Umut Özer
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
umutoozer@gmail.com

Fazla veya Yersiz Ödenen KDV’ nin İadesi

Kanun Koyucu 1 Seri Nolu KDV Genel Uygulama Tebliğinin 1.1 bendinde, KDV kanunun 8/2 nci maddesine göre  “Vergiye tabi bir işlem söz konusu olmadığı veya katma değer vergisini fatura veya benzeri vesikalarda göstermeye hakkı bulunmadığı halde, düzenlediği bu tür vesikalarda katma değer vergisi gösterenler, bu vergiyi ödemekle mükelleftirler. Bu husus kanuna göre borçlu oldukları vergi tutarından daha yüksek bir meblağı gösteren mükellefler içinde geçerlidir. Bu gibi sebeplerle fazla ödenen vergiler, Maliye Bakanlığının belirleyeceği usul ve esaslara göre ilgililere iade edilir.” hükmü ile vergi mükellefi olan ya da vergiden istisna edilip sehven vergi hesaplayan mükelleflere, fazladan ödedikleri vergileri iade alma hakkı tanımıştır. Tabi ki fazladan ödenen verginin iadesinin de belirli koşulları vardır. Öncelikle vergi dairesi 1 Seri Nolu KDV Genel Uygulama Tebliği ile amaçlanan, işlemin fazla veya yersiz ödenen KDV’ nin ödenmesinden önceki hale getirilmesidir. Bunun için fazla veya yersiz KDV hesaplayan satıcının, alıcıya tahsil ettiği hesaplanan KDV’ yi iade etmesi, alıcının da eğer KDV beyannamesinde fazla veya yersiz ödenen KDV’ yi indirim konusu yapmışsa indirim tutarını hesaplarından çıkarmış olması şarttır. Satıcı bu işlemlerden sonra alıcıya iade ettiği KDV’ nin ödeme dekontunu ve alıcının fazla veya yersiz ödenen KDV ile ilgili gerekli düzeltmeleri yaptığına dair yazıyı alıcının vergi dairesinden almalı ve iade dilekçesinin yanında bu belgeleri tevsik etmelidir.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla fazla veya yersiz ödenen vergi, söz konusu idare, kurum ve kuruluşlar tarafından düzenlenecek yazıya istinaden vergi dairesi tarafından yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda alıcıya iade edilir. Söz konusu yazının genel bütçeli idarelerde söz konusu tutarın tahsil edildiği ve gelir hesaplarına aktarıldığı, diğer idare, kurum ve kuruluşlarda ise beyan edilerek vergi dairesine ödendiğini tevsik etmesi gerekir.

Fakat fazla veya yersiz ödenen KDV’ nin iadesi için bu işlemler yeterli değildir.  

Satıcı iadesini talep edeceği fazla veya yersiz ödenen KDV’ yi ilgili dönemin KDV beyannamesinde hesaplanan KDV’ ye eklemiş olmalı, beyana konu edilen dönem ile iade talep edilen dönem arasında asgari söz konusu KDV tutarı kadar ödenecek KDV çıkması gerekmektedir. Daha düşük bir ödenecek KDV çıkması durumunda ise sadece bu tutar iadeye konu olabilir. Eğer iki dönem arasında ödeme çıkmamış ise iade yapılmaz sadece düzeltme yapılabilir.

İthalat İşlemleri Açısından;

İthalat işlemleri sırasında fazla veya yersiz ödenen KDV gümrüklerde tahsil edildiğinden dolayı verginin iadesinde iki tür mükellef açısından iki farklı durum söz konusudur. Bunlar satıcının indirim hakkına sahip olması ve olmaması şeklindedir. İndirim hakkına sahip olmayanlara fazla veya yersiz ödenen KDV, Gümrük Kanununa göre iade edilir. İndirim hakkına sahip olan mükellefler ise ilgili beyanlarının düzelterek ve gümrük idaresine talepte bulunarak bağlı oldukları vergi dairesine gerekli yazının gönderilmesini talep ederler. Gümrük idaresinden yazıyı alan ilgili vergi dairesi iade işlemini gerçekleştirir.

Özel Tüketim Vergisi Üzerinden Hesaplanan KDV Açısından;

Yine aynı tebliğte 08/10/2012 tarihli ve 2012/3792 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 1,2 ve 3 üncü maddelerinde, 06/06/2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (I) sayılı listenin (B) cetvelindeki vergi tutarları uygulanarak teslim edilen malların, imalatçılar tarafından imalatta kullanılmaları halinde, vergi tutarlarının indirimli uygulamasına yönelik düzenlemeler yapılmıştır.

Söz konusu Kararnamede düzenlenen indirimli vergi uygulamalarından kaynaklanan vergi farklılaştırmalarının alıcılara iade yöntemi ile uygulaması, ÖTV Kanununun 12 nci maddesinin dördüncü fıkrasında Maliye Bakanlığına verilen yetkiye istinaden uygun görülmüş olup, bu düzenlemelerin uygulama usul ve esasları, 25 seri nolu Özel Tüketim Vergisi Tebliğinde belirlenmiştir.

Bu uygulamada, satıcılar tarafından teslime konu mallar için bağlı oldukları vergi dairelerine ödenmiş olan ÖTV, KDV matrahına dâhil olduğundan, bu ÖTV’ nin 25 seri nolu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliğinde yer alan usul ve esaslar çerçevesinde imalatçılara iade edilen kısmı üzerinden hesaplanan KDV de fazla veya yersiz hesaplanan KDV niteliğine düşmektedir. Bu şekilde fazla veya yersiz hesaplanan KDV niteliğine dönüşen vergi, bu bölümde yer alan açıklamalar doğrultusunda iade edilir.

KAYNAKÇA

1 Seri Nolu KDV Genel Uygulama Tebliği

21.08.2015

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.