Vedat Erdem
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Bilim Uzmanı
vedaterdem1@gmail.com

İhracat Bedellerinin Merkez Bankasına Satışı İle İşletmelerin Yaşadığı Finansman Sorununa Bir Öneri

İhracat Genelgesinin “İhracat bedellerinin yurda getirilmesi” başlıklı 4’üncü maddesinde “fiili ihracatı gerçekleştirilen işlemlere ilişkin ihracat bedellerinin yurda getirilme süresi fiili ihraç tarihinden itibaren 180 günü geçemez. 180 gün azami süre olup bedellerin ithalatçının ödemesini müteakip doğrudan ve gecikmeksizin yurda getirilmesi esastır.” Maddenin devamında ise “İhracat işlemlerine ait sözleşmelerde bedellerin tahsili için fiili ihraç tarihinden itibaren 180 günden fazla vade öngörülmesi durumunda, bedellerin yurda getirilme süresi vade bitiminden itibaren 90 günü geçemez. Öngörülen vadenin tespiti için ihracatçının yazılı beyanıyla birlikte vade içeren sözleşmenin ya da vadeyi tevsik niteliğini haiz proforma fatura veya poliçenin aracı bankaya ibrazı zorunludur.” hükümlerine yer verilmiştir.

Aynı genelgenin “İhracat Bedellerinin Merkez Bankasına Satışı” başlıklı ek madde 1’de yer alan ifade ise; “Bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren İBKB’ye veya DAB’a bağlanan ihracat bedellerinin en az %40’ı İBKB’yi veya DAB’ı düzenleyen bankaya satılır. Bu bedeller bankaca Merkez Bankası tarafından ilan edilen ve işlem günü için geçerli döviz alış kuru üzerinden aynı gün Merkez Bankasına satılır ve Merkez Bankasının banka nezdindeki hesabına aktarılır. Söz konusu tutarın tam karşılığı banka tarafından ihracatçıya Türk parası olarak ödenir.” şeklindedir.

İhracat Bedelinin Yurda Getirilmesinde İstisna Tanınan Ülkeler (İhracat Genelgesi ek:2) ise; 1- Afganistan 2- Angola 3- Belarus 4- Benin 5- Cibuti 6- Etiyopya 7- Fildişi Sahili 8- Filistin 9- Gabon 10- Gana 11- Gine 12- İran 13- Kamerun 14- Kenya 15- Kırgızistan 16- Kuzey Kore 17- Küba 18- Liberya 19- Lübnan 20- Mısır 21- Moldova 22- Nijerya 23- Senegal 24- Somali 25- Sudan 26- Suriye 27- Suudi Arabistan 28- Tacikistan 29- Tanzanya 30- Venezuela 31- Yemen

İstisna tanınan ülkeler dışında bir ülkeye yapılan ihracattan dolayı elde edilen ihracat bedelinin yurda getirilerek İBKB’ye (İhracat Bedeli Kabul Belgesi) veya DAB’a bağlanan ihracat bedellerinin en az %40’ı İBKB’yi veya DAB’ı düzenleyen bankaya satılması halinde bozdurulan döviz karşılığı alınan TL ile daha sonra işletmenin ticari işlemleri için gereksinim duyduğu dövizi almak istediğinde kayıp ile karşı karşıya kalmaktadır. Örneğin işletme 100.000 USD ihracat yapıp bu bedeli yurda getirerek belirtilen süre içinde %40’ını 19,70 kur ile sattığını ve daha sonra 40.000 USD’yi 20 kur ile aldığını varsayalım. Bu durumda işletme 12.000 TL ek fona gereksinim duyacaktır. Halbuki 40.000 USD bozdurulmasa 12.000 TL ek fona ihtiyaç olmayacaktı.

Önerimiz ise yurda getirilen ihracat bedelinin %40’ı belirlenen süre içinde (Örneğin 90 gün) işletme adına yapılacak olan yatırımlarda (demirbaş, makine, emtia alımı veya bu alımlardan kaynaklanan dövizli borcun ödenmesinde) kullanılması kaydıyla ihracat bedelinin %40’ının İBKB’ye veya DAB’a bağlanarak bankaya satılması esnetilebilir. Bu bağlamda bu günlerde daha fazla hissedilen döviz temini ve artan eğilimli kurdan kaynaklı sıkıntılar bir nebze olsun giderilebilir.

KAYNAKLAR

İhracat Genelgesi

23.05.2023

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.