Vedat Erdem
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilim Uzmanı
vedaterdem1@gmail.com

Yurt Dışı Mukiminden Satın Alınıp Yine Aynı Yer Mukimi Müşteriye Teslim Edilen Eşya İçin Yüklenilen KDV’nin Durumu

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 1/1 maddesinde, Türkiye’de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin, 1/2 maddesinde her türlü mal ve hizmet ithalatının, KDV’ye tabi olduğu,

6/a maddesinde ise malların teslim anında Türkiye’de bulunmasının, işlemin Türkiye’de yapılmasını ifade ettiği, hüküm altına alınmıştır.

Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği’nin I/A.6 bölümünde “3065 sayılı Kanunun 1’inci maddesine göre, Türkiye’de yapılan ve maddede sayılan mal teslimleri ve hizmet ifaları vergiye tabidir. Madde metninden anlaşılacağı üzere bir işlemin KDV’ye tabi olması için;

-İşlemlerin, Türkiye’de yapılmış olması ve

-İşlemlerin, 3065 sayılı Kanunun 1’inci maddesindeki şartları taşıyan mal teslimleri ve hizmet ifaları olması gerekir.

İthalat ise başka bir şart aranmaksızın verginin konusuna girer.

3065 sayılı Kanunun 6 ve 7’nci maddelerinde, hangi işlemlerin Türkiye’de yapılmış sayılacağı hükme bağlanmıştır. Buna göre;

-Mal teslimlerinde malların teslim anında Türkiye’de bulunması, 

-Hizmet ifalarında ise hizmetin Türkiye’de yapılması veya hizmetten Türkiye’de faydalanılması, hallerinde işlemler Türkiye’de yapılmış sayılır. 

3065 sayılı Kanun, işlemlerin Türkiye’de yapılmasını mal teslimleri, hizmet ifaları ve uluslararası taşımacılık yönünden ayrı esaslara bağlamıştır.

6.1. Mal Teslimlerinin Türkiye’de Yapılması

3065 sayılı Kanunun (6/a) maddesi hükmü ile mal teslimlerinde malların teslim anında Türkiye’de bulunması, işlemin Türkiye’de yapılmış sayılması için yeterlidir.

Mal teslimlerinde, mal teslim eden şahsın uyruğuna bakılmaksızın, teslim Türkiye sınırları içinde yapılmışsa vergiye tabidir. Türkiye dışında yapılan mal teslimleri ise verginin konusuna girmez. Dolayısıyla bir Türk vatandaşının Türkiye dışındaki mal teslimleri verginin konusuna girmez, yabancı uyruklu bir şahsın Türkiye içinde yaptığı mal teslimleri ise vergiye tabi tutulur.”

Mükellef tarafından Almanya mukimi bir firmadan satın alınan şampuanların Almanya'da bir müşteriye satışının yapılmak istenildiği ve Almanya'daki üretici şirketin fabrikasından müşteri tarafından teslim alınacağı, mal tesliminin Almanya'da gerçekleşmesi sebebiyle Almanya vergi mevzuatına göre hem alış hem de satış işleminde tarafınıza %19 oranında katma değer vergisi (KDV) doğduğu belirtilerek,

-Almanya’daki üretici şirketten satın aldığınız ürünlerin bedeli üzerinden %19 oranında KDV hesaplanarak tarafınıza fatura edilmesi halinde yüklenilen KDV’nin kayıtlarınıza nasıl intikal ettirileceği,

-Ürünlerin alımı sırasında yüklenilen KDV’nin Almanya'daki müşteriye yansıtılması halinde düzenlenen e-faturada KDV’nin ne şekilde belirtilmesi gerektiği, bu satışın transit ticaret kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği, yurtdışı faturasını KDV’li düzenleyemeyeceğiniz için yüklenilen KDV’nin satış hasılatı şeklinde mi belirtilmesi gerektiği,

-Yapılan ticaret kapsamında Almanya vergi mevzuatı çerçevesinde KDV mükellefiyetinizin doğduğu, bu kapsamda vergilendirme işleminin gerçekleştirilmesi için Şirketinizden, şirket antetli kağıda Almanya'da alacağınız vergi kimlik numarası, mal satış bedeli ve KDV’nin ayrı sütunlarda gösteren bir belgenin talep edildiği, Şirketinizin Almanya’daki mükellefiyeti çerçevesinde bahse konu belgenin düzenlenmesinin Vergi Usul Kanunu yönünden hatalı bir işlem olup olmadığı sorulmuş olup idarenin verdiği görüş aşağıdaki gibidir.

“…

Buna göre, Şirketiniz tarafından Almanya’da satın alınan malların Türkiye’ye getirilmeden Almanya’da yerleşik bir şirkete satılması işlemi, teslimin Türkiye’de gerçekleşmemesi nedeniyle KDV’nin konusuna girmemektedir.”

213 sayılı Vergi Usul Kanunu açısından ise verilen görüşün ilgili bölümleri aşağıdaki gibidir.

“…

Bu bağlamda, yurt dışından yapılan alımlar nedeniyle yüklenilen tutarların işin mahiyetine göre gider veya maliyet unsuru olarak kayıtlara intikali için, esas itibariyle, mezkûr Kanunun 229 ve müteakip maddelerinde yer alan belgelerle tevsik edilmesi icap etmekte olup, aksi durumda gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınabilmesi, ancak yurt dışından alınacak, ilgili ülke vergi mevzuatı çerçevesinde geçerli bir belge ile tevsikini gerektirmektedir.

…

Konuyla ilgili www.ebelge.gib.gov.tr adresinde yayında olan “e-Fatura Uygulaması Gümrük İşlemleri Kılavuzu” nun “3- İHRACAT FATURASI” başlıklı bölümünde;

“İhracat faturalarının e-Fatura olarak düzenlenmesi zorunluluğu sadece Gümrük Beyannamesi ekinde yer alan mal ihracı faturaları için geçerlidir. Diğer belgelerin (Serbest Bölge İşlem Formu, transit ticaret formu vb.) ekinde yer alan ihracat faturaları e-Fatura kapsamında değildir. Bu kapsamda düzenlenecek faturalarda 2.2.1 de belirtildiği gibi profil tipi IHRACAT, fatura tipi ISTISNA seçilecek, gümrük beyannamesine konu olmayan diğer durumlarda ise profil tipi TEMELFATURA/TICARIFATURA, fatura tipi ISTISNA seçilip ilgili istisna kodu ile fatura düzenlenecektir.” şeklinde açıklamalar yer almaktadır.

Buna göre;

1-Şirketinizin Almanya’daki alıcıya düzenleyeceği faturanın Gümrük Beyannamesi ekinde yer almayacağı ayrıca söz konusu teslim KDV’nin konusuna girmeyeceğinden “SATIŞ Fatura tipi” ile “e-Arşiv Fatura” olarak düzenlemesi gerekmektedir.

2-Yurt dışından mal alımlarınız ile ilgili olarak yurt dışındaki satıcı tarafından adınıza fatura (veya ilgili ülke vergi mevzuatına göre muteber bir belge) düzenlenmesi, şirketinizin mal satışları ile ilgili olarak ise alıcı adına gerçek satış bedeli üzerinden (alıcıya yansıtılacağı belirtilen Almanya’da ödenen KDV tutarı dahil tutar), malın teslim edildiği tarihten itibaren yedi gün içerisinde şirketiniz tarafından fatura düzenlenmesi gerekmektedir.

3-Mezkûr Kanunun 230’uncu maddesinde, faturada bulunması zorunlu olan asgari bilgiler sayılmış olup, başka bilgilerin bulunmayacağına ilişkin bir hükme yer verilmemiştir. Dolayısıyla, bahse konu madde uyarınca faturada bulunması zorunlu olan bilgilerin yer alması kaydıyla, faturanın esas niteliğini bozmayacak ve okunmasına engel teşkil etmeyecek şekilde söz konusu bilgilere ilave bilgilere faturada yer verilmesi mümkün bulunmaktadır.

4-Yurt dışında mukim işletmelerden yurt dışında satın alınan emtialar nedeniyle yüklenilen ve söz konusu işletmeler tarafından adınıza düzenlenen faturalarda (veya ilgili ülke vergi mevzuatına göre muteber bir belgede) ilgili ülke mevzuat dahilinde hesaplanarak yer verilen KDV’nin, bahse konu emtianın maliyet bedelinin tespitinde dikkate alınması gerekmektedir.”

KAYNAKLAR

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu

Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği

Bursa Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 45404237-130[I-19-22]-9300 sayılı 10.01.2024 tarihli özelgesi

30.01.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.