Vedat İlki
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
vedat.uzman@gmail.com

Sigortalıların Emeklilikte Kayıpları

Sigortalılar Emekli Aylıklarında yaşadıkları kayıpları görünce hesaplama hataları var mı diyerek soruyorlar.

Özellikle 4/a-SSK emekli aylıklarında ortaya çıkan çelişkili durumları görünce burada Hizmet Sözleşmesi ile çalışanlarının geçmişte primlerine sahip çıkmaları gerekliliğini göz önüne serdiğimiz de artık iş işten geçtiğini görüyoruz yada zorlu dava süreçleri karşımıza çıkıyor.

Somut Örnekle Kadın Sigortalının İhmal edilmiş emekliliği ve üzerine düşülmemiş primlerden yola çıkacağız.

İlk defa Eylül 90 sigortalı olmuş,1.04.1974 doğumlu Kadın Sigortalı 2001 ve 2003 yılında doğan iki çocuğu var.

Emekli olması için 20 yıl sigortalılık süresi var.47 yaşında emekli olacak 5450 güne ihtiyaç var.

31.12.1999 ÖNCESİ PRİM  TABLOSUNA BAKILACAKTIR

YIL	GÜN	TABAN YILLIK SPEK TOPLAMI	TAVAN YILLIK SPEK TOPLAMI		YIL	GÜN	YILLIK SPEK TOPLAMI
1990	360	2.415.060,00	22.080.060,00		1990	111	2.522.620,00
1991	360	4.932.180,00	31.564.980,00		1991	9	129.720,00
1992	360	8.002.260,00	46.842.660,00		1992	320	23.017.920,00
1993	360	11.093.220,00	64.937.430,00		1993	356	48.308.324,00
1994	360	14.586.480,00	85.386.240,00		1994	360	78.899.220,00
1995	360	26.267.594,00	109.891.080,00		1995	360	109.891.080,00
1996	360	137.806.380,00	278.247.960,00		1996	360	278.247.960,00
1997	360	367.573.080,00	630.953.100,00		1997	346	583.663.733,00
1998	360	699.933.240,00	1.150.143.840,00		1998	119	284.379.686,00
1999	360	1.242.396.000,00	1.993.941.000,00		1999	0	0,00

Sigortalının 98 ve 99 yıllarında tavana yakın prim ödemesi yok.1997 ila 1993 arasında primleri yüksek ve tavana yakın olmasına rağmen,9 yıl ve 5 yıl ortalamalarına bakılsa da gösterge tablosunda 9475 dediğimiz gösterge olacaktır.

10 yıllık çalışma hayatında ;

a.)1990-1991 Asgari seviyede

b.)1993-1994-1995-1996-1997 Dönemleri Tavandan ödeme yapılmıştır.

c.)1998-1999 yılları ise kayıp

Geriye doğru gidildiğinde 9 yıl ve 5 yıl üst gösterge olmayacak,gösterge tablosuna bakılacaktır.

Kadın sigortalı bilinçli olmadığı için kayıp yaşamış,yılları geriye sarmış olsa,1998-1999 yıllarına göre isteğe bağlı üst göstergeden prim ödenmiş olsa idi,10 yılın ortalaması 14725 denilen üst gösterge olurdu.

Kayıp başladı ve devam ediyor.

1999 öncesi alt sınır aylığı kontrol edilir.

2000 ila 2008/09 ARASINDA 3150 GÜNE BAKALIM

Taban SPEK göre Güncellenmesi ile birlikte 664 .-TL Ortalama Aylık Kazanç,

Tavan SPEK göre Güncellenmesi ile birlikte 3.623 .-TL Ortalama Aylık Kazanç

Bu durumda sigortalının Doğum Borçlanması yada Diğer Çalışma Süreleri analiz edilir.

Tamamı yada bir kısmı borçlandırılır,verimli ve kazançlı dönemler ,sigortalıların ödeme koşulları yapıldığı gibi ödeme yıllarına göre bugünden borçlanma ve geçmiş sigortalılık süreleri satın alma esasları ele alınır.3 ila 6,5 katı geçilmez tabi ki yıllar arasında geçiş sistemine bilmek gerekiyor.

Yukarıdaki örnekte yer alan Kadın sigortalı için 525 gün gerekli olması halinde 2.çocuğun doğum günü ve sonrası süre değerlendirilerek,2000 ila 2008/09 arasında SPEK ve kazançları değerlendirilmesi ile verimli kazanç tespit edilerek,borçlanmada en fazla 5 katı geçmemesini salık verdik.

2008 dönemi alt sınır aylığı kontrol edilir.

Ayrıca 2008/09 göre tekrar bir alt sınır aylığı kontrol edilir.

Örnekteki sigortalımız bu kontrol yapılmıştır.

2008/10 DÖNEM SONRASI

Taban Prim Ödendiğinde ortalama güncellenmiş kazanç:4410 güne karşılık 2.230.-

Tavandan Prim Ödendiğinde ortalama güncellenmiş kazanç:4410 güne karşılık 15.331.-

Örnek sigortalımızın dönemlerini incelediğimizde tabandan prim ödemesi olduğundan,bundan dolayı da alt sınır aylığı ile kontrolü yapılacaktır.

Örnek sigortalı ;

a.)Doğum Borçlanması dönemleri ve kazançlarını doğru seçmeli

b.)Alt sınır aylık kontrolü

c.)Aylık Bağlama Oranı

d.)Yıl ve Günlere göre kısmileştirme ile birlikte

Taban ve Tavana göre borçlanma ile 1.750-1.850-2.330 lira kadar ek ödeme dahil emekli maaşı alacak.

Sigortalılar artık geçmişi geri getirmese bile,bazı borçlanma dönemleri ile zararı kar'a geçirmek için çaba sarf ederken,bu işin uzmanı ''Sosyal Güvenlik Müşavirinden'' danışmanlık alması gerekiyor.

Sahiplenilmeyen dönemler kayıp olarak hanenize yazılacaktır.

26.06.2020

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.