Bazı işletmeler ticari faaliyetleri kapsamında işgaliye adı altında özellikle de belediyelere bazı ödemeler yapmaktadır. Yapılan bu ödemelerin gider yazılıp yazılamayacağı, ödenerek gider yazılan işgaliye bedelinin daha sonra geri alınması halinde gelir olarak dikkate alınıp alınmayacağı, ödemelerin KDV’ye tabi olup olmadığı ve yıllık gelir vergisi beyannamesindeki durumlarını idarenin görüşü doğrultusunda özetlemeye çalışacağız.
Türk Dil Kurumu işgaliye: “İşgal edilen yere ödenen ücret veya vergi.” şeklinde karşılık bulmuştur.
1-“… şirketinizce belediyeler ve şahıslardan baz istasyonu kurmak için kira sözleşmesi yapılarak arsa, arazi ve gayrimenkuller kiralandığı, kira sözleşmeleri çerçevesinde ilgili şahıs ya da belediyelere kira ödemesi yapıldığı, ancak bir süre sonra kamu kurumları tarafından söz konusu gayrimenkullere ait kira ödemelerinin kendilerine yapılması gerektiğini iddia ederek geçmişe ilişkin ödenen kira bedellerinin de ecrimisil olarak kendilerine ödenmesi gerektiğine ilişkin yazı gönderildiği belirtilerek, şirketiniz tarafından geçmişte yapılmış kiralamalara ilişkin olarak kamu kurumlarınca ecrimisil olarak talep edilen ve şirketinizce ödenen tutarların kurum kazancından indirilip indirilemeyeceği.
…
Diğer taraftan, 19.06.2007 tarih ve 26557 sayılı Resmî Gazete ‘de yayımlanan Hazine Taşınmazlarının İdaresi Hakkında Yönetmeliğin "Tanımlar" başlıklı 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde; "Ecrimisil: Hazine taşınmazının, İdarenin izni dışında gerçek veya tüzel kişilerce işgal veya tasarruf edilmesi sebebiyle, İdarenin bir zarara uğrayıp uğramadığına veya işgalcinin kusurlu olup olmadığına bakılmaksızın, İdarece talep edilen tazminattır." hükmü mevcuttur.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, şirketiniz tarafından yapılan ecrimisil ödemeleri esas itibariyle kira ödemesi niteliğinde bulunduğundan, ecrimisil ödemelerinin kurum kazancının tespitinde gider olarak indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.
Öte yandan, ecrimisil bedellerine ilişkin ödenen faizler ile Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun hükümlerine göre ödenen gecikme zamlarının ise kurum kazancının tespitinde gider olarak indirim konusu yapılamayacağı tabiidir.
Ayrıca, ecrimisile konu taşınmazlar nedeniyle daha önce şirketiniz tarafından şahıs ve belediyelere ödenmiş ve gider olarak dikkate alınmış olan kira tutarlarının geri alınabilmesi halinde ise söz konusu tutarlar, gelir yazılarak kurum kazancına dahil edilecektir.” (B.07.1.GİB.4.99.16.02-KVK-8-49)
2-“… Fatih Belediye Başkanlığı tarafından talep edilen işgaliye bedelinin kurumlar vergisinin tespitinde indirim konusu yapılıp yapılamayacağı ile söz konusu bedelin KDV ye tabi olup olmadığı hususunda bilgi istenilmektedir.
…
… işgal ettiniz arazi Belediyenin kendi tüzel kişiliğine ait bir arazi ise otelinizden talep edilen bedel KDV Kanununun 17/4-d maddesine göre KDV'den müstesnadır. Ancak arazinin, belediyenin iktisadi işletmesine dahil olması veya bu kiralama işlemi nedeniyle bir iktisadi işletme oluşması halinde söz konusu kiralama işlemi Kanunun 1/1 inci maddesine göre KDV'ye tabi olacaktır.” (B.07.1.GİB.4.34.17.01-KDV.17.4-1026)
3-“... parselde adınıza kayıtlı arazinin bir kısmının Belediye tarafından yol olarak kullanılmak üzere işgal edildiği, bu işgal ile ilgili olarak karşılığının ödenmesi için davacı olduğunuzu, mahkeme kararı ile tarafınıza 2015 yılında haksız işgal tazminatı (ecrimisil) adı altında icra müdürlüğü kanalıyla ödeme yapıldığını, bu ödemeyi 2015 takvim yılına ait gayrimenkul sermaye iradı beyanınıza dâhil ederek beyan ettiğinizi belirterek, bu gelirin beyan edilip edilmeyeceği.
…
Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, mahkeme kararına istinaden tarafınıza ödenen haksız işgal tazminatı (ecrimisil) dışındaki yasal faiz ödemelerinin, menkul sermaye iradı (alacak faizi) kabul edilerek, anılan Kanunun 85 inci maddesi ve 86 ncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinin (d) alt bendi hükmü uyarınca, tevkifata ve istisna uygulamasına konu olmayan menkul sermaye iratları için belirlenen (2015 takvim yılı için 1.500-TL; 2016 takvim yılı için 1.580-TL)* haddi aşması durumunda, tamamının yıllık beyanname ile beyan edilmesi gerekmektedir.” (49327596-120.05[GVK.ÖZ.2016.19]-146711)
KAYNAKLAR
*2021 Takvim Yılı İçin 2.800 TL
B.07.1.GİB.4.99.16.02-KVK-8-49 Sayılı 20/02/2012 Tarihli Özelge
B.07.1.GİB.4.34.17.01-KDV.17.4-1026 Sayılı 14/03/2012 Tarihli Özelge
49327596-120.05[GVK.ÖZ.2016.19]-146711 Sayılı 30.11.2016 Tarihli Özelge
16.08.2021
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.