Vedat İlki
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
vedat.uzman@gmail.com

İşverenler Yasal Düzenlemeler Konusunda Yardım Bekliyor

TİSK Asgari ücretin 2020 yılı artışına karşı  (2016 yılında beri verilen) 6661 sayılı  teşvik kanunun artırılmasını istiyor.

Oysa bu teşvik ne canlar yakıyor farkında değil,Sigorta Primine Esas Kazancın ihlali halinde 1 yıl yasaklı olduğunu biliyor mu?

Müktesep hak haline getirse bile bu hak mağduru olan işverenler can çekişiyor.

Basit olarak burada işverene ,ek süre verilerek düzeltme bildirgesi alınmıyor,işveren farkına varsa da düzeltme verse denetime sevk ediliyor.

Kısaca teşvik deniliyor,geriye dönük denetim de uygunsuzluk ortaya çıkmasında gecikme zammı ve faizi ile geri alınıyor.

TİSK BU KONUDA YASAL DÜZENLEMEYE ÖNCÜ OLMALIDIR

Özellikle güçlü bir finans sistemine sahip olması gereken işverenlerin,finansal yapılarında bozukluğa neden olacak geri alımlı teşvikler ,ceza gibi geri dönmesi halinde mali disiplin yapısını bozuluyor.

TBMM yasa döneminde bu konuyu ele alarak komisyon oluşturması halinde çözüm odaklı bir kanun düzenlemesine gidilmesi gerekir.

2016 ila 2019 yılları arasında Asgari ücret teşvikinden sadece prime esas kazançlarının eksik bildirilmesi nedeniyle denetimler de tespit edilmesi halinde ,eksik sigorta primlerini tebliğden itibaren ek süre verilerek, gecikme zammı ve faizi ile ödenmesi durumunda teşviklerin tamamı o sürelerde geçerli sayılması,Kanun tarihinden önceki süreler içinde,teşviki iptal edilenler için düzeltmelerde ise, bu haktan yararlanmak için yayımı tarihinden ek süre verilmesi gerekir.

TİSK bu şekil de bir düzenleme için Aile,Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile fikir alışverişi yapması gerekir.

Bunun içinde kanun nezdinde 5510 SS ve GSSK geçici yada ek madde konulmalıdır.

İDARİ PARA CEZALARI CAN YAKIYOR!

2019  Yılı Yeniden değerleme oranın artmasıyla,2020 yılında İPC işverenlere can yakacaktır.

Vergi Usul Kanunu'na göre 12 aylık ortalama üretici fiyat artışına göre belirlenen oran TÜİK verileri uyarınca yüzde 22,58 olarak gerçekleşti.

Asgari ücretin yükselmesiyle SGK İPC artacaktır.

ÇALIŞMA HAYATINI İLGİLENDİREN KANUN DÜZENLEMELERİ

KANUNUN NO	KANUNUN ADI
854	DENİZ İŞ KANUNU
4857	İŞ KANUNU
5953	BASIN İŞ KANUNU
4904	TÜRKİYE İŞ KURUMU KANUNU
6331	İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KANUNU
6356	SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU
6735	ULUSLAR ARASI İŞ GÜCÜ KANUNU

 

Ayrıca 6698 sayılı Kişisel Verileri Koruma Kanunu olmak üzere bir çok kanunda işverenler yeniden değerleme oranın yüksekliği karşısında ezilecektir.

Çevre Koruma Kanununa bağlı idari para cezaları,bunun yanında vergi,resim ,harçlar artacaktır.

KİMLİK BİLDİRİM SİSTEMİ KALDIRILMALI

5838 sayılı Kanunla yapılan 5510/Ek Madde:1 birlikte yapılan düzenleme bürokrasinin önlenmesini sağlamıştır.

Kimlik Bildirim EK 2 formunun da artık işverenler üzerinden yükü alınma zamanı gelmiştir.

Çözüm yolu da kanımızca ;

5510 sayılı yasanın Ek 1. Maddesinde yapılacak ilave bir düzenlemeyle SGK’na yapılan sigortalı ve işyerlerine ilişkin bildirimlerin 1774 sayılı Kimlik Bildirim Kanununa göre yapılmış sayılması da yeterli görülüp,geçmişe dönük uygulamalarında aynı şekilde kabul edilmesi yönünde bir düzenleme işverenlerin bu yönde sıkıntılarını ortadan kaldıracaktır.

TİSK BU ÖNERİLERE KULAK VERMELİ

Bunun için tek teşvik sistemi olan;

a.)%5 Prim teşviki işverenlere verilmelidir.Bunun adı teşvik değil,prim indirimi olmalı.Özellikle istihdamı daraltan faktörlerin başında işveren payı SGK primleri düşürülmelidir.Bunu da işletmelerin işçi sayısı dikkate alınarak %2 ila %5 oranında indirim oranı verilir.

b.)Düzenli SGK prim ödeyen,APHB düzenli veren,Cari Ay Primini Yasal Dönemde ödeyen mükelleflere de belirlenen oranda ödeme karşılığında indirimli prim ödemeyi teşvik edilmeli.

c.)Bu teşviklerde özellikle kayıt dışı ve fiili çalışma üzerinde yoğunlaşmamalı.

d.)İstihdama yönelik işletme büyüklüğüne göre kayıtlı,fiili çalışmayı teşvik eden,çalışan işçi sayısının kapasitesine göre taahhütlü %10 ila %50 artıran işletmelere teşvikler verilmelidir.

e.)Yasaklandırmalara işletme ve cirolarına göre esneklik getirilmeli uzun vadeli olmaması gerekir.

Çoklu teşvik değil,azaltılmış basit teşviklere ihtiyaç var.

DEFTER SAKLAMA SÜRELERİ 5 YIL OLMALI

Devletin e-defter uygulaması hatta çalışanların ücret bordrosu dahil sisteme dahil edilmesi ile birlikte artık TTK dahil olmak üzere 5 Yıl defter saklama uygulamasına geçilmeli,SGK buna uymalıdır.

E-DEVLETİN YOĞUNLAŞTIĞI BUGÜNLERDE  ZAMAN AŞIMI PRİM VE İDARİ PARA CEZALARINDA 5 YIL İNDİRİLMESİ GEREKİR.

MUHTASAR VE SGK BİRLEŞMESİNDE E-MALİYE İLE STANDART BORDRO PROGRAMLARI OLUŞTURULMALI

2020 Yılından itibaren e-maliye portalından çalışanların bordroları düzenlenmeli,sisteme yüklenmelidir.Bununla ilgili Pilot Bölgelerde Lisanlı yazılım desteği alınmalıdır.

Muhtasar ve SGK birleşmesi e-bordro ile tüm Türkiye'de hayata geçmelidir.

5510 SS ve GSSK ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLERE İHTİYAÇ VAR

ÇALIŞANLAR İÇİN İŞE GİRİŞ TARİHİ TESPİTLERİNDE YASAL DÜZENLEMEYE GİDİLMELİ

Özellikle çalışanların işe girdiği tarihten itibaren 1 ay içinde SGK kendisini bildirmesi yasada düzenlense de ,ilave hüküm kurularak 1 ay süre içinde bildirim yapılmaması halinde işverenin beyanı esas alınmalıdır.

İşçilere kendisini 1 ay içinde SGK e devlet bildirmesi halinde uyuşmazlıklarda ve hizmet tespit davasında mahkemelerde delil olma özelliği taşımalı,1 aylık süre geçerse denetimde işveren beyanı dikkati alınmalı,işçi beyanı hükümsüz kalmalıdır.

Bununla ilgili geçici madde konularak çalışanlara 1 yıl süre tanınmalı,bu 1 yıllık süre de 2000 yılı ve sonrası işe girenler kendileri için geriye dönük bildirim yapmalı,SGK kayıtları ile işe giriş bildirgeler karşılaştırılarak işverenlere sorulmalı(kapanmış işyerleri ve iz olan dosyalı işyerleri için cevap alınmaması halinde komisyon tarafından karar verilmelidir.),kayıt uyuşmazlığı ortaya çıkması halinde giriş dönemi ile ilgili uyuşmazlık çıkan döneme ait prim tahsilatı yapılmalıdır.Bu primlerde 30 günü aşmamalıdır.

Bununla ilgili sadece prim aslı alınır.

E-DEVLETTEN SİGORTALILAR İÇİN HER YIL PRİM GÜN VE SPEK İÇİN İTİRAZ YADA MUTABAKAT EKRANI KURULMALI

Çalışan sigortalılar için e-devletten 1 yıllık primlerine mutabakat yada itiraz konulmalı,itirazlar konusundan işverenlerden izahat SGK tarafından istenilmelidir.Bu izahat göre de uyumsuzluk halinde düzeltme süresi verilmeli,süresinde yerine getirilmemesi halinde idari yaptırım uygulanmalıdır.

SGK hızla Gelir İdaresi gibi bu işlemleri e –bildirge ekranından yerine getirmeli,işverenlerden e-bildirge kullanıcısı alt yetkililerin isimlerini almalı,son onayı işverenden istemelidir.

SGK İDARİ PARA CEZALARINDA UZLAŞMA

SGK Asgari işçilik dışında İPC işverenlerin ödeme gücü ile orantılı uzlaşma müessesi yasal düzenleme ile hayata geçirilmesi gerekir,tahsil edilemeyen İPC kurumlarda icra işlemlerini de artırıyor.

6331 SAYILI KANUNLA ENTGRE EDİLECEK 5510 SAYILI KANUNDA YAPILACAK YASAL DÜZENLEME İLE İŞBAŞI ÖNCESİ EĞİTİMLE İLGİLİ SİGORTA GİRİŞLERİNDE DÜZENLEMEYE İHTİYAÇ VAR!

6331/17’ yer alan 1’inci maddesi’’işe başlamadan önce ‘’ ifadesi ‘’fiilen çalışmaya başlamadan önce’’ ibaresine yer verilmedir(Yönetmelikte yazılan şekilde)

7’inci Maddesine Eğitimlerde geçen süre çalışma süresinden sayılır ifadesine ‘’fiilen çalışmaya başlamadan öncesi süreler hariç’’yer verilmesi.

İşe başlamadan önce işin öğrenilmesine yönelik staj niteliği sayılabilecek işe başlama eğitiminin iş kazası ve meslek hastalığı yönünden sigortalılık sayılması yönünde yasal düzenleme yapılması da önerilebilir.

5510 Sayılı Kanunun 5’inci Maddesinde ‘’İşbaşı öncesi Eğitimler işyeri tehlike derecesine göre çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek sürelerde verilmesi halinde Kısa Vadeli Sigorta Kollarından sadece İş Kazası/Meslek Hastalığı primi alınır.’’

5510/8’inci Maddesinde  yapılacak düzenleme ile birlikte İş başı öncesi eğitim alacak kişilerin bildirimi eğitim başlangıç günü yapılır 5510/5’inci maddesinde belirtilen tehlike sürelerine göre primleri ödenir.Bu sürenin bitiminde izleyen iş günü sigorta girişleri yapılır.

Geçici Maddeyle;

1.1.2013 yılından sonra  yapılan işe girişlerde,işbaşı öncesi eğitim süresi tarihi ile işe giriş tarihiyle uyuşmazlık ihlal tespit edilmesi halinde işe giriş bildirgesi işveren tarafından kendiliğinden verilmesi,ek aylık prim hizmet belgelerinin bilgi ekinde düzenlenmesinde kanun tarihine kadar sürelere ait belgeler idari para cezası alınmadan alınır,en fazla 1 ay aşmayacak süreler kabul edilir.Açılan davalardan feragat edilir.

Yukarıda yazdığımız hususların değerlendirilerek;

SGK Başkanlığı nezdinde, İş Teftiş Rehberliği ve SGK Teftiş ve Rehberliğin yapacağı ortak çözüm ile sorun çözülecektir.

18.12.2019

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.