Vedat İlki
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
vedat.uzman@gmail.com

Kıdem Tazminatında Yargıtay Kararı İle İnce Detay!

KIDEM TAZMİNATI SIFIRLAMA ADINA ÖDEMELER AVANS OLUP MAHSUPLAŞMA DA FAİZ İSTENİR Mİ?

Özellikle piyasa da geçmişten gelen hukuka aykırı, Kıdem Tazminatı sıfırlama adına ödeme yapmalar, girdi çıktı işlemleri ileride emekli olacaklar yüklü miktarda kıdem tazminatlarını kayıplarını düşünerek dava yoluna çıktılarında hukuk mahkemeleri önceden ödenen kıdem tazminatını avans olarak dikkate alarak, işvereninde kaybını telafi etmek adına yasal faizle mahsuplaşma yoluna gidiliyor.

Tabi bu işlemleri konusunda uzman bir İş Hukuku avukatıyla yardım alarak çözmeniz gerekecektir.

İşçinin iş sözleşmesi feshedilmediği halde çeşitli nedenlerle kıdem tazminatı adı altında yapılan ödemeler avans niteliğinde sayılmalıdır. İşçinin iş sözleşmesinin feshinde kıdem tazminatına hak kazanılması durumunda,  işyeri ya da işyerlerinde geçen tüm hizmet sürelerine göre kıdem tazminatı hesaplanmalı,  daha önce avans olarak ödenen miktar yasal faiziyle birlikte mahsup edilmelidir. Dairemizin kararlılık kazanmış olan uygulaması bu doğrultudadır (Yargıtay 9.HD. 2008/18826 E,  2008/14859 K).

İş akdinin devamı sırasında kıdem tazminatı ödenmiş ise,  bu ödeme ile ödeme tarihinden fesih tarihine kadar hesaplanacak olan yasal faiz miktarı iş akdinin sona erdiği tarihteki ücret üzerinden hesaplanan kıdem tazminatından mahsup edilir.

İHBAR TAZMİNATI ÖDENMESİ İLE BİRLİKTE DÖNEM TASFİYE EDİLİR Mİ?

İşçiye kıdem tazminatı ile birlikte ihbar tazminatı ödenmiş ise,  iş akdi ertesi gün devam etmiş olsa bile bu yeni bir iş akdi olup önceki dönem tazminatlar açısından tasfiye edilmiş sayılır.

AYNI İŞVERENİN BİR YADA DEĞİŞİK İŞYERLERİNDE ÇALIŞMA DA KIDEM TAZMİNATI ESASI NEDİR?

1475 sayılı Yasanın 14/2 maddesi,  işçinin aynı işverene bağlı olarak bir ya da değişik işyerlerinde çalıştığı sürelerin kıdem hesabı yönünden birleştirileceğini hükme bağlanmıştır. Kıdem tazminatına hak kazanmaya dair bir yıllık sürenin hesabında,  işçinin daha önceki fasılalı çalışmaları dikkate alınır. Bununla birlikte,  her bir fesih şeklinin kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde gerçekleşmesi,  hizmet birleştirmesi için şarttır.

İşçinin önceki çalışmaları sebebiyle kıdem tazminatı ödenmişse,  aynı dönem için iki defa kıdem tazminatı ödenemeyeceğinden,  tasfiye edilen dönemin kıdem tazminatı hesabında dikkate alınması mümkün olmaz.

Ancak aynı işverene ait bir ya da değişik işyerlerinde çalışılan süre için kıdem tazminatı ödenmemişse,  bu süre aynı işverende geçen sonraki hizmet süresine eklenerek son ücret üzerinden kıdem tazminatı hesaplanmalıdır.

İSTİFA EDEN İŞÇİ TEKRAR AYNI İŞYERİNDE ÇALIŞIRSA ÖNCEKİ SÜRELER DİKKATE ALINIR MI?

İstifa etmek suretiyle işyerinden ayrılan işçi kıdem tazminatına hak kazanmayacağından,  istifa yoluyla sona eren önceki dönem çalışmaları kıdem tazminatı hesabında dikkate alınmaz.

ZAMAN AŞIMI DEFİ İLERİ SÜRMEDE SÜRE 10 YIL İKEN 5 YIL OLDU

Zamanaşımı definin ileri sürülmesi halinde,  önceki çalışma sonrasında ara verilen dönem on yılı aşmışsa (Yeni düzenleme ile birlikte 5 yıl oldu) önceki hizmet bakımından kıdem tazminatı hesaplanması mümkün olmaz.

EMEKLİ OLAN İŞÇİYE KIDEM TAZMİNATI ÖDENMESİ

Emekli olan işçiye kıdem tazminatı ödenmiş ise de iş akdi tasfiye edilmiş sayılır.

ÜÇLÜ TASFİYE DÖNEMİ İLE BİLİRKİŞİ DOSYALARINDA YARGITAYIN ELEŞTİRDİĞİ NOKTA

Hizmet akdi devam ederken kıdem tazminatı ödenmesi halinde,  iş sözleşmesi sona erdiğinde tüm çalışma süresine göre hesaplanan kıdem tazminatının mahsup edilebilmesi için önceki kıdemin alacak yönünden tasfiye edilmemesi gerekir.

1.)Eldeki davada ilk dönem için işçinin feshi kanıtlanamadığından ve ihbar tazminatı ödemesi de yapılmadığından davacının ilk dönem çalışması için tasfiyeden söz edilemez.

2.)Ancak ikinci dönem davacının emekliliği nedeniyle sona erdirildiğinden ve davacıya bu dönem için kıdem tazminatı ödendiğinden tasfiye bulunmaktadır. Bu nedenle,  davacının emekli olduğu tarihteki süre ve ücret üzerinden,  davacının çalıştığı ilk iki dönem birleştirilerek kıdem tazminatı hesaplanmalı,  ödemeler mahsup edilmeli ve sonucuna göre fark kıdem tazminatı var ise bu miktar hüküm altına alınmalıdır.

3.)Davacının üçüncü dönem çalışması ise ayrı bir iş sözleşmesi kabul edilerek,  bu çalışma döneminin kıdem tazminatı,  fesih tarihindeki süre ve ücret üzerinden hesaplanarak hüküm altına alınmalıdır.

Mahkemece açıklanan hususları gözetmeksizin hesaplama yapan bilirkişi raporuna itibarla yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup,  bozmayı gerektirmiştir.

Kaynak:

İstanbul Barosu Dergisi 2019/6-Cilt/93

Y. 9. HD. E: 2015/8516 K: 2018/1428 T: 05.02.2018

11.02.2020

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.