Vedat Nair
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
vedatnair@hotmail.com

Geçici Madde İle Bağımsız Denetçi Yetkilendirilmesinde Süreler ve Geçiş Döneminde Bağımsız Denetçi Yetkilendirilmesi

26.09.2011 tarih ve 660 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu kurulmuş, söz konusu karar 02.11.2011 tarih ve 28103 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Kısaca KGK olarak bahsedilecek Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu yayımladığı Bağımsız denetime ilişkin bir yönetmelikte denetçilerin yetkilendirilmesi ile ilgili düzenleme yapılmıştır. Söz konusu yönetmeliğin 14. maddesinde denetçi olmanın şartları belirlenmiş, 15. maddesinde uygulamalı mesleki eğitim konusu düzenlenmiş, 16. maddesinde ise denetçilik sınavından bahsedilerek denetçi olabilme şekil ve şartları düzenlenmiştir. Sınava ilişkin olarak 6 farklı sınav konusu belirlenmiş olup, SMMM ruhsatı olanlar için 4, YMM ruhsatı olanlar için ise 3 sınav konusu belirlenmiştir.

Denetçi olabilmenin şartlarını, uygulamalı mesleki eğitim ve sınav konularına ilişkin olarak detayları ilgili yönetmeliğin yukarıda saydığım maddelerinde okumakta yarar olacaktır.

Bununla birlikte yönetmeliğin geçici 1. maddesinde KGK tarafından yapılacak sınavlardan muaf olarak denetçi olacaklara ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir. Buna göre kamu kurumları tarafından 01.01.2013 tarihinden önce yapılan sınavlarla veya istisnayla bağımsız denetime ilişkin lisans belgesi alanlar, bu yönetmeliğin yayımı tarihi itibarıyla YMM olanlar,  SMMM olanların ise 15 yıl mesleki tecrübeye sahip olması durumunda bu geçici maddeden sigortacılık ve özel emeklilik mevzuatına ilişkin sınav konuları hariç olmak üzere yararlanarak bağımsız denetçi olunacağı düzenlenmiştir. Burada bahsedilen bağımsız denetçi lisans belgesine sahip olanlar dışındaki SMMM ve YMM’lerin 31.12.2014 tarihine kadar düzenlenecek ve üniversiteler aracılığı ile yapılan eğitimlere katılarak başarılı olmaları gerekecektir.

SMMM’ler için Yönetmelikte bahsedilen 15 yıllık mesleki tecrübenin nasıl bulunacağı konusunda meslek mensupları arasında tereddütler oluşmuştur. Konuyla alakalı olarak KGK sosyal paylaşım sitesinde uzmanlar tarafından bu ve buna benzer sorulara cevaplar verilerek konular aydınlatmış ve aydınlatılmaya devam edilmektedir. Sosyal paylaşım sitesinde konularla alakalı olarak KGK tarafından verilen cevapları siz meslek mensubu arkadaşlarımla paylaşmak istedim.

1) BAĞIMSIZ DENETÇİLİĞİN 3 ÖNEMLİ ŞARTI

1) Meslek mensubu (SMMM-YMM) olmak. MESLEK MENSUBU OLMADAN BAĞIMSIZ DENETÇİ OLUNAMAZ.
2) Bağımsız denetçilik Sınavında başarı
SPL lisansı olanlar sınav şartını yerine getirmiş sayılır.
----3) Uygulamalı mesleki eğitim (UME). (Dosyanızın değerlendirildiği tarih itibarıyla 15 yıl ve üstü mesleki tecrübe sahip iseniz UME den muaf olursunuz.)
****** UME geçiş döneminde mesleki tecrübesi 10 ve fazla olanlar için 1 yıl, daha az olanlar için 2 yıl olarak uygulanmaktadır.----3) Uygulamalı mesleki eğitim (UME). (Dosyanızın değerlendirildiği tarih itibarıyla 15 yıl ve üstü mesleki tecrübe sahip iseniz UME den muaf olursunuz.)
****** UME geçiş döneminde mesleki tecrübesi 10 ve fazla olanlar için 1 yıl, daha az olanlar için 2 yıl olarak uygulanmaktadır----3) Uygulamalı mesleki eğitim (UME). (Dosyanızın değerlendirildiği tarih itibarıyla 15 yıl ve üstü mesleki tecrübe sahip iseniz UME den muaf olursunuz.)
****** UME geçiş döneminde mesleki tecrübesi 10 ve fazla olanlar için 1 yıl, daha az olanlar için 2 yıl olarak uygulanmaktadır3) Uygulamalı mesleki eğitim. Dosyaları değerlendirildi zaman itibariyle 15 yıllık mesleki tecrübeye sahip olanlarda bu şart aranmaz.

(Lisans mezunu olmak veya farklı dallarda lisans mezunu olmakla birlikte meslekle ilgili alanlarda yüksek lisans yapmış olmak gereklidir.)

2) KGK’NIN SMMM STAJINDAN ÖNCEKİ GÖREVLERİN MESLEKİ TECRÜBEDEN SAYILIP SAYILMAYACAĞINA İSE;15 yıl ve üstü mesleki tecrübe sahipleri için Geçiş dönemi eğitiminde başarılı olmak )

----3) Uygulamalı mesleki eğitim (UME). (Dosyanızın değerlendirildiği tarih itibarıyla 15 yıl ve üstü mesleki tecrübe sahip iseniz UME den muaf olursunuz.)
****** UME geçiş döneminde mesleki tecrübesi 10 ve fazla olanlar için 1 yıl, daha az olanlar için 2 yıl olarak uygulanmaktadır.

Staj öncesi olduğu için 1. derece de muhasebenin sevk ve idaresinden sorumlu olması ve bunların da vekaletname veya ticaret sicilinde ilan edilmiş olması gerekir. SGK da bunları temin etmeniz mümkün olmamaktadır. Çalışmalarınız stajdan sonra olsaydı, SGK dan çalıştığınız işyerlerini belirten yazı alsanız mümkün olabilir.

3)  STAJ (UME) SÜRESİ 1 VE 2 YILDIR
-Uygulamalı Mesleki Eğitim (UME) süresi 2 yıldır.
-Geçiş dönemi yetkilendirmelerinde 10 yıllık mesleki tecrübeye sahip olanlar için 1 yıl olarak uygulanacaktır.

4) GEÇİŞ EĞİTİMLERİNE KATILABİLİR MİYİM?

Sıkça sorulmakta olup kolayca aşağıdaki gibi hesaplanır:
-Eğitimlere katılabilmek için 15 yıllık mesleki tecrübe sahibi olmak gerekir.
-En az 26.12.2001 tarihinden itibaren (yada daha fazla süreyle) 3568 sy.Kn. anlamında aralıksız mesleki faaliyette bulunanlar (+4 yıl Lisans da dahil olmak üzere) 15 Yıllık Mesleki Tecrübeye sahiptir.

 -Mesleki faaliyetleri yukarıdaki tarihten sonra başlayanlar GEÇİŞ EĞİTİMLERİ AÇISINDAN 15 yıl tecrübeye sahip olmazlar. Sınava girmeleri gerekir.
-Bu kişiler 15 yılı tamamlayınca Uygulamalı Mesleki Eğitimden (UME) muaf olurlar.

5) 15 YILI NE ZAMAN DOLDURURUM

-Geçiş dönemi eğitimlerine katılabilmek için 26.12.2012 tarihi itibarıyla 15 yıllık mesleki tecrübeye sahip olmak gerekir.

-26.12.2012 Bağımsız Denetim yönetmeliğinin yürürlüğe girdiği tarihtir.

-Bu durumda 26.12.2001 tarihinden itibaren kesintisiz olarak mesleki faaliyetlerde bulunmuş olmak gerekmektedir.

-Mesleki faaliyetlere 1 yıldan az ara vermeler "ara verme" sayılmaz.
-1 yıldan fazla ara vermelerde "1 yılı aşan kısım" ara verme sayılır.

-Hesaplama 3568  sy.kn.  md.6  çerçevesinde yapılmaktadır.

-Staj yada stajdan sayılan hizmetlere başlama tarihi, 15 yılda başlangıç tarihi olarak  esas alınır.

-Stajdan önce "muhasebenin sevk ve idaresine yetkili" olarak çalışma varsa bu yetkinin  Alındığı  Tarih  15  Yılın  Başlangıcına  Esas alınır.

 -15 yılın başlangıç tarihi herkese göre farklılaşmaktadır

6) 15 YIL NASIL HESAPLANIYOR

15 Yıllık mesleki tecrübe 2 uygulama için önemli olup 2 ayrı hesaplama yapılmaktadır.

1-GEÇİŞ DÖNEMİ EĞİTİMLERİ AÇISINDAN (Geçici uygulama)

-Geçiş dönemi eğitimlerine katılabilmek için 26.12.2012 tarihi itibarıyla 15 yıllık mesleki tecrübeye sahip olmak gerekir.

-26.12.2012 Bağımsız Denetim yönetmeliğinin yürürlüğe girdiği tarihtir.
-Belli alanlarda lisans mezunu olunduğu (+4 ilave edileceği varsayımıyla) 26.12.2001 tarihinden itibaren kesintisiz olarak mesleki faaliyetlerde bulunmuş olmak gerekmektedir.

-Mesleki tecrübe olarak belirtilen sürelerin mesleki faaliyetlerde geçtiğini belgelendirmek       önemlidir

2-UYGULAMALI MESLEKİ EĞİTİM AÇISINDAN (Daimi uygulama)

- 15 yıllık mesleki tecrübeye sahip olanlar Uygulamalı mesleki eğitimden muaf tutulurlar.

-Bu uygulama daimi bir uygulamadır.

-Burada sürenin başlangıcı için belli bir tarih yoktur.

-Dosyanın değerlendirildiği tarih itibarıyla geriye doğru 15 yıla bakılır.

-15 yıllık mesleki tecrübenin tamamlanması şartı aranır.

-15 yıl henüz tamamlanmamış ise beklemek suretiyle tamamlanabilir.

-Mesleki tecrübe olarak belirtilen sürelerin mesleki faaliyetlerde geçtiğini belgelendirmek önemlidir

7) MESLEKİ FAALİYETE BAŞLAMA TARİHİ

Mesleki faaliyetilere başlama tarihi normalde staja başlama tarihidir. 3568 syKn.md.6-2/ı bendine göre "staj şartlarında olmak kaydıyla staja başlama sınav tarihi" staja başlama tarihinden önce ise bu tarih esas alınabilir. Ayrıca, söz konusu tarihlerden önce stajdan sayılan hal olarak kabul edilen "muhasebenin sevk ve idaresine yetkili olarak meslekii faaliyet varsa yetkinin alındığı tarih başlama tarihi olarak kabul edilir. (Universite eğitiminin ne zaman başladığı ve tamamlandığının önemi yoktur)

8) MESLEKİ TECRÜBEYİ GÖSTEREN BELGELER

EYBİS başvurularında mesleki tecrübenin değerlendirilebilmesi için mesleki faaliyetlerde bulunulduğu belgelendirilmelidir. Bu belgelerden bazılarına aşağıdadır:
-Serbest çalışanlar için oda dan alınacak " ...... tarihinden itibaren........ odamıza kayıtlı olup mesleki faaliyetlerine devam etmektedir." mahiyetinde bir yazı
(odamız üyesidir, yada ...tarihinde üye olmuştur mahiyetindeki yazılar tecrübeye ilişkim süreyi göstermiyor. )

veya,

-Vergi levhası (faaliyet konusu mesleki alanla ilgili olmalı)

-Mükellefiyet başlangıcı, konusu ve mevcut durumunu gösterir vergi dairesi yazısı. (internetten alınabilir)

-Bağımlı çalışanlar için çalıştıkları yerden alacakları “muhasebenin sevk ve idaresinden sorumlu olduklarına veya görevlerinin mesleki faaliyetlere ilişkin olduğuna dair yazı.

-SGK dökümleri varsa çalışılan yerleri, tarihleri ve görevleri belirten dilekçe de belgelendirme yapılabilir.

Vergi levhası (faaliyet konusu mesleki alanla ilgili olmalı) veya
- Mükellefiyet başlangıcı, konusu ve mevcut durumunu gösterir vergi dairesi yazısı.(internet vd. den alınabilir.
- Bağımlı çalışalar için çalıştıkları yerden alacakları "muhasebenin sevk ve idaresinden sorumlu olduklarına" veya görevlerinin mesleki faaliyetlere ilişkin olduğuna ilişkin yazı.
- SSK dökümleri varsa çalışılan yerleri, tarihleri ve görevleri belirten dilekçe ile de belgelendirme vasıtası olur.tarihinde üye olmuştur mahiyetindeki yazılar tecrübeye ilişkin süreyi göstermiyor)
veya
- Vergi levhası (faaliyet konusu mesleki alanla ilgili olmalı) veya
- Mükellefiyet başlangıcı, konusu ve mevcut durumunu gösterir vergi dairesi yazısı.(internet vd. den alınabilir.
- Bağımlı çalışalar için çalıştıkları yerden alacakları "muhasebenin sevk ve idaresinden sorumlu olduklarına" veya görevlerinin mesleki faaliyetlere ilişkin olduğuna ilişkin yazı.
- SSK dökümleri varsa çalışılan yerleri, tarihleri ve görevleri belirten dilekçe ile de belgelendirme vasıtası olur.tarihinde üye olmuştur mahiyetindeki yazılar tecrübeye ilişkin süreyi göstermiyor)
tarihinde üye olmuştur mahiyetindeki yazılar tecrübeye ilişkin süreyi göstermiyor)
veya
- Vergi levhası (faaliyet konusu mesleki alanla ilgili olmalı) veya
- Mükellefiyet başlangıcı, konusu ve mevcut durumunu gösterir vergi dairesi yazısı.(internet vd. den alınabilir.
- Bağımlı çalışalar için çalıştıkları yerden alacakları "muhasebenin sevk ve idaresinden sorumlu olduklarına" veya görevlerinin mesleki faaliyetlere ilişkin olduğuna ilişkin yazı.
- SSK dökümleri varsa çalışılan yerleri, tarihleri ve görevleri belirten dilekçe ile de belgelendirme vasıtası olur...... tarihinde üye olmuştur mahiyetindeki yazılar tecrübeye ilişkin süreyi göstermiyor)
veya
- Vergi levhası (faaliyet konusu mesleki alanla ilgili olmalı) veya
- Mükellefiyet başlangıcı, konusu ve mevcut durumunu gösterir vergi dairesi yazısı.(internet vd. den alınabilir.
- Bağımlı çalışalar için çalıştıkları yerden alacakları "muhasebenin sevk ve idaresinden sorumlu olduklarına" veya görevlerinin mesleki faaliyetlere ilişkin olduğuna ilişkin yazı.
- SSK dökümleri varsa çalışılan yerleri, tarihleri ve görevleri belirten dilekçe ile de belgelendirme vasıtası olur.

9) UYGULAMALI MESLEKİ EĞİTİM İÇİN SÜRE SINIRI VAR MI?

Uygulamalı eğitim için her hangi bir süre sınırlaması yoktur. Adaylar uygulamalı mesleki eğitimlerini istedikleri zaman alabilirler. Geçici dönemde bu konuya ilişkin sınırlama bulunmamaktadır.

-15 yıllık mesleki tecrübe süresinin tamamlanmasıyla da uygulamalı eğitim şartı yerine gelmiş olur.

-Uygulamalı mesleki eğitimden muafiyet uygulamasında 15 yıllık süre geçici bir süre değildir, 15 yıllık süre tamamlandıkça muafiyet elde edilmiş olur.

10) UYGULAMALI MESLEKİ EĞİTİM SÜRESİ

-Uygulamalı mesleki eğitim süresi 3 yıldır.

-3568 sayılı Kanun uyarınca meslek mensuplarınca yapılan staj süresinin bir yılı uygulamalı eğitimden sayılır.

-Diplomasının ibraz edilmesi şartıyla iktisat, maliye, işletme, muhasebe, finansman, denetim ve vergi ile ilgili alanlarda lisansüstü eğitim görenlerin bu eğitimde geçen sürelerinin bir yılı uygulamalı eğitimden sayılır.ı uygulamalı eğitimden sayılır.
- 26/12/2012 tarihi itibarıyla;
* 15 yıl ve daha fazla mesleki tecrübesi olanlar uygulamalı eğitimden muaftır.
* 10yıl ve daha fazla mesleki tecrübesi olanlar 1 yıl
* 10 yıldan az mesleki tecrübesi olanlar 2 yıl
uygulamalı eğitime tabidir.

Not:

EĞİTİM VEREN ÜNİVERSİTELER:

Başkent, Bülent Ecevit, Beykent, Çukurova, Dumlupınar, Eskişehir Osmangazi, Fatih, Gazi, Gaziantep, İnönü, İstanbul, İstanbul Ticaret, İstanbul Aydın, İzmir Ekonomi, Karadeniz Teknik, Kocaeli, Muğla Sıtkı Koçman, Marmara, Pamukkale, Sakarya, Selçuk, Uludağ, Uşak, Yeditepe (Her üniversitenin KGK tarafından eğitim onayı verilen

18.11.2013

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.