Vedat Erdem
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilim Uzmanı
vedaterdem1@gmail.com

İthal Edilecek Ticari Mallarda Ödenmesi Gereken Vergilerin Yaklaşık Tespiti Nasıl Yapılır?

İşletmeler faaliyetleri kapsamında teslim edecekleri ticari malları iç piyasadan tedarik edebilecekleri gibi yurt dışından da ithal etmeleri mümkündür. İç piyasadan tedarik edilen mallarda ödenmesi gereken vergi genelde Katma Değer Vergisinden (KDV) ibarettir. Fakat işletmeler ithal edilen ticari mallarda ise KDV’nin yanı sıra Gümrük Vergisi (GV), Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu (KKDF) vb. vergiler ve yükümlülükler ile karşı karşıya kalmaktadır. Çalışmamızda ithal edilmesi düşünülen ticari malların hangi vergilere tabi olacağı, oranları ve yaklaşık olarak gümrükte ne kadar vergi ödeneceğinin hesaplanmasına yönelik olup, işletmenin planlama ve birçok konuda fikir sahibi olmasına olanak sağlamaktır. (Ödenecek olan vergiler için yeterli miktarda ve zamanında fon sağlanması, piyasaya sunulacak olan bu ürünlerin satış fiyatlarının tahmin edilmesi vb. konular) Ödenmesi gereken yaklaşık vergilerin hesabı konusunda değerli gümrük müşaviri arkadaşlarımızdan da bilgi alınabilmesi mümkündür.

İthal edilecek ürünler 1 ile 4 arasındaki adımlar ile sorgulama sonucunda Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonuna (GTİP) ve vergi oranlarına ulaşılabilir.

1-İthali düşünülen ürünlerin tarifesi https://uygulama.gtb.gov.tr/Tara linkinden sorgulanabilir.

2-İthali düşünülen ürünün doğru özelliklere uygun GTİP koduna sahip olması hem usul açısından hem de vergilendirme açısından önemlidir. Örnek olarak işletme elektronik hesap makinesi ithal etmek istediğinde sorgusu aşağıdaki gibi yapılır. Uygun GTİP olarak 847010000000 nolu ürünü ithal edeceğimizi varsayalım. Arama sonuçları sonrasında ilgili ürünün “Detaylar/Vergilendirme” butonu ile sonraki aşamaya geçilir.

3-Hesap makinesini hangi ülkeden ithal edilecekse ülke seçimini ona uygun yapmamız gerekmektedir. Örnekteki ürünü Çin Halk Cumhuriyetinden ithal edeceğimizi düşünelim.

4-İthal etmeyi düşündüğümüz ülkeyi seçtikten “Vergi ve Belgelendirme” butonu ile ödenmesi gereken vergi türlerine ulaşmamız mümkündür. Bu ürünün vergi olarak sadece %18 KDV’ye tabi olduğu anlaşılmaktadır.

5-Başka bir sorgu olarak güvenlik kameraları kayıt cihazını sorgulayalım. (Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu GTİP-852190000000 olsun.)

6-Sorguladığımız kayıt cihazı ile ilgili vergi türleri aşağıdaki gibidir. İlgili ürün %18 KDV- %6,7 ÖTV  %13,9 GV ve %8 TRT bandrolüne tabi olduğu anlaşılmaktadır.

Sorgudaki ürünün bedeli: 1.000 TL

Gümrük Vergisi (GV): Ürün bedeli * %13,9 = 139,00 TL

Gümrük Beyannamesi Damga Vergisi (her yıl değişir) (DV) = 129,80 TL

TRT Bandrolü (TRT) = (Ürün bedeli + GV + DV) * %8 = (1.000 + 139 + 129,80) * %8 = 101,50 TL

Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) = (Ürün bedeli + GV + DV + TRT) * %6,7 = (1.000 + 139 + 129,80 + 101,50) * %6,7 = 91,81 TL

Katma Değer Vergisi (KDV) = (Ürün bedeli + GV + DV + TRT + ÖTV) * %18 = (1.000 + 139 + 129,80 + 101,50 + 91,81) * %18 = 263,18 TL

Örnek: Gül … Ticaret A.Ş. ithalatını düşündüğü 100 adet ürün için uygun GTİP’i ve gümrük vergisinin (GV) %4,9 katma değer vergisinin ise (KDV) %18 olduğunu tespit etmiştir. İhracatçı firmaya 100 adet ürün için 15.700,00 USD ödeyecektir. İşletme ithalatın gümrük işlemleri esnasında döviz kurunun yaklaşık 5,75 TL olacağını öngörmektedir. Bu veriler doğrultusunda ithalat için ödenmesi gereken vergiler aşağıdaki gibi hesaplanması mümkündür.

4458 Sayılı Gümrük Vergisi Kanunu’nun 24.maddesinde 1. İthal eşyasının gümrük kıymeti, eşyanın satış bedelidir. Satış bedeli, Türkiye'ye ihraç amacıyla yapılan satışta 27 ve 28 inci maddelere göre gerekli düzeltmelerin de yapıldığı, fiilen ödenen veya ödenecek fiyattır.

3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 21.maddesi ithalatta matrahı açıklamıştır. İlgili madde “İthalatta verginin matrahı aşağıda gösterilen unsurların toplamıdır:

a) İthal edilen malın gümrük vergisi tarhına esas olan kıymeti, gümrük vergisinin kıymet esasına göre alınmaması veya malın gümrük vergisinden muaf olması halinde sigorta ve navlun bedelleri dahil (CIF) değeri, bunun belli olmadığı hallerde malın gümrükçe tespit edilecek değeri,

b) İthalat sırasında ödenen her türlü vergi, resim, harç ve paylar,

c) Gümrük beyannamesinin tescil tarihine kadar yapılan diğer giderler ve ödemelerden vergilendirilmeyenler ile mal bedeli üzerinden hesaplanan fiyat farkı, kur farkı gibi ödemeler.”

Örneğimizde ithalat sonucunda işletme tarafından ödenmesi gereken vergilerin yaklaşık tespitinde katma değer vergisi matrahı ile gümrük vergisi matrah unsurlarından malın sigorta gideri, navlun bedeli ve 3065/21-b ve c madde kapsamındakiler ile 4458/27 ve 28 hükümleri ihmal edilmiştir. Tahmin yoluyla hesaplanan ödenmesi gereken vergiler toplamı 21.469,20 TL iken fiili gerçekleşen vergi ödemesi ise %1,8311 sapma ile 21.862,33 TL olarak gerçekleşmiştir. Navlun ve diğer giderler tutar olarak görece yüksek olduğu zaman tahmin edilen vergi ödemesi ile fiili gerçekleşen vergi ödemesi arasındaki sapmanın da artış göstereceği göz önünde bulundurulmalıdır. Örnek tamamen bilgi vermek adına hazırlanmıştır.

KAYNAKLAR

4458 Sayılı Gümrük Vergisi Kanunu

3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu

31.05.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.