Vakkas Burak Koç
Yeminli Mali Müşavir
E.Vergi Müfettişi
ymm.vbk@gmail.com

İnternet Üzerinden Yapılan, E-Ticaret Satışlarından Yapılacak Vergi Kesintisinin Detayları

4 Kasım 2024 tarihinde 329 Seri Nolu Gelir Vergisi Genel Tebliği Taslağı Yayımlanmıştır. İlgili Taslakta Elektronik Ticaret Kapsamında Yapılan Ödemelerde Tevkifat Müessesesi düzenlenmiştir. 01.01.2025 Tarihinde internet üzerinden yapılan satış tutarlarından vergi kesintisi yapıldıktan sonra, kalan tutarın satışı yapanlara ödemesi yapılacaktır. Buna göre;

KAPSAM

• Aracı Hizmet Sağlayıcılar (Örn. Hepsiburada, Trendyol, Yemeksepeti vs.) Elektronik Satış platformunun kurucuları, Elektronik Ticaret yoluyla mal ve hizmet satanlara aktaracakları ödemeler üzerinden kesinti (tevkifat) yapmaya 01.01.2025 tarihi itibariyle zorunlu olacaklardır.
• Mükellefiyet Kaydı Bulunmayanlar, vergiden muaf esnaf ile basit usule tabi olan mükelleflerden tevkifat yapılmayacaktır. Örn. İkinci el ürününü internetten satanlardan.
• Nakit veya EFT-POS özellikli yeni nesil ödeme cihazlarından, satıcı tarafından kapıda alınan ödemeler üzerinden tevkifat yapılmayacaktır.

MATRAH

• Tevkifata esas matrah; mal/hizmet bedeli ve prim, komisyon bedelinin toplamıdır. Ödemeden kesilen komisyon miktarı da tevkifatın matrahına eklenecektir. Aktarılan ödeme içinde yer alan KDV, Konaklama Vergisi gibi vergiler, Tevkifat matrahına dahil edilmeyecektir. Dolayısıyla matrah: KDV hariç satılan mal/hizmet bedelinden komisyon düşülmemiş halidir.

BEYAN VE BİLDİRİM

• Aracı Hizmet Sağlayıcılar, ödemelerinden yaptığı kesintileri muhtasar beyanname ile beyan edip, ödemesini gerçekleştirecek, ayrıca BTRANS (GİB Bilgi Transfer Merkezi) ne aynı süre içinde ödeme yapılanlar bildirilecektir.

ORAN VE DEĞERLENDİRME

• Tebliğ Taslağının Madde 5 (6)’ncı bölümünden, Tevkifat oranının Cumhurbaşkanlığı Kararıyla belirlenecek olduğu, henüz belirlenmediği anlaşılmaktadır.  

Taslak tebliğde ilgili bölümün boş bırakılması ve Gelir İdaresi Başkanlığınca görüş ve öneri talebi, oran konusunda da görüş ve öneri talep edildiği anlamını ortaya çıkarmaktadır.

Yapılan düzenlemelere bakıldığında, tevkifata esas matrahın “Brüt Satışlar” olduğu görülmektedir. Bu brüt satış tutarından yapılan, aracı ticaret platformunun yapmış olduğu komisyonun da vergi kesintisine dahil olduğu belirtilmiştir.

Gelir ve Kurumlar Vergisinde “safi kazancın” vergilendirilmesi ilkesi geçerli olup, Brüt Satışlardan – Maliyet – Genel, Diğer gider ve indirimlerden kalan “Safi Kazanç” verginin matrahı olmaktadır.

Kaynakta yapılacak bu kesinti doğrudan “Brüt Satışlar” tutarına uygulanacağından, belirlenecek oranının safi kazanca uygulanan vergi tutarını aşmaması gerekmektedir. Aksi halde fazla alınan vergilerin iade yoğunluğu oluşacaktır.

E-Ticaret platformlarında satış yapanlar, kira, pazarlama ve personel gibi giderleri minimuma indirebildiklerinden ve ulaşılan yoğun alıcıya, uygun fiyatlı pazarlama yöntemi kullanılmakta, mağazada satışa göre, ticaret avantajı oluşmaktadır.

Örneğin; bir ürünün Maliyet 90, Gider 10, Mağazada Satış %20 karlılıkla 120 TL, aynı ürünün kira, personel giderlerinin 2 TL olduğu E-Ticarette 110 TL ye aynı oranda karlılıkla satıldığı düşünülürse,

Kaynakta vergi kesinti oranı %15 gibi yüksek bir oran belirlenirse;

110 TL satış tutarı üzerinden, 16,5 TL vergi kesintisi yapılacak, gerçekte ise bu satışın 110TL - 90TL (maliyet) – 2TL (gider) = 18 TL Kârı bulunmakta olup, bu tutarda vergi kesintisi durumunda (16,5/18 TL=) %91,6 oranında vergi kesinti yükü söz konusu olabilecektir. Örnekteki kazanç tutarına göre mükellefin beyannamesinde hesaplayacağı vergi tutarı ise 18 TL kazanç üzerinden x %25 vergi oranı ile 4,5 TL vergi ödemesi çıkacaktır. Bu durumda mükellefin beyannamesinde hesaplanan vergiden 12 TL fazla alınan, beyanla uyumsuz bir vergi yükü, dolayısıyla vergi iade tutarı ortaya çıkacaktır.

Vergi kesintisi oranı %2 olarak belirlenirse;

Yukarıdaki örneğe göre 110 TL üzerinden,%2 oranıyla 2,2 TL bir vergi kesintisi yapılması gerekecektir. Satış tutarından maliyet ve giderler çıkarıldığında, yukarıda da belirtildiği üzere 4,5 TL vergi ödemesi beyan edilmesi gerektiğinden, verginin en az %50’si kaynakta güvence altına alınmış olacaktır. Beyanname indirimleri ve diğer giderler de göz önüne alındığında daha fazla bir oran güvence altına alınmış olacak, söz konusu oran Elektronik Ticaretin avantajını, beyan esasında vergilendirme ilkesini de ortadan kaldırmamış olacak, satıcılar tarafından ürün fiyatlarının üzerine bu oran (%2) eklenmiş bile olsa enflasyonist etkisi sınırlı olacak, yine yüz yüze mağazadan yapılan satışlara göre ticari avantaj devam edebilecektir.

Elektronik Ticareti sekteye uğratabilecek bir oranın belirlenmeyeceğini düşünüyoruz. Tahminlerimize göre belirlenebilecek oran öngörümüz %2’dir. %4 olarak bir kesinti oranı belirlenmesi, söz konusu satışlarda beyan esası ilkesinden çıkılması anlamında olacaktır. Belirtilen oranlardan Daha fazla belirlenebilecek bir oran, (%4 üzeri) Elektronik ticaretin avantajını ve cazibesini ortadan kaldırabileceği gibi, sektörün hacmi ve büyümeye devam ettiği göz önüne alınırsa, bu vergi maliyetinin fiyatlara enflasyonist etkisinin olabileceği, kapıda ödeme yöntemi veya vergi mükellefi olmayan ve vergiden muaf esnafın aldıkları ödemelerin kesinti dışında olduğundan, vergiden kaçınma yollarının aranmasına neden olabilecektir.

Elektronik Ticarette taşıma (kargo), ödeme (banka) durumlarının tamamı ispatlanabilir olduğundan, faturasız mal ve hizmet satışının, karşılıklı satışa göre düşük olduğu aşikardır. Bu durum hem vergi geliri elde eden Devlet tarafına, hem E-Ticarette ulaşılan müşteri potansiyelinin çok olması nedeniyle satıcı tarafına, hem güvenli ödeme yapan, belgeli ve tüketici hakları ihlalinde belgeleme yönünden güvende olan, hem düşük fiyat sebebiyle alıcılar tarafına avantajlı bir sistemdir. Vergileme yönünden E-Ticarete, vergi kayıp kaçağı varsa önlenmeli ancak, ekstra yük getirilerek avantajları ortadan kaldırılmamalıdır.

07.11.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.