tarih ile sona ereceği tarih arasındaki dönemin mücbir sebep hali olarak kabul edilmesi ve bu döneme ilişkin olarak verilmesi gereken beyannameler ile bunlara istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme süresi yasağın kalktığı tarihi takip eden 15’inci günün sonuna kadar uzatılmıştır.

III. SALGINDAN ETKİLENİP ETKİLENMEDİĞİNE BAKILMAKSIZIN TÜM MÜKELLEFLERE GETİRİLEN SÜRE UZATMALARI

Gelir İdaresi tarafından 23 Mart 2020 tarihli ve 126 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri yayımlandı ve Vergi Usul Kanununun mükerrer 28 inci ve mükerrer 242 nci maddesindeki yetkiye dayanılarak salgından etkilenip etkilenmediğine bakılmaksızın tüm mükelleflerin Katma Değer Vergisi Beyannamelerinin verilme ve ödeme süreleri, “Form Ba-Bs” bildirimlerinin verilme süreleri ile e-Defterlerin oluşturulma/imzalanma, “Elektronik Defter Beratları”nın yüklenme süreleri uzatılmıştır.

1. Katma Değer Vergisi Beyannamelerinin Verilme ve Ödeme Süreleri:

26 Mart 2020 günü sonuna kadar verilmesi gereken Katma Değer Vergisi Beyannamelerinin verilme süreleri ile bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin ödeme süreleri 24 Nisan 2020 Cuma günü sonuna kadar uzatılmıştır.

2. Bildirim Formlarının Verilme Süresi:

31 Mart 2020 günü sonuna kadar verilmesi gereken 2020/Şubat dönemine ilişkin "Form Ba" ve "Form Bs" bildirimlerinin verilme süresi 30 Nisan 2020 Perşembe günü sonuna kadar uzatılmıştır.

3. Elektronik Defterlerin Oluşturulma ve İmzalanma Süresi ile Elektronik Defter Beratlarının Yüklenme Süresi

31 Mart 2020 günü sonuna kadar oluşturulması ve imzalanması gereken e-Defterlerin oluşturulma ve imzalanma süresi ile aynı sürede Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Sistemine yüklenmesi gereken “Elektronik Defter Beratları”nın yüklenme süresi 30 Nisan 2020 Perşembe günü sonuna kadar uzatılmıştır.

IV. DEĞERLENDİRME VE SONUÇ

Korona Virüs (COVID-19) salgınından doğrudan etkilenen mükellefler ile diğer mükelleflerin ödevlerini yerine getirmeleri için sağlanan süre uzatımları yerinde olmuştur. Fakat sürekli damga vergisi mükellefiyeti bulunanların damga vergisi beyannamelerinin, üç aylık verilen muhtasar beyannamelerinin, veraset ve intikal vergisi beyannamelerinin de Korona Virüs (COVID-19) salgınından doğrudan etkilenip etkilenmediğine bakılmaksızın tüm mükellefler için en az üç ay süre ile ertelenmesinin yerinde olacağı kanaatindeyim.

Ülkemizde Korona Virüs salgınından tüm sektörlerin etkilendiği ve süre ilerledikçe ekonomik durgunluktan dolayı etkileneceği kaçınılmaz gözüküyor. Bu nedenle salgından doğrudan etkilenip etkilenmediğine bakılmaksızın tüm mükellefler için daha kapsayıcı tek bir düzenlemenin hayata geçirilmesi maddi ve manevi anlamda zor durumda olan herkesi biraz olsun rahatlatacaktır.

Her ne kadar mükelleflerin bazı ödevlerini yerine getirmeleri ileri bir tarihe ertelenmiş olsa da mükellefler nezdinde yürütülen vergi incelemeleri halen devam etmektedir. Bu kapsamda mükelleflerin defter belge ibraz etme, bilgi verme vb. vergi incelemeleri kapsamında yerine getirmeleri gereken yükümlülükleri bulunmaktadır. Mükelleflerin geçirdiği bu zor günlerde kaygı düzeylerini artırmamak ve vergi incelemeleri kapsamında yerine getirmeleri gereken yükümlülükleri yerine getirmedeki zor durumları değerlendirilerek vergi incelemelerinin de ileri bir tarihe kadar durdurulması yerinde olacaktır. Diğer taraftan hem vergi daireleri hem de vergi incelemelerinin KDV iade yönünden ivedilikle tamamlanması ve KDV iadelerinin ödenmesi ekonomik olarak zorda olan mükellefleri finansal açıdan biraz olsun rahatlacaktır.

KAYNAKÇA

1. GİB 19/03/2020 Tarihli Duyuru
2. GİB 24/03/2020 Tarihli Duyuru
3. 23 Mart 2020 tarihli ve 126 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri

25.03.2020

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.