Çalışma hayatında özellikle işverenlerin işçilere karşı adil şekilde davranmaları, kanunların uygulanabilir esasını sağlama, devletin denetleme mekanizmasında idari ceza yaptırımlarını öngörmüştür.
Bu cezai yaptırımlar haksızlıkları önleme, çalışma hayatında barışı ve iş disiplini getirmeyi amaç edinmiştir.
İş Teftiş Kurulu İş Müfettişleri marifetiyle devlet adına çalışma hayatını denetler ve teftiş eder.
4857 sayılı İş Hukukumuzda İdari Para Cezaları Sekizinci Bölüm de yer alır, detaylı maddeler halinde düzenlenir.
Ana konu başlıkları aşağıda belirtilmiştir.
• İşyerini bildirme yükümlülüğüne aykırılık
• Genel hükümlere aykırılık
• Toplu işçi çıkarma ile ilgili hükümlere aykırılık
• Engelli ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğuna aykırılık
• Ücret ile ilgili hükümlere aykırılık
• Yıllık ücretli izin hükümlerine aykırılık
• İşin düzenlenmesine ilişkin hükümlere aykırılık
• İş hayatının denetim ve teftişi ile ilgili hükümlere aykırılık
Yukarıda yer alan konulara ait idari para cezalarından özellikle, her ay ve her işçi cezalarını inceleyeceğiz.
Özellikle belirtilen kuralların ihlal edilmesi halinde, işverenler idari yaptırım olarak cezalar uygulanacaktır.
4857 sayılı İş Kanunun Yedinci Bölümünde Çalışma Hayatının Denetimi ve Teftişine ait düzenlemelere yer verilmiştir.
Devlet, çalışma hayatı ile ilgili mevzuatın uygulanmasını izler, denetler ve teftiş eder. Bu görev Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bağlı ihtiyaca yetecek sayı ve özellikte teftiş ve denetlemeye yetkili iş müfettişlerince yapılır.
İş hayatının izlenmesi, denetlenmesi ve teftişiyle ödevli olan iş müfettişleri, işyerlerini ve eklentilerini, işin yürütülmesi, yazılı esaslara uyarak gerektiği zamanlarda ve işçilerin yaşamına, sağlığına, güvenliğine, eğitimine, dinlenmesine veya oturup yatmasına ilişkin tesis ve tertipleri her zaman görmek, araştırmak ve incelemek ister.
İşverenler ise, kendilerine her çeşit kolaylığı göstermek, teftişle ilgili belge ve bilgi isteklerini geciktirmeksizin yerine getirmekle yükümlüdürler.
İşçileri ifadeye çağırırlar, işverenden bilgi ve belgeleri isterler.
İş müfettişleri tarafından tutulan tutanaklar aksi kanıtlanıncaya kadar geçerlidir.
4857 sayılı İş Kanunda öngörülen idari para cezaları,
• Çalışma ve İş Kur İl Müdürlüklerince,
• Birden fazla ilde işyerleri bulunan işverenlere uygulanacak idari para cezası ise işyerlerinin merkezinin bulunduğu yerdeki Çalışma ve İş Kur il müdürlüğünce verilir ve genel esaslara göre tahsil edilir.
• 4857 sayılı Kanunda öngörülen bildirimlerin ilgiliye yazılı olarak ve imza karşılığında yapılması gerekir. Bildirim yapılan kişi bunu imzalamazsa, durum o yerde tutanakla tespit edilir. Ancak, 7201 sayılı Kanun kapsamına giren tebligat anılan Kanun(7201) hükümlerine göre yapılır(e-tebligat gibi.)
4857 sayılı Kanuna göre idari para cezalarına İtirazlar Kabahatler Kanunu esas alınır.
İdari para cezaları özellikle kurumsal işletmelerde en az 10 en çok 1000 işçi ve yukarısı çalıştıran işyerleri çalışan sayısına göre sıkıntı yaratır.
Vergi Usul Kanunu'na göre 12 aylık ortalama üretici fiyat artışına göre belirlenen oran TÜİK verileri uyarınca yüzde 22,58 olarak gerçekleşti.
4857 SAYILI İŞ KANUNU'NA GÖRE UYGULANACAK PARA CEZALARI |
||||
(01.01.2019 Tarihinden İtibaren) |
(01.01.2020 Tarihinden İtibaren) |
|||
Kanun Mad. |
Ceza Mad. |
Cezayı Gerektiren Fiil |
Ceza Miktarı (TL) |
Ceza Miktarı (TL) |
3/2 |
98 |
İş Kanunu'nun 3. maddesinin ikinci fıkrasında tanımlanan işyerinin muvazaalı olarak bildirilmesi (asıl işveren ile alt işveren veya vekilleri için ayrı ayrı) |
26.028 |
31.905 |
3,85 |
98 |
Ağır ve tehlikeli iş kapsamındaki işyerinin bildirim yükümlülüğüne aykırı davranmak (çalıştırılan her işçi için) |
2.597 |
3.183 |
5 |
99/a |
İşçilere eşit davranma ilkesine uyulmayan her işçi için |
219 |
268 |
7 |
99/a |
Geçici iş ilişkisi hükümlerine aykırı davranılan her işçi için |
219 |
268 |
8 |
99/b |
Çalışma koşullarına ilişkin belge verilmeyen her işçi için |
219 |
268 |
14 |
99/b |
Çağrı üzerine çalışma usulüne ilişkin hükümlere uyulmayan her işçi için |
219 |
268 |
28 |
99/c |
Çalışma belgesi verilmeyen veya belgesine yanlış bilgi yazılan her işçi için |
219 |
268 |
29 |
100 |
Toplu işten çıkarma hükümlerine aykırı davranarak işten çıkarılan her bir işçi için |
857 |
1.051 |
30 |
101 |
Çalıştırılmayan her engelli ve çalıştırılmayan her ay için |
3.250 |
3.984 |
30 |
101 |
Çalıştırılmayan her eski hükümlü ve çalıştırılmayan her ay için |
3.250 |
3.984 |
32 |
102/a |
Ücret ile Kanundan veya TİS'den veya iş sözleşmesinden doğan ücretin kasten ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde her işçi ve her ay için |
236 |
289 |
32 |
102/a |
Ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkakın zorunlu tutulduğu halde özel olarak açılan banka hesabına ödenmemesi halinde her işçi ve har ay için |
236 |
289 |
39 |
102/a |
Asgari ücret ödenmeyen veya eksik ödenen her işçi ve her ay için |
236 |
289 |
37 |
102/b |
Ücret hesap pusulası düzenlememek |
857 |
1.051 |
38 |
102/b |
Yasaya aykırı olarak ücret kesme cezası vermek |
857 |
1.051 |
52 |
102/b |
Yüzde usulü uygulanan işyerlerinde, her hesap pusulasının genel toplamını gösteren belgeyi işçilerin seçtiği temsilciye vermemek |
857 |
1.051 |
41 |
102/c |
Fazla çalışma ücreti ödenmeyen, hak ettiği serbest zamanı altı ay içinde kullandırılmayan, onayı alınmadan fazla çalıştırılan her bir işçi için |
417 |
511 |
56 |
103 |
Yıllık ücretli izni yasaya aykırı olarak bölünen her işçi için |
417 |
511 |
57 |
103 |
Yıllık izin ücreti yasaya aykırı şekilde veya eksik ödenen her işçi için |
417 |
511 |
59 |
103 |
İş sözleşmesinin sona ermesinde kullanılmadığı iznin ücreti ödenmeyen her bir işçi için |
417 |
511 |
60 |
103 |
İzin yönetmeliğine aykırı olarak izin kullandırılmayan veya eksik kullandırılan her işçi için |
417 |
511 |
63 |
104 |
Çalışma sürelerine ve buna ilişkin yönetmelik hükümlerine uymamak |
2.293 |
2.811 |
64 |
104 |
Telafi çalışmasına ilişkin yasa hükümlerine uyulmadan çalıştırılan her işçi için |
417 |
511 |
68 |
104 |
Ara dinlenmelerini yasa hükmüne göre uygulamamak |
2.293 |
2.811 |
69 |
104 |
İşçileri geceleri 7,5 saatten fazla çalıştırmak, gece ve gündüz postalarını değiştirmemek |
2.293 |
2.811 |
71 |
104 |
Çalıştırma yaşı ve çocukları çalıştırma yasağı hükümlerine aykırı davranmak |
2.293 |
2.811 |
72 |
104 |
18 yaşını doldurmamış erkek ve her yaştaki kadınları yer ve su altında çalıştırmak |
2.293 |
2.811 |
73 |
104 |
Gece çalıştırma yasağına ilişkin kanun ve yönetmelik hükümlerine aykırı davranmak |
2.293 |
2.811 |
74 |
104 |
Doğum öncesi ve sonrası sürelerde kadınları çalıştırmak veya ücretsiz izin vermemek |
2.293 |
2.811 |
75 |
104 |
İşçi özlük dosyalarını düzenlememek |
2.293 |
2.811 |
76 |
104 |
Çalışma sürelerine ilişkin yönetmelik hükümlerine uymamak |
2.293 |
2.811 |
90 |
106 |
İş-Kur'dan izin almaksızın iş ve işçi bulma faaliyetinde bulunmak |
26.028 |
31.905 |
92/2 |
107/1-a |
İş müfettişlerinin davetine gelmemek, ifade ve bilgi vermemek, gerekli belge ve delilleri göstermemek ve vermemek, kendilerine gerekli kolaylığı göstermemek |
20.823 |
25.525 |
96/1 |
107/1-b |
İş müfettişleri tarafından ifade ve bilgilerine başvurulan işçilere telkinde bulunmak, işçileri gerçeği saklamaya ya da değiştirmeye sevk etmek veya zorlamak |
20.823 |
25.525 |
96/2 |
107/1-b |
İşçilerin gerçeğe aykırı haberler vererek işvereni gereksiz işlemlerle uğraştırmaları veya haksız yere kötü duruma düşürmeye kalkışmaları, denetim ve teftişin yapılmasını güçleştirmeleri, kötü niyetli davranışlarda bulunmaları |
20.823 |
25.525 |
107/2 |
107/2 |
İş müfettişlerinin teftiş ve denetim görevlerini yapmalarını ve sonuçlandırmalarını engellemek |
20.823 |
25.525 |
(*)Her ay ve her işçi açısından yapılacak ihlallerde uygulanacak İdari Para Cezaları işverenlere nefes aldırmayacak boyuta ulaşacaktır.
Bu şekilde yeniden değerleme oranları karşısında işverenler oldukça zorlanır.
Konuyla ilgili ilerleyen aylarda yeniden değerleme oranı tekrar gözden geçirilmesi gerekir.
05.11.2019
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.