Vedat Erdem
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilim Uzmanı
vedaterdem1@gmail.com

Kamu Yararına Çalışan Derneğe 2023 Hesap Döneminde Yapılan Nakden Bağışın Kurum Kazancından İndirilmesi

Türk Dil Kurumu güncel Türkçe sözlükte bağış; “Bir kimsenin, kuruluşun veya ülkenin ayni veya nakdi varlıklarını kendi iradesi ile bir başka kişi, kurum veya tüzel kişiliklere karşılıksız olarak devretmesi; hibe, teberru:” şeklinde karşılık bulmuştur. Kurumlar vergisi mükelleflerinin yaptığı/yapacağı bağışlar ilgili mevzuat çerçevesinde düzenlenmiş olup hüküm açıklamaları aşağıdaki gibidir.

5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10’uncu maddesinin 1’inci fıkrasında “Kurumlar vergisi matrahının tespitinde; kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla, kurum kazancından sırasıyla aşağıdaki indirimler yapılır:

…

c) Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere, Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıflara ve kamu yararına çalışan dernekler ile bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlara makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımların toplamının o yıla ait kurum kazancının %5’ine kadar olan kısmı.”

Mezkûr maddenin 2’nci fıkrasında “Bağış ve yardımların nakden yapılmaması halinde, bağışlanan veya yardımın konusunu oluşturan mal veya hakkın maliyet bedeli veya kayıtlı değeri, bu değer mevcut değilse Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre takdir komisyonlarınca tespit edilecek değeri esas alınır.” açıklaması yer almaktadır.

Bu hükümlere göre; kurumlar vergisi mükelleflerince kamu yararına çalışan derneklere makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımların o yıla ait kazançlarının %5’ine kadar olan kısmının, kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde yıllık beyanname üzerinde gösterilmek suretiyle indirim konusu yapılabilmektedir.

1 Seri Nolu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin “10.3.2.1. Kurum kazancının %5’i ile sınırlı bağış ve yardımlar” başlıklı bölümünde aşağıdaki açıklamalar yapılmıştır.

Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere, köylere, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara ve kamu yararına çalışan dernekler ile bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlara makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımların toplamının o yıla ait kurum kazancının %5’ine kadar olan kısmı, kurumlar vergisi beyannamesinde ayrıca gösterilmek şartıyla kurum kazancından indirim konusu yapılabilecektir.

Matrahtan indirilmesi için bağış ve yardımın;

• Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara, kamu yararına çalışan dernekler ile bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunan kurum ve kuruluşlara yapılması,
• Makbuz karşılığı olması,
• Karşılıksız yapılması,
• Sadece ilgili dönem kazancından indirilmesi
• Beyannamede ayrıca gösterilmesi gerekir.

İndirilemeyen kısım diğer yıla nakledilemez.

Kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilecek bağış ve yardımların tutarı, o yıla ait kurum kazancının %5’i ile sınırlıdır.

İndirilebilecek bağış ve yardım tutarının tespitinde esas alınan kurum kazancı, zarar mahsubu dâhil giderler ile iştirak kazançları istisnası düşüldükten sonra, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki [Ticari bilanço kârı – (iştirak kazançları istisnası + geçmiş yıl zararları)] tutardır.”

Örnek: ADA … A.Ş.’nin 2023 yılı ticari bilanço karı 11.800.000 TL, kanunen kabul edilmeyen giderleri 1.200.000 TL, 2021 yılından devreden geçmiş yıl zararı 2.000.000 TL, dönem içi iştirak kazancı 1.000.000 TL ve ödenen geçici vergi tutarı ise 2.000.000 TL’dir. Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınmış olan (A) Vakfına dönem sonunda makbuz karşılığı 800.000 TL bağışta bulunulmuştur. Kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden indirilebilecek azami bağış tutarı aşağıdaki gibi hesaplanacaktır.

 

Bu hesaplamaya göre ADA … A.Ş.’nin yapmış olduğu 800.000 TL’lik bağışın sadece 440.000 TL’sini beyanname üzerinden indirim konusu yapabilecektir. İndirilemeyen 360.000 TL kısım diğer yıla nakledilemeyecektir.

Nakdi bağışın yapıldığı dernek kamuya yararlı derneklerden olması halinde kurumlar vergisi mükelleflerinin Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10’uncu maddesinde belirtilen şartlar dâhilinde kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilmesi mümkündür. Derneğin kamuya yararlı derneklerden olmaması halinde ise söz konusu bağışın kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılabilmesi mümkün olmayacaktır.

KAYNAKLAR

5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu

1 Seri Nolu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği

Mükellef Hizmetleri Daire Başkanlığı Mart / 2024 Yayın No: 517 Kurumlar Vergisi Beyan Rehberi

16.04.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.