Vedat Erdem
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilim Uzmanı
vedaterdem1@gmail.com

Yurt Dışından Satın Alınan Emtianın Türkiye’ye Getirilmeden Yurt Dışında Satılması Halinde Yüklenilen KDV’nin Durumu

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun;

-1’inci maddesinde Türkiye’de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler ile her türlü mal ve hizmet ithalatının KDV’ye tabi olduğu,

-6/a maddesinde, malların teslim anında Türkiye’de bulunmasının, işlemin Türkiye’de yapılmasını ifade ettiği,

-29’uncu maddesinde mükelleflerin kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisinin vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirebileceği,

-30’uncu maddesinde mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi ve hizmet ifası ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma değer vergisinin indirilemeyeceği,

-58’inci maddesinde ise mükellefin vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan Katma Değer Vergisi ile mükellefçe indirilebilecek Katma Değer Vergisi, Gelir ve Kurumlar Vergisi matrahlarının tespitinde gider olarak kabul edilemeyeceği hüküm altına alınmıştır.

Diğer yandan Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği’nin “İşlemlerin Türkiye’de Yapılması” başlıklı (I/A-6) bölümünde bir işlemin KDV’ye tabi olması için;

-İşlemlerin, Türkiye’de yapılmış olması ve

-İşlemlerin, 3065 sayılı Kanunun 1’inci maddesindeki şartları taşıyan mal teslimleri ve hizmet ifaları olması gerekir.

İthalat ise başka bir şart aranmaksızın verginin konusuna girer.

3065 sayılı Kanunun 6 ve 7’nci maddelerinde, hangi işlemlerin Türkiye’de yapılmış sayılacağı hükme bağlanmıştır. Buna göre;

-Mal teslimlerinde malların teslim anında Türkiye’de bulunması,

-Hizmet ifalarında ise hizmetin Türkiye’de yapılması veya hizmetten Türkiye’de faydalanılması hallerinde işlemler Türkiye’de yapılmış sayılır.

3065 sayılı Kanun, işlemlerin Türkiye’de yapılmasını mal teslimleri, hizmet ifaları ve uluslararası taşımacılık yönünden ayrı esaslara bağlamıştır.

6.1. Mal Teslimlerinin Türkiye’de Yapılması

3065 sayılı Kanunun (6/a) maddesi hükmü ile mal teslimlerinde malların teslim anında Türkiye’de bulunması, işlemin Türkiye’de yapılmış sayılması için yeterlidir.

Mal teslimlerinde, mal teslim eden şahsın uyruğuna bakılmaksızın, teslim Türkiye sınırları içinde yapılmışsa vergiye tabidir. Türkiye dışında yapılan mal teslimleri ise verginin konusuna girmez. Dolayısıyla bir Türk vatandaşının Türkiye dışındaki mal teslimleri verginin konusuna girmez, yabancı uyruklu bir şahsın Türkiye içinde yaptığı mal teslimleri ise vergiye tabi tutulur.

Çalışma konumuz ile ilgili Bursa Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 10.01.2024 tarihli 45404237-130[I-19-22]-9300 sayılı özelgesinde;

“Şirketiniz tarafından Almanya mukimi bir firmadan satın alınan şampuanların Almanya’da bir müşteriye satışının yapılmak istenildiği ve Almanya’daki üretici şirketin fabrikasından müşteri tarafından teslim alınacağı, mal tesliminin Almanya’da gerçekleşmesi sebebiyle Almanya vergi mevzuatına göre hem alış hem de satış işleminde tarafınıza %19 oranında katma değer vergisi (KDV) doğduğu belirtilerek,

-Almanya’daki üretici şirketten satın aldığınız ürünlerin bedeli üzerinden %19 oranında KDV hesaplanarak tarafınıza fatura edilmesi halinde yüklenilen KDV’nin kayıtlarınıza nasıl intikal ettirileceği hususunda” başkanlık görüşü istenilmiştir.

İdarenin ise cevabı aşağıdaki gibidir.

“Şirketiniz tarafından Almanya’da satın alınan malların Türkiye’ye getirilmeden Almanya’da yerleşik bir şirkete satılması işlemi, teslimin Türkiye’de gerçekleşmemesi nedeniyle KDV’nin konusuna girmemektedir.

…

Yurt dışında mukim işletmelerden yurt dışında satın alınan emtialar nedeniyle yüklenilen ve söz konusu işletmeler tarafından adınıza düzenlenen faturalarda (veya ilgili ülke vergi mevzuatına göre muteber bir belgede) ilgili ülke mevzuat dâhilinde hesaplanarak yer verilen KDV’nin, bahse konu emtianın maliyet bedelinin tespitinde dikkate alınması gerekmektedir.”

Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 19.06.2023 tarihli E-64597866-125-12593 sayılı özelgesinde ifade edildiği gibi “yurtdışı firmadan mal alımlarınız ile ilgili olarak, yurtdışı firma tarafından şirketiniz adına fatura veya ilgili ülke vergi mevzuatına göre muteber bir belge düzenlenmesi, fatura veya söz konusu belgede yazılı bedelin Türk Lirası karşılığının kayıtlarınıza intikalinde, belgenin düzenlendiği günde T.C. Merkez Bankasınca ilan edilen döviz alış kuru esas alınarak hesaplanan Türk Lirası karşılığının dikkate alınması” gerekmektedir.

Örnek: ADA … A.Ş. işletmesi Almanya’da mukim tedarikçiden 25.10.2024 tarihli fatura karşılığı 100.000 EUR + %19 KDV bedel ile satın aldığı malları Türkiye’ye getirmeden yine Almanya mukimi müşterisine sattığını varsayalım.

Bu durumda ADA … A.Ş.’nin satın aldığı mallar için ödediği/ödeyeceği KDV dâhil 119.000 EUR bedeli 24.10.2024 tarihli T.C. Merkez Bankasınca ilan edilen 36,9095 döviz alış kuru ile işlem yaparak stok maliyet bedelini tespit etmesi gerekmektedir.

KAYNAKLAR

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu

Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği

Gelir İdaresi Başkanlığı Özelgeleri

28.10.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.