2008/Ekim öncesinde (4/a) kapsamında hizmet akdiyle çalışırken, çalıştıkları işyerine veya başka bir şirkete ortak, anonim şirkette ise kurucu ortak veya yönetim kurulu üyesi olanlar, (4/a) kapsamındaki sigortalılıkları kesintiye uğrayıncaya kadar (4/b) kapsamına alınmayacaktır.
(4/a) kapsamındaki çalışmaları sona erdirip en az bir gün ara vererek ortağı olduğu şirketten yeniden hizmet akdine tabi çalışmaya başlanması durumunda hizmetler kesintiye uğramış kabul edilecektir.
Örnek 1- 13.5.2005 tarihinden itibaren (A) anonim şirketi işyerinden (4/a) kapsamında sigortalı iken 20.6.2007 tarihinde, çalıştığı (A) anonim şirketine ortak ve yönetim kurulu üyesi olan ve kesintisiz devam eden (4/a) kapsamındaki sigortalılığı 31.5.2016 tarihinde sona eren sigortalı (B)’nin, (4/a) kapsamında sigortalılığı geçerli sayılarak 1.6.2016 tarihinden itibaren (4/b) kapsamında sigortalılığı başlatılacaktır.
Örnek 2- 19.5.2004 tarihinden itibaren (4/a) kapsamında (F) anonim şirketi işyerinden sigortalı iken, 30.6.2004 tarihinde (Y) limited şirketine ortak olan sigortalının (F) anonim şirketi işyerinden (4/a) sigortalılığı 26.7.2005 tarihinde sona ermiş ve ortağı olduğu (Y) limited şirketi işyerinden 27.7.2005 tarihinden itibaren (4/a) kapsamında işe giriş bildirgesi vererek 7.11.2017 tarihine kadar aralıksız (4/a) kapsamında hizmet bildirimi yapılmıştır. 3.1.2018 tarihinde de (Y) limited şirketindeki ortaklığından ayrılmıştır. Her ne kadar (4/a) kapsamında bildirilen hizmetlerin arasında boşluk olmadığı düşünülse de; H kişisi hizmet akdiyle çalıştığı (F)anonim şirketine değil, (Y) limited şirketine ortak olduğu için; 27.7.2005-7.11.2017 tarihleri arasındaki (4/a) kapsamında bildirilen hizmeti iptal edilecek, 27.7.2005-3.1.2018 tarihleri arası 4/(b) kapsamında tescili yapılarak, iptal edilen primler cari usullere göre aktarılacaktır.
Örnek 3- 20.5.2005 tarihinden itibaren ortağı olmadığı (Y) limited şirketinin işyerinden(4/a) kapsamında sigortalı iken 30.7.2006 tarihinde (S) limited şirketine ortak olan sigortalı (K)’nın (Y) limited şirketi işyerinden (4/a) sigortalılığı 1.2.2009 tarihinde sona ermiş ve 2.2.2009 tarihinden itibaren ortağı olduğu (S) şirketi işyerinden (4/a) kapsamında bildirilmeye başlanmıştır. Hem hizmet akdiyle çalıştığı (Y) limited şirketine ortak olmadığı, hem de 2008 Ekim ayından itibaren ortağı olduğu şirketten (4/a) kapsamında bildirilmesi mümkün olmadığı için; sigortalı (K)’nın 1.2.2009 tarihine kadar bildirilen (4/a)sigortalılığı geçerli sayılacak, 2.2.2009 tarihinden itibaren (4/b) kapsamında sigortalılığı başlatılacaktır.
Örnek 4- (G) limited şirketinin İstanbul'daki işyerinde 20.9.1995 tarihinden beri (4/a) kapsamında çalışmakta olan sigortalı (M) 7.2.2001 tarihinde (G) limited şirketine ortak olmuştur. Sigortalı (M)'nin (X) limited şirketinin İstanbul işyerinden 29.3.2018 tarihinde işten ayrılışı, 30/3/2018 tarihinde de (G) şirketinin Ankara'da faaliyet gösteren işyerinden ise işe giriş bildirgesi verildiği tespit edilmiştir. Öncelikle sigortalı (M) çalıştığı işyerine ortak olduğu için; (4/a)kapsamında 30/3/2018 tarihine kadar bildirilen hizmetleri geçerli sayılacaktır. Sigortalı (M) nin (G) limited şirketi ile olan hizmet akdi sonlanmadan, aynı şirketin farklı bir işyerinde, her ne kadar 1.10.2008 tarihinden sonra olsa da; geçiş işlemleri arasında tarih olarak bir boşluk olmadığı ve iki işyerinin de aynı vergi numarasına sahip olması nedenleri ile 29.3.2018 tarihinden sonra (G)limited işyerinin Ankara’da faaliyet gösteren işyerinden bildirilen (4/a) kapsamındaki hizmetleri de geçerli sayılacaktır.
Örnek 5- (Z) limited şirketi işyerinde 3.1.1995 tarihinden beri (4/a) kapsamında çalışmakta olan sigortalı (K) 7.11.2003 tarihinde (Z) ve (Y) limited şirketlerine ortak olmuştur. Sigortalı (K)'nın (Z) limited şirketi işyerinden 27.7.2011 tarihinde işten ayrılışı verilmiş, 28.7.2011 tarihinde (Y) limited şirketinden işe giriş bildirgesi düzenlenerek ortaklığının devam ettiği 29.5.2018 tarihine kadar (4/a) kapsamında hizmet bildirilmiştir. Sigortalı (K)'nın (Z) limited işyerinden 27.7.2011 tarihine kadar bildirilen hizmetleri geçerli kabul edilecektir. Ancak, kişinin önceden gelen hizmet akdi (Z) limited şirketi ile olduğu için; ortağı olduğu (Y) limited şirketinden hizmet bildirilmesi mümkün olmadığından, 28.7.2011-29.5.2018 tarihleri arasında (Y) işyerinden bildirilen hizmetleri iptal edilecektir. Sigortalı (K)'nın 28.7.2011 tarihinden itibaren (4/b) kapsamında tescili yapılarak, iptal edilen primler cari usullere göre aktarılacaktır.
Tüzel kişiler, tıpkı gerçek kişiler gibi hak sahibi olabilen ve borç altına girebilen ve hukuk sisteminde kişi olarak kabul edilen mal veya kişi toplulukları olduğundan, tüzel kişilerin topluluğu oluşturan kişilerden ayrı bir kişilikleri bulunmaktadır. Diğer bir ifadeyle, hukukta belirli bir amaç çerçevesinde örgütlenmiş bazı insan ve mal toplulukları tek bir "varlık" niteliğinde kabul edilmiş ve bu topluluklara da insan gibi hak sahibi olmak, yükümlülük ve borç yüklenebilme olanağı tanınmıştır. Tüzel kişilikler yetkilerini organları marifetiyle kullanmakta olup, organlar ise gerçek kişilerden oluşmaktadır. Şirketlerin ortakları ile tüzel kişinin organı arasında kollektif, adi ve adi komandit şirketler hariç hizmet akdi kurulması mümkün bulunmaktadır.
Buna göre, ortağı olduğu şirketten (4/a)kapsamında hizmeti bildirilen ve kendinden başka (4/a)kapsamında sigortalı kalmayan şirket ortaklarının, çalıştıkları şirketin sermaye şirketi olması halinde ise, (4/a) kapsamında sigortalılığı devam ettirilecektir.
Örnek 1- Sigortalı (N), 5.4.2005 tarihinden itibaren (4/a) kapsamında sigortalı iken, 1.1.2006 tarihinde çalıştığı limited şirketine ortak olmuş 1.5.2013 tarihinden itibaren de şirkette kendisinden başka bildirilen sigortalı kalmamıştır. Sigortalı (N)’nin, ortağı olduğu şirketin sermaye şirketi olması ve kendinden başka bildirilen sigortalı bulunmayan dönemlerde de şirket tüzel kişiliği ile hizmet akdi kesintiye uğramadığından, (4/a) kapsamında bildirilen sigortalılığı devam ettirilecektir.”
Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendinde şirket ortakları (4/b) kapsamında sigortalı sayılmış, 53. maddesinin ikinci fıkrasında ise (4/b)kapsamında sigortalı sayılanların, kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden dolayı, (4/a)kapsamında sigortalı bildirilemeyecekleri öngörülmüştür.
Buna göre, 2008/Ekim sonrası şirket ortaklığı nedeniyle (4/b)kapsamında sigortalı olanlar kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden (4/a)bendi kapsamında sigortalı olamayacakları gibi, (4/a) kapsamında çalışırken çalıştığı işyerine ortak olanlar (4/b) kapsamına alınacak ve (4/a) kapsamındaki sigortalılıkları sonlandırılacaktır. Kişinin çalıştığı işyeri dışında bir şirkete ortak olması halinde, Kanunun 53. maddesinin birinci fıkrası gereği (4/a)kapsamında sigortalılığı devam ettirilecek ve (4/b) kapsamına alınmayacaktır.
Yine, (4/a) kapsamında çalıştığı anonim şirkette, ortak olmayan yönetim kurulu üyesi olanların (4/a) kapsamındaki sigortalılıkları devam ettirilecek, ancak sigortalının yönetim kurulu üyeliği yanında anonim şirkete ortak olması halinde (4/a) kapsamındaki sigortalılığı sonlandırılarak (4/b) kapsamında sigortalı sayılacaktır.
Örnek 1- 1.5.2005 tarihinden itibaren (4/a) kapsamında çalışan sigortalı (A), 15.9.2009 tarihinde çalıştığı limited şirketine ortak olmuştur. Kişinin çalıştığı işyerine ortak olması nedeniyle (4/a) kapsamında sigortalı (A)’nın (4/a) kapsamında sigortalılığı 14.9.2009 tarihinde sona erdirilecek, 15.9.2009 tarihinden itibaren (4/b) kapsamında sigortalılığı başlatılacaktır.
Örnek 2- 1.1.2013 tarihinden itibaren yönetim kurulu üyesi olduğu anonim şirketten (4/a) kapsamında sigortalı bildirilen (C), 3.5.2014 tarihinde yönetim kurulu üyesi olduğu (1.7.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununda anonim şirketlerde yönetim kurulu üyesi olunabilmesi için ayrıca ortaklık şartı aranmamaktadır.) şirkete ortak olmuştur. Sigortalı (C)’nin 2.5.2014 tarihinde (4/a) kapsamında sigortalılığı sona erdirilerek, 3.5.2014 tarihinden itibaren (4/b) kapsamında sigortalılığı başlatılacaktır.
22.05.2019
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.