Vedat İlki
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
vedat.uzman@gmail.com

Çalışanlar Ayrımcılığa Uğraması Halinde Yeni İdari Para Cezası İşvereni Bekliyor!

TÜRKİYE İNSAN HAKLARI VE EŞİTLİK KURUMU KANUNU Kanun Numarası : 6701 Kabul Tarihi : 6/4/2016 Yayımlandığı Resmî Gazete : Tarih : 20/4/2016 Sayı : 29690 Yayımlandığı Düstur : Tertip : 5 Cilt : 57

6 yıl önce hayatımıza giren bu kanunla birlikte özellikle bir çok işveren açısından önem arz eden konuda ayrımcılık uygulanması halinde idari ara cezası da gündeme geldi.

17'inci Madde;

(5)4857 sayılı Kanunun 5 inci maddesi kapsamına giren ayrımcılık iddialarına ilişkin başvurular, 4857 sayılı Kanun ve ilgili mevzuatında belirlenen şikâyet usulleri izlendikten sonra herhangi bir yaptırım kararı alınmadığı hâllerde yapılabilir.

Eşit davranma ilkesi Madde 5 – (Ek: 6/2/2014-6518/57 md.)

 İş ilişkisinde dil, ırk, renk, cinsiyet, engellilik, siyasal düşünce, felsefî inanç, din ve mezhep ve benzeri sebeplere dayalı ayrım yapılamaz.

İşveren, esaslı sebepler olmadıkça tam süreli çalışan işçi karşısında kısmî süreli çalışan işçiye, belirsiz süreli çalışan işçi karşısında belirli süreli çalışan işçiye farklı işlem yapamaz.

İşveren, biyolojik veya işin niteliğine ilişkin sebepler zorunlu kılmadıkça, bir işçiye, iş sözleşmesinin yapılmasında, şartlarının oluşturulmasında, uygulanmasında ve sona ermesinde, cinsiyet veya gebelik nedeniyle doğrudan veya dolaylı farklı işlem yapamaz.

Aynı veya eşit değerde bir iş için cinsiyet nedeniyle daha düşük ücret kararlaştırılamaz.

İşçinin cinsiyeti nedeniyle özel koruyucu hükümlerin uygulanması, daha düşük bir ücretin uygulanmasını haklı kılmaz.

İş ilişkisinde veya sona ermesinde yukarıdaki fıkra hükümlerine aykırı davranıldığında işçi, dört aya kadar ücreti tutarındaki uygun bir tazminattan başka yoksun bırakıldığı haklarını da talep edebilir. 2821 sayılı Sendikalar Kanununun 31 inci maddesi hükümleri saklıdır.

 20 nci madde hükümleri saklı kalmak üzere işverenin yukarıdaki fıkra hükümlerine aykırı davrandığını işçi ispat etmekle yükümlüdür. Ancak, işçi bir ihlalin varlığı ihtimalini güçlü bir biçimde gösteren bir durumu ortaya koyduğunda, işveren böyle bir ihlalin mevcut olmadığını ispat etmekle yükümlü olur.

Kurul kararlara baktığımızda ağırlıklı olarak şikayetler;

a.) cinsiyet, engellilik, siyasal düşünce, felsefî inanç, din

b.) cinsiyet veya gebelik nedeniyle doğrudan veya dolaylı farklı işlem yapamaz

c.) cinsiyet nedeniyle daha düşük ücret

6701/17-5 maddeye göre;

a)İş ilişkisinde ÇSGB şikayet(bununla ilgili yaptırım) talebi yerine gelmemiş ise,

b.)Açılan dava ile hakları almamışsa.

c.)İdari anlamda idari para cezası uygulanmamışsa.

6701 sayılı Kanuna göre ,yönetmelikte belirlenen esaslarla başvuru hakkını kullanır.

Uzlaşma;

Uzlaşma MADDE 52 – (1) Başkan, incelemenin özelliğine göre, 51 inci maddeye göre ihlal iddiasına muhatap olan tarafın ve başvurucunun görüşlerinin alınmasından sonra, resen veya talep üzerine tarafları uzlaşmaya davet edebilir. (2) Uzlaşma; insan hakları veya ayrımcılık yasağı ihlali olduğu iddia olunan uygulamaya son verilmesi, mağdur açısından bu sonucu sağlayacak çözümleri içerebilir veya mağdura belli bir tazminatın ödenmesi biçiminde olabilir. (3) Uzlaşma, ihlal iddiasına muhatap olan tarafın ve başvuranın görüşlerinin alınmasından sonra en geç bir ay içinde sonuçlandırılır. (4) Uzlaşma müzakereleri sırasında yapılan tespitler, alınan beyanlar veya açıklamalar, herhangi bir soruşturma ve kovuşturmada ya da davada delil olarak kullanılamaz.

Uzlaşma kararı MADDE 71 – (1) Başvuru konusu talebin hakkında başvuru yapılan ilgili tarafça yerine getirildiğinin Kuruma bildirilmesi hâlinde veya başvurunun 52 nci maddeye göre çözüme kavuşturulduğunun anlaşılması halinde uzlaşma kararı verilir.

Şayet uzlaşma ortadan kalkarsa ,taraflar anlaşmaz ise;

Kurul Karaları ile yaptırımlar uygulanır.

Örnek Kararlar:

I. RESEN İNCELEMENİN KONUSU 1. D… Y… P… D… T… A.Ş tarafından eleman.net adlı internet sitesine muhasebefinans personeli alımı için verilen iş ilanında yer alan ifadeler resen incelemenin konusunu oluşturmaktadır. II.BAŞVURUYA İLİŞKİN OLAYLAR VE İNCELEME SÜRECİ 2. D… Y… P… D… T… A.Ş tarafından eleman.net adlı internet sitesine 21 Haziran 2018 tarihi itibari ile muhasebe-finans personeli alımı için verilen iş ilanında büyük harfler ile şu ifadeler yer almıştır: “BAYAN, (ERKEK ADAYLARIN VE TÜRBANLI ADAYLARIN CV’LERİ DİKKATE ALINMAYACAKTIR. ÖNEMLE BELİRTİRİZ.)

IV. KARAR Açıklanan mevzuat ve gerekçeler çerçevesinde; 1. D… Y… P… D… T… A.Ş. ve P… D… H… A.Ş. tarafından, 6701 Sayılı Kanunun 3’üncü maddesinde güvence altına alınan “AYRIMCILIK YASAĞI”nın İHLAL EDİLDİĞİNE, OYBİRLİĞİYLE, 2. D… Y… P… D… T… A.Ş. hakkında 3.000,00-TL(Üç bin Türk Lirası) tutarında, P… D… H… A.Ş. hakkında 1.000,00-TL(Bin Türk Lirası) tutarında İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA, OYBİRLİĞİYLE, 3. Kararın kamuoyuna duyurulmasına, oybirliğiyle, 4. Kararın muhataplara tebliğine, 5. Karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde yargı yoluna başvurulabileceğine, Halil KALABALIK ve Mehmet ALTUNTAŞ’ın karşıoyuyla, oyçokluğuyla, 15.10.2018 tarihinde karar verildi.

**

I. BAŞVURUNUN KONUSU 1. Başvuran H. D. tarafından yapılan ve 05/07/2019 tarih ve 2428 sayı ile kayda alınan başvuruda özetle; başvuranın T. G. B. tarafından açılan çağrı merkezi iş ilanına başvuruda bulunduğu, 15.05.2019 tarihinde ilgili birim tarafından telefonla dönüş yapılarak Sivas Çağrı Merkezinde çalışmak isteyip istemediğinin sorulduğu, başvuranın çalışmak isteyeceğini bildirdiği ancak bu görüşme esnasında gebe olduğunu belirttiğinde kendisine T. G. B. uzmanlarına konuyla ilgili danışılıp tarafına dönüş yapılacağının söylendiği, ancak bir aylık süreç içerisinde kendisine herhangi bir geri dönüş sağlanmadığı ve gebeliği sebebiyle işe alınmadığı iddia edilmekte ve mağduriyetinin giderilmesi talep edilmektedir.

VI. KARAR Açıklanan mevzuat ve gerekçeler çerçevesinde; 1. T. G. B. A.Ş. Genel Müdürlüğü tarafından 6701 Sayılı Kanunun 3’üncü maddesinde güvence altına alınan AYRIMCILIK YASAĞININ İHLAL EDİLDİĞİNE, 2. A. İnsan Kaynakları Özel İstihdam Hizmetleri ve Aracılık Limited Şirketi tarafından, 6701 Sayılı Kanunun 3’üncü maddesinde güvence altına alınan AYRIMCILIK YASAĞININ İHLAL EDİLDİĞİNE, 3. T. G. B. A.Ş. Genel Müdürlüğü hakkında 10.000,00 (onbin)-TL tutarında İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA 4. A. İnsan Kaynakları Özel İstihdam Hizmetleri ve Aracılık Limited Şirketi hakkında 5.000,00 (beşbin)-TL tutarında İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,5. Kararın TARAFLARA TEBLİĞİNE, 6. Kararın KAMUOYUNA DUYURULMASINA, 7. Karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde yargı yoluna başvurulabileceğine, 14.01.2020 tarihinde, Harun MERTOĞLU, Halil KALABALIK ve Mehmet ALTUNTAŞ’ın karşıoylarıyla, OYÇOKLUĞUYLA, karar verildi.

**

1. Kuruma yapılan başvuruda başvuran özetle; K. Firmasının internet sitesi üzerinden Türkiye’deki ofisleri için Ulusal Pazarlama ve İletişim Yöneticisi pozisyonuna başvuru yaptığını; sırasıyla İşe Alım Uzmanı, Bölge Pazarlama ve İletişim Müdürü ile Ulusal Satış ve Pazarlama Müdürü ve son olarak Ulusal Müdür ile görüşme yaptıktan sonra firmanın işe alımdan sorumlu İnsan Kaynakları departmanı çalışanı tarafından aranarak işe alındığının bildirildiğini; hamilelik durumunu kendisiyle çalışacak kişilere iletmesini rica ettiğini; ertesi gün aynı kişi tarafından aranarak hamileliği nedeniyle belki bazı işlerinden elinden gelemeyeceği, işin süreklilik istediği, hamilelik izninde yerini dolduracak kimse olmayacağı gibi sebeplerle müdürlerinin süreci olumsuz sonuçlandırmak istediğinin kendisine söylendiğini iddia etmektedir.

V. KARAR Açıklanan mevzuat ve gerekçeler çerçevesinde; 1. Başvuranın, “gebelik nedeniyle doğrudan ayrımcılığa uğradığı” iddiası açısından, AYRIMCILIK YASAĞI İHLALİ YAPILDIĞINA, 2. Muhatap K. Ltd. Şti. hakkında 15.000,00-TL (Onbeşbinlira) İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA, 3. Kararın kamuoyuna duyurulmasına, 4. Kararın taraflara TEBLİĞİNE, Yargı yolu açık olmak üzere, 11.08.2020 tarihinde, OYBİRLİĞİYLE karar verildi.

**

1.Başvuru, başvuranın cinsiyet temelinde ayrımcılığa uğrayarak çalışma hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

V. KARAR 1.Cinsiyettemelinde AYRIMCILIK YASAĞIİHLALİ YAPILDIĞINA, 2. Muhatap hakkında 20.000- TL İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA, 3. Kararın taraflara tebliğine ve KAMUOYUNA DUYURULMASINA, 4. Karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemesine başvurulabileceğine, 14.09.2021 tarihinde, Saffet BALIN' ın karşı oyuyla, OY ÇOKLUĞUYLA, karar verildi.

www. www.tihek.gov.tr

Konuyla ilgili kararlara ve detaylara ulaşabilirsiniz.

07.03.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.