Vedat İlki
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
vedat.uzman@gmail.com

Kar Yağışı Tatil Derken Telafi Çalışması Gündeme Geldi!

Yoğun kar yağışı ile birlikte birçok işyeri  tatil edilirken,işverenler tarafından telafi çalışması dillendirilmeye başladı.

4857 sayılı İş Kanunun 64'üncü maddesinde iki fıkradan olan kanun metni üzerine neredeyse akademik anlamada ciltler dolusu yazı ve akademik yüksek lisans,doktora tezleri  bile hazırlanmıştır.

Bugün derleme olarak yapacağım yazımda siz okurlarıma kısaca bilgilendirme yapacağım.

Telafi çalışması

Madde 64 - Zorunlu nedenlerle işin durması, ulusal bayram ve genel tatillerden önce veya sonra işyerinin tatil edilmesi veya benzer nedenlerle işyerinde normal çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması veya tamamen tatil edilmesi ya da işçinin talebi ile kendisine izin verilmesi hallerinde, işveren dört ay içinde çalışılmayan süreler için telafi çalışması yaptırabilir. Cumhurbaşkanı bu süreyi iki katına kadar artırmaya yetkilidir. Bu çalışmalar fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma sayılmaz.

Telafi çalışmaları, günlük en çok çalışma süresini aşmamak koşulu ile günde üç saatten fazla olamaz. Tatil günlerinde telafi çalışması yaptırılamaz.

Yönetmelik:

Telafi Çalışması

Madde 7 —Zorunlu nedenlerle işin durması, ulusal bayram ve genel tatillerden önce veya sonra işyerinin tatil edilmesi veya benzer nedenlerle işyerinde normal çalışma sürelerinin önemli ölçüde altında çalışılması veya tamamen tatil edilmesi ya da işçinin talebi ile kendisine 4857 sayılı İş Kanunu, iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile öngörülen yasal izinleri dışında izin verilmesi hallerinde, işçinin çalışmadığı bu sürelerin telafisi için işçiye yaptırılacak çalışma, telafi çalışmasıdır.

Telafi çalışması yaptıracak işveren; bu çalışmanın 4857 sayılı İş Kanununun 64 üncü maddesinde sayılan nedenlerden hangisine dayandığını açık olarak belirtmek, hangi tarihte çalışmaya başlanacağını, ilgili işçilere bildirmek zorundadır.

Telafi çalışması, kaynağını oluşturan zorunlu nedenin ortadan kalkması ve işyerinin normal çalışma dönemine başlamasını takip eden 4 ay içerisinde yaptırılır. Telafi çalışması, günlük en çok çalışma süresi olan 11 saati aşmamak koşulu ile günde 3 saatten fazla olamaz. Telafi çalışması, tatil günlerinde yaptırılamaz.

• Zorunlu neden(doğal afet,ölüm,patlama,parlama,deprem,sel,su baskını ,yoğun kar yağışı ve doğal afetler gibi),
• İşyerinin tatil edilmesi,
• Normal çalışma süresinin altında çalışmak yada çalışmamak,
• İşveren bu durumda(yıllık izin,mazeret izni,rapor,istirahat,doğum izni,ücretli idari izin ,yasa ve toplu iş sözleşmesi gibi..dışında ) izin verilmesi,
• İşçinin fiili mesai saati içinde oluşan çalışma süresinin boşluğunu doldurmak için yaptırılan çalışma (esnek) çeşidi olarak telafi çalışması tanımlanır.
• Telafi çalışması işin durduğu süreden itibaren 4 ay içinde gerçekleşir,bu süreyi Cumhurbaşkanı tarafından 8 ay kadar çıkarabilir.
• Telafi çalışma süreleri fazla mesai yada fazla süreli çalışma olarak parasal anlamda değerlendirilmez.
• Telafi çalışmasına katılacak işçi listeleri hazırlanır,telafi çalışması yapılacak tarihler işçilere duyurulur,işçin onayı aranmaz.
• 4 aylık süre içinde yapılmayan telafi çalışmasından dolayı işçiye borç çıkarılmaz.
• Telafi çalışması ücreti peşin ödendiği için,çalışılan süreye ayrıca ödeme yapılmaz.
• İşçi telafi çalışma süresi öncesi işten çıkması halinde işçiden önceden ödenen bedelin brüt tutarı tahsil edilemez,rızası alınarak net tutar istenebilir yada dava yoluna gidilir.
• Tatil ve akdi tatil günlerinde telafi çalışması yapılmaz
• 11 saat sınırı var.(Örnek:8 saat çalışan işyerinde 3 saat gibi,7,5 saat çalışan işyerinde 3 saat,9 saat çalışan işyerinde 2 saat gibi)
• Yeraltı ,madenler,gece vardiyasında bu uygulamanın sürelerini,denkleştirme vs,kısmi süreli çalışmalarda olmak üzere Yönetmelik hükümlerini dikkate almanız gerekir.

İDARİ PARA CEZASI!

Kanun Maddesi	Ceza Maddesi	Fiil	2022 YILINDA UYGULANACAK CEZA MİKTARI (TL)                                                                               (Yeniden Değerleme Oranı % 36,20)	AÇIKLAMA
64	104	Telafi çalışması usullerine uymamak	755	Bu durumdaki her işçi İçin
63	104	Çalışma sürelerine ve buna dair yönetmelik hükümlerine uymamak	4.173	İŞYERİ
76	104	Çalışma sürelerine ilişkin yönetmeliklere muhalefet etmek	4.173	İŞYERİ

SGK YÖNÜNDEN!

Tespit edilmesiyle birlikte ek bildirge ve gecikme zammı,faizi,idari para cezası en az 2 asgari ücret gibi(Usule aykırı hareket edilmesi  halinde)

VERGİ İDARESİ!

Vergi zayi,cezası,gecikme zammı ve faizi gibi.. (Usule aykırı hareket edilmesi halinde)

SONUÇ:

Çalışma sürelerinin esnekleştirilmesi denildiğinde 4857 sayılı İş Kanunda getirilen düzenleme de “telafi çalışması” maddesidir.

Zorlayıcı bir sebeple önceden öngörülemeyen ve kaçınılmayan, kusurdan uzak, tarafların dışından gelen yangın, deprem, sel baskını gibi doğal afetler veya yasama ve yürütme organının kararları veya işlemleri ile sosyal olaylar nedeniyle işyerinde faaliyetin durması halinde işveren telafi çalışması uygulayabilir.

Örnek:16 saat işyerinde çalışılmaması halinde;günde 3 saat 5 günde 15 saat,1 saat kararlaştırılan günde yapılarak tamamlanır.

Telafi çalışmasında enerji kesintileri,uzun süreli makina arızaları gibi üretime ara verilmesi,işyerinin tatili gibi..

Ayrıca 7,5 saatlik çalışmanın /3=2,5 saati çalışmış,5 saati çalışmaması halinde telafi çalışması gündeme gelebilir.

Tatil günlerinde telafi çalışması yaptırılamaz, yasal tatil günlerinden başka, akdi tatil günlerinde de telafi çalışması yaptırılamaz. Çalışma süresinin beşe bölünerek Cumartesi çalışılmayan işyerlerinde, “Cumartesi” o işyerinde akdi tatil günü olarak kabul edilmez, taraflar çalışılmayan Cumartesi gününü TİS ve iş sözleşmesiyle  tatil kabul etmesi halinde akdi tatil olgusu ortaya çıkar.

İşçinin raporlu , yasa ile kendisine tanınan, gebelik / analık iznini kullandığı süre ,yıllık izin süresi,mazeret izni süresi içersinde de telafi çalışması yaptırılamaz.

Ücretin peşinen avans olarak ödenmesi, telafi çalışması için ayrıca ücret ödenmesi söz konusu olmaz.

İdari anlamda 4857/64 maddesine uyulmaması halinde idari para cezası her işçi için uygulanır,63 madde ve 76 maddeye aykırılık varsa ayrıca değerlendirilir,SGK ve Gelir İdaresi tarafından da idari yaptırım uygulanabilir.

26.01.2022

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.