Vedat Nair
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
vedatnair@hotmail.com

Gecikme Nedeniyle Alınan Tazminat Bedellerinde KDV

Şirketlerin ticari faaliyetlerinin yoğunluğu, iş hacminin ve fatura sayısının artırmasına neden olmaktadır. Bu işlemler içersinden önemli bir ayrıntı, yapılan mal ve hizmet tesliminden sonra ortaya çıkan tazminat ve benzeri sebeplerle düzenlenen faturalarda KDV olup olmayacağı hususudur. Eğer KDV olmayacaksa bunun yasal dayanağının ne olacağı hususu bu yazımın konusunu oluşturmaktadır. Her ne kadar KDV kanunun 25. maddesinde matraha dahil olmayan unsur olarak ticari teamüllere uygun miktardaki iskonto bedeli olarak yazılmışsa da maliyenin yaptığı ikincil düzenlemelerde bazı durumlarda da KDV nin hesaplanmayacağı yönünde görüşleri oluşmuştur. Yapılan bir teslim sırasında oluşan gecikme veya zarar (bozulma, çürüme, kırılma) gibi nedenlerle tazminat adı altında faturalama sırasında bazı şartların varlığı halinde KDV hesaplanmayacaktır. Konu ile ilgili olarak 60. no.lu KDV sirkülerinde 1.2. bölümünde açıklamalar yapılmıştır. Buna göre;

 

“Bu kapsamda, işin sözleşme şartlarına uygun yapılmaması, işin verilen süre içerisinde tamamlanmaması, sözleşmenin feshedilmesi gibi nedenlerle tazminat, cayma bedeli vb. adlarla yapılan cezai şart mahiyetindeki ödemeler herhangi bir teslim veya hizmetin karşılığı olmadığından KDV'nin konusuna girmemektedir.”

“Bir teslim veya hizmetin karşılığını teşkil etmeyen veya buna bağlı olarak ortaya çıkmayan sigorta tazminatları KDV'nin konusuna girmemektedir. Bu durumda, sigortalının hasar gören eşya için sigorta şirketinden aldığı tazminat için KDV hesaplanması söz konusu olmayacaktır.” “Ancak, sigortalı mükellefin hasar gören eşyayı tamir ettirerek, adına düzenlenen faturaları ibraz etmek suretiyle tamir bedelini sigorta şirketinden tahsil ettiği durumda, sigortalının, sigorta şirketi adına yaptığı ve KDV'ye tabi olan masrafların aynen sigorta şirketine yansıtılması için fatura düzenlenmesi ve KDV hesaplanması gerekmektedir.” 

Yukarıdaki 60 no.lu KDV sirkülerin ilgili bölümünde yapılan açıklamalar doğrultusunda işin verilen sürede yapılmaması ayrıca düzenlenmiş olup bunun ispatı halinde KDV hesaplanmayacağı anlaşılmaktadır. Bu bölümde bir sözleşme şartı olmamakla birlikte işin verilen sürede yapılmaması durumu açıklanmıştır.

 

Bu durumda mal ve hizmetlerin satışı sırasında esas olan bir sözleşmenin düzenlenmesidir. Eğer ortada bir sözleşme yoksa gecikmeye istinaden  tazminatın talep edilmesi için teslim süresi ve şartları ile ilgili bir ibarenin fatura yada faturanın referans verildiği bir belgede gösterilmesi uygun olacaktır. Ayrıca dikkat edilmesi gereken nokta KDV'ye tabi bir teslim veya hizmetin karşılığında alınan bedelle ilgili olarak, tazminat adı altında olsa bile, yapılan ödemeler matraha dahil olduğundan, bunlar üzerinden teslim veya hizmetin tabi olduğu oranda KDV hesaplanması gerekmektedir.

 

Kısaca; mal ve hizmet teslimlerinden kaynaklanan ve KDV kanununun 24/c maddesinde, vade farkı, fiyat farkı, faiz, prim gibi çeşitli gelirler ile servis ve benzer adlar altında sağlanan her türlü menfaat, hizmet ve değerlerin, KDV matrahına dahil olacak, fakat yapılan işin olması gereken şekilde ve zamanda yapılmamasından kaynaklanan zararlar sebebiyle yapılan tazminat taleplerinin bir sözleşmeye bağlanması yada tesliminin gecikmesinin ispatı halinde KDV hesaplanmayacaktır.

10.01.2014

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.