Vedat Erdem
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilim Uzmanı
vedaterdem1@gmail.com

Antrepoda Devredilen Malın Millileşmesinden Sonra İade Edilmesi

İşletmeler çoğu zaman kendi imkanları ile getirdiği eşya/emtiayı millileştirdikten sonra serbest dolaşıma girişlerini sağlamaktalar. Fakat bazı hallerde gümrükte henüz millileşmemiş eşya/emtiayı devraldıkları görülmekte. Emtiayı kendi imkanları ile getirseler de gümrükte devir de alsalar ithalat açısından farkı yok. Her iki durumda da gerekli vergilendirmeye tabi tutulacaktır. Bu haftaki çalışma konumuz ise antrepoda devredilen malın millileşmesinden sonra iade edilmesinde dikkat edilmesi gereken hususlar olacak.

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun;

-1’inci maddesinde her türlü mal ve hizmet ithalatının katma değer vergisine tabi olduğu,

-16’ncı maddesinde Gümrük Kanunundaki transit ve gümrük antrepo rejimleri ile geçici depolama ve serbest bölge hükümlerinin uygulandığı mal tesliminin KDV’den istisna edildiği hüküm altına alınmıştır.

Görüldüğü üzere antrepoda müşteriye devredilen emtia için düzenlenecek olan faturada istisna uygulanarak KDV hesaplanmayacaktır. (Vergi İstisna Muafiyet Sebebi: 235-16/1-c Transit ve gümrük antrepo rejimler.)

İdarenin özelge düzeyinde somut olaylara ilişkin vermiş olduğu görüşler aşağıdaki gibidir.

1- “… Şirketiniz tarafından ithal edilen ürünlerin millileştirilmeden antrepodan devir yoluyla Türkiye’de vergi mükellefi olan bir firmaya satıldığı ve faturanın katma değer vergisi (KDV) hesaplanmadan düzenlendiği, alıcı firmanın %8 oranında KDV ödeyerek bu malları gümrükten çektiği, ancak söz konusu ürünlerin bir kısmının Şirketinize iade edildiği belirtilerek, Şirketiniz adına düzenlenecek iade faturasında KDV uygulanıp uygulanmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

…

Buna göre, Gümrük Kanunu uyarınca gümrük antrepo rejimi veya geçici depolama hükümlerinin uygulandığı yerlerde bulunan eşyanın, yurt dışından getirilerek bu yerlere konulması ve bu yerlerde teslimi eşya millileşmedikçe KDV’den istisna tutulacaktır.

Ancak, daha önce gümrük antrepo rejimine tabi olduğu için KDV istisnası kapsamında teslim edilen bir mal millileştikten (serbest dolaşıma girişinden) sonra bu mal gümrük antrepo rejiminin uygulandığı mal olma özelliğini kaybetmektedir. Dolayısıyla, daha önceki safhalarda istisna kapsamında işlem yapılsa dahi eşyanın millileşmesinden sonra bu eşyanın istisna düzenlemesinden kaynaklanan sonuçlardan yararlanabilmesine imkân bulunmamaktadır.

Bu çerçevede, gümrük antrepo rejimine tabi olduğu için tesliminde KDV istisnası uygulanan ürünlerin, satın alan firma tarafından söz konusu ürünler millileştirildikten sonra Türkiye'de Şirketinize iade edilmesi durumunda, Şirketiniz adına düzenlenecek iade faturasında %8 oranında KDV hesaplanması gerekmektedir.” (22.12.2023 tarihli E-39044742-130[Özelge]-1501038 sayılı GİB Özelgesi)

2- “İlgide kayıtlı özelge talep formunda; ...A.Ş. nin yurtdışından satın aldığı bakırı (Katot bakır, külçe bakır), Gümrük Yönetmeliğinin 333’üncü maddesi ve Katma Değer Vergisi Kanununun 16/1-c maddesine göre Türkiye gümrük sahası içinde katma değer vergisiz fatura düzenlemek suretiyle şirketinize devrettiği, söz konusu mala ait  KDV’nin şirketiniz tarafından ödenip malların millileştirildiği belirtilerek, malın millileşmesinden sonra lehte veya aleyhte oluşabilecek fiyat farkının KDV’ye tabi olup olmadığı konusunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

…

Buna göre, Gümrük Kanunu uyarınca gümrük antrepo rejimi veya geçici depolama hükümlerinin uygulandığı yerlerde bulunan eşyanın, yurt dışından getirilerek bu yerlere konulması ve bu yerlerde teslimi eşya millileşmedikçe KDV’den istisna tutulacaktır.

Öte yandan, vade farkı, kur farkı ve sair sebeplerle matrahta değişikliğe yol açan durumlarda KDV uygulaması bakımından ne şekilde hareket edileceğine yönelik açıklamalara 105 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin E bölümünde yer verilmiştir. Buna göre, işlem gerçekleştikten sonra vade farkı, fiyat farkı ve sair sebeplerle matrahta değişiklik meydana gelmesi halinde düzeltme işlemi, ilk teslim veya hizmetin yapıldığı tarihteki, bir başka deyişle vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu tarihteki durum esas alınarak yapılacaktır.

Ancak daha önce gümrük antrepo rejimine tabi olduğu için KDV istisnası kapsamında teslim edilen bir mal ithal edildikten sonra bu mal gümrük antrepo rejiminin uygulandığı mal olma özelliğini kaybetmekte serbest dolaşıma girmiş bir eşya olmaktadır. Dolayısıyla daha önceki safhalarda istisna kapsamında işlem yapılsa dahi eşyanın serbest dolaşıma girişinden sonra bu eşyanın istisna düzenlemesinden kaynaklanan sonuçlardan yararlanabilmesine imkân bulunmamaktadır.

Bu çerçevede, gümrük antrepo rejimine tabi olduğu için tesliminde KDV istisnası uygulanan bir malın bedelinde bu mal millileştikten sonra meydana gelen değişikliklerin KDV Kanununun 24/c maddesine göre KDV matrahına dahil edilmesi ve bu tutarlar üzerinden genel hükümler çerçevesinde KDV hesaplanması gerekmektedir.” (23.07.2013 tarihli 64597866-KDV-1-108 sayılı GİB Özelgesi)

KAYNAKLAR

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu    

Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) Özelgeleri

27.05.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.