Vedat Erdem
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilim Uzmanı
vedaterdem1@gmail.com

Araç Kiralama Faaliyetinde Brüt Kar Zararın Hesaplanması

Oto kiralama şirketinin kiralamak üzere iktisap ettiği araçlar tekdüzen hesap planında hangi hesapta takip edilmeli? Bu araçlar için amortisman ayrılmalı mı? Konu ile ilgili İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığının 11395140-105[257-2012/VUK-1- . . .]-1892 sayılı ve 17/07/2014 tarihli özelgesinde verdiği görüş aşağıdaki gibidir.

“… oto kiralama hizmeti ve sıfır araç satışı faaliyeti ile iştigal ettiğiniz belirtilerek,

-Kiralamak üzere satın aldığınız araçların (153) No.lu Ticari Mallar, (253) No.lu Makine,   Tesis ve Cihazlar, (254) No.lu Taşıtlar Hesaplarından hangisine muhasebe kaydı yapılacağı,

-(253) No.lu Makine, Tesis ve Cihazlar veya (254) No.lu Taşıtlar Hesabında takip edilmesi halinde, bu taşıtlar için amortisman ayrılıp ayrılamayacağı,

…

Gelir tablosunda yer alan Brüt Satışlar Hesap Grubu; işletmenin esas faaliyetleri çerçevesinde satılan mal ya da hizmetler karşılığında alınan ya da tahakkuk ettirilen toplam değerleri kapsamaktadır. Brüt Satışlar Hesap Grubu içinde yer alan “(600) No.lu Yurt İçi Satışlar Hesabı” da, yurt içindeki gerçek ve tüzel kişilere satılan mal ve hizmetler karşılığında alınan ya da tahakkuk ettirilen toplam değerlerin izlendiği hesaptır.

Diğer taraftan tekdüzen hesap planında yer alan “(153) No.lu Ticari Mallar Hesabı” herhangi bir değişikliğe tabi tutulmadan satmak amacıyla işletmeye alınan ticari mallar (emtia) vb. kalemlerin izlendiği, “(254) No.lu Taşıtlar Hesabı” ise işletme faaliyetlerinde kullanılan tüm taşıtların izlendiği hesaplardır.

… kiraya vermek amacıyla alınan araçların ise “(254) No.lu Taşıtlar Hesabı”nda takip edilmesi gerekmektedir.

Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 5024 sayılı Kanunla değişen 315 inci maddesinde, mükelleflerin amortismana tabi iktisadi kıymetlerini Maliye Bakanlığının tespit ve ilan edeceği oranlar üzerinden itfa edecekleri ve ilan edilecek oranların tespitinde iktisadi kıymetlerin faydalı ömürlerinin dikkate alınacağı hükme bağlanmış olup, söz konusu maddenin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden amortismana tabi iktisadi kıymetler için uygulanacak “Faydalı Ömür ve Amortisman Oranları” tespit edilmiş ve bu oranlar 339, 365, 389, 399, 406 ve 418 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile değişik 333 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekinde yer alan listede açıklanmıştır.

Bu itibarla, kiralanmak üzere şirket aktifinizde kayıtlı bulunan araçların, 339, 365, 389, 399, 406 ve 418 sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile değişik 333 sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği eki listenin 6.1. Otomobiller ve taksiler (Jipler ve arazi taşıtları dahil) bölümü uyarınca faydalı ömürlerinin 5 yıl ve amortisman oranının %20 olarak dikkate alınmak suretiyle itfa edilmesi gerekmektedir.”

Örnek: Ana faaliyet konusu oto kiralama olan ABC A.Ş. dönemde toplam 480.000,00 TL hasılat elde etmiştir. Kiralamış olduğu araçlara ait bilgiler ise aşağıdaki gibidir.

İşletme normal amortisman yöntemini kullanmaktadır. Araçların faydalı ömürleri 5 yıl normal amortisman oranları %20’dir. Dönem amortismanı;

Dönemin kiralanan araçlara ilişkin amortisman kaydı aşağıdaki gibi olacaktır.

Amortisman gideri yansıtma hesabı ile gelir tablosuna alınır.

İşletmenin dönem brüt kar/zararı aşağıdaki gibi olacaktır.

07.12.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.