Vedat Nair
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
vedatnair@hotmail.com

Değerli Konut Vergisi

Emlak vergisi kanununun 42. maddesiyle yapılan düzenlemeyle Türkiye sınırları içinde bulunan mesken nitelikli taşınmazlardan bina değeri aynı kanunun 29. maddesiyle belirlenen tutarın üzerinde olanlar değeli konut vergisine tabi olur. 01.01.2022 itibariyle yeniden belirlenen vergi değeri 6.173.000 (Bir önceki vergi değeri 5.227.000 TL) Türk Lirasının üzerinde olan meskenler bu kapsamda değerlendirilecektir.

Verginin matrahı, bina vergi değerinin 42. maddede yer alan tutarı aşan kısmıdır. Yani konutun bina değerinin 6.173.000 TL.’sını aşması halinde vergiye tabi olacaktır. Değerli konut vergisine tabi mesken nitelikli taşınmazlar aşağıdaki oranlarda vergilendirilir.

6.173.000 TL  ile 9.260.000 TL arasında olanlar (bu tutar dahil) 6.173.000 TL’yi aşan kısmı için  (Binde 3)

12.347.000 TL’ye kadar olanlar (bu tutar dahil) 9.260.000 TL’si için 9.261 TL, fazlası için (Binde 6)

12.347.000 TL’den fazla olanlar 12.347.000 TL’si için 27.783 TL, fazlası için   (Binde 10)

Vergi hesaplamasına tabi tutarlar her yıl yeniden değerleme oranının yarısı nispetinde artırılır. Paylı mülkiyette ve elbirliği mülkiyette, matrahın hesabında mesken nitelikli taşınmazın toplam değeri esas alınmalıdır. Değerli konut vergisi mesken nitelikli taşınmazların maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa mesken nitelikli taşınmazı malik gibi tasarruf edenler tarafından ödenmelidir. Bir mesken nitelikli taşınmaza paylı mülkiyet halinde malik olanlar, hisseleri oranında mükellef olurlar. Elbirliği mülkiyette malikler vergiden müteselsilen sorumlu olurlar.

Beyan;

Mükellef tarafından, mesken nitelikli taşınmaza ait belgelerle, mesken nitelikli taşınmazın bulunduğu yerdeki Gelir İdaresi Başkanlığına bağlı yetkili vergi dairesine beyan edilmelidir. Beyan, mesken nitelikli taşınmazın değerinin 42. maddede belirtilen tutarı aştığı yılı takip eden yılın şubat ayının 20. günü sonuna kadar yapılmalıdır. Müteakip yıllar için mükellef tarafından aynı şekilde yıllık olarak beyanname verilmelidir. Elbirliği mülkiyetinde müşterek beyanname ya da münferiden de beyanname vermek mümkündür. Paylı mülkiyet halinde ise beyanname münferiden verilmelidir.

Burada şunu belirtmekte yarar olacak vergiye esas değer emlak vergisine esas değer olacaktır. Bu değer Belediyelerden temin edilecek vergiye esas değer belgesiyle tespit edilebilir. Özellikle birden fazla değerli konut sahibi olunması halinde en düşük değere sahip olunan mesken değerli konut vergisinden muaf olacaktır. Ayrıca konut dışındaki gayrimenkuller bu kapsamda değerlendirilmeyecektir. Hazine ve Maliye Bakanlığı kendisine verilen yetkiye istinaden bir uzatmaya gitmediği taktirde kapsama giren değerli konutlar için 20.02.2022 tarihine kadar değerli konut beyannamesinin verilmesi gerekmektedir. Vergi ödemeleri ise şubat ve ağustos ayları sonuna kadar iki eşit taksitle yapılabilecektir. Beyanın, mükelleflerce doğrudan vergi dairesine, elektronik ortamda ya da Mali Müşavir tarafından yapılması mümkündür. Beyannamenin elektronik ortamda verilmesi durumunda vergi değerini gösteren belge 15 gün içinde vergi dairesine elden ya da posta ile tevdi edilmelidir. Birden fazla ve farklı yerlerde bulunan değerli konutun beyannamesinin bunlardan herhangi birinin bulunduğu yer vergi dairesine verilmesi mümkündür.

Değerli Konut Vergisinde Muafiyet;

Değerli konut vergisinde muafiyet konusu Emlak Vergisi Kanununun 46. maddesinde düzenlenmiştir. Yapılan düzenlemeye göre;

a) Genel ve özel bütçeli idarelerin, belediyelerin, üniversitelerin ve Toplu Konut İdaresi Başkanlığının maliki veya intifa hakkına sahip olduğu mesken nitelikli taşınmazlar.

b) Türkiye sınırları içinde mesken nitelikli tek taşınmazı olanlar ile birden fazla mesken nitelikli taşınmazı bulunanların, değerli konut vergisi konusuna giren en düşük değerli mesken nitelikli tek taşınmazı (intifa hakkına sahip olunması hali dahil)

(Bu hüküm, belirtilen kişilerin tek meskene hisse ile sahip olmaları halinde hisselerine ait kısım hakkında da uygulanır.)

c) Yabancı devletlere ait olup elçilik ve konsolosluk olarak kullanılan mesken nitelikli taşınmazlar ile elçilerin ikametine mahsus mesken nitelikli taşınmazlar ve bunların müştemilatı (karşılıklı olmak şartıyla) ve merkezi Türkiye'de bulunan milletlerarası kuruluşlara, milletlerarası kuruluşların Türkiye'deki temsilciliklerine ait mesken nitelikli taşınmazlar.

ç) Esas faaliyet konusu bina inşası olanların işletmelerine kayıtlı bulunan ve henüz ilk satışa, devir ve temlike konu edilmemiş yeni inşa edilen mesken nitelikli taşınmazlar (arsa karşılığı inşaat işlerinde sözleşme gereği taahhüt işini üstlenen müteahhide kalan mesken nitelikli taşınmazlar dahil) (bu taşınmazların kiraya verilmesi veya sair surette kullanılması halleri hariç).

Yanan, yıkılan, tamamen kullanılmaz hale gelen veya vergiye tabi iken muaflık şartlarını kazanan mesken nitelikli taşınmazlardan dolayı mükellefiyet, bu olayların vuku bulduğu tarihi takip eden taksitten itibaren sona erecektir. Ayrıca bina vergi değeri EVK.’nun 42. maddesinde yer alan tutarın altında kalması halinde, bu durum mükellef tarafından tevsik edici belgeler ile birlikte ilgili vergi dairesine bildirilir ve bu durumda ilgili yıla ilişkin beyanname verilmez. Birden fazla meskeni olanların, muafiyet uygulanacak en düşük değerli tek meskenlerine (İntifa Hakkına Sahip Olunan Dahil) ilişkin bildirimlerini beyanname verme süresi içerisinde ilgili vergi dairesine yapmaları gerekmektedir.

Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından verilen muktezada muafiyet hakkında görüş verilerek duruma açıklık getirilmiştir. Buna göre;

Türkiye sınırları içinde değerli konut vergisi konusuna giren mesken nitelikli tek taşınmazı olanların bu taşınmazı ile bu verginin konusuna giren birden fazla mesken nitelikli taşınmazı bulunanların bunlardan en düşük değerli mesken nitelikli tek taşınmazı (intifa hakkına sahip olunması hali dahil) için değerli konut vergisi muafiyeti uygulanacak olup muafiyet, bu kişilerin tek meskene hisse ile sahip olmaları halinde hisselerine ait kısım için de uygulanacaktır. İfadelerine yer verilmiştir. Birden fazla konut sahip olunması ve bunların bir tanesinin değerli konut vergisi kapsamına giren tek mesken olması halinde söz konusu meskenin değerli konut vergisinden muaf tutulması gerekmektedir. Birden fazla değeli konuta sahip olunması durumunda da en düşük değere sahip olan için muafiyet uygulanacaktır.

Ayrıca değerli konut vergisinin beyanına ilişkin olarak EVK. Değerli Konut Vergisi Uygulama Genel Tebliğinde beyan ve uygulamaya dair örneklerle detaylı açıklamalara yer verilmiştir.

15.02.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.