Umut Çiray
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
E.SGK Müfettişi
umut@brothersandpartners.com.tr

Arabuluculuk Faaliyeti (Zorunlu/İhtiyari) Sonucu Anlaşma Sağlanması Halinde Fesih Tarihinin Belirlenmesi

1. Mevzuat

6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun "Tarafların Anlaşması" başlıklı 18 inci maddesinin birinci ve dördüncü fıkraları ise;

"(1) Arabuluculuk faaliyeti sonunda varılan anlaşmanın kapsamı taraflarca belirlenir; anlaşma belgesi düzenlenmesi hâlinde bu belge taraflar ve arabulucu tarafından imzalanır.

(4) Taraflar ve avukatları ile arabulucunun birlikte imzaladıkları anlaşma belgesi, icra edilebilirlik şerhi aranmaksızın ilam niteliğinde belge sayılır."

Hükümlerini amirdir.

Arabuluculuk sürecinin sonunda yapılan anlaşma maddi hukuk ilişkisi bakımından taraflar arasındaki uyuşmazlığı tamamen sona erdiren bir anlaşmadır. Böyle bir anlaşmaya rağmen anlaşılan hususlar ile ilgili dava açıldığında, açılan dava hukuki yarar yokluğundan usulden reddedilecektir.

4857 sayılı İş Kanunun “Geçersiz sebeple yapılan feshin sonuçları” başlıklı 21 inci maddesinde;

“…Arabuluculuk faaliyeti sonunda tarafların, isçinin ise başlatılması konusunda anlaşmaları hâlinde;

a) İşe başlatma tarihini,

b) Üçüncü fıkrada düzenlenen ücret ve diğer hakların parasal miktarını,

c) İşçinin ise başlatılmaması durumunda ikinci fıkrada düzenlenen tazminatın parasal miktarını,

Belirlemeleri zorunludur. Aksi takdirde anlaşma sağlanamamış sayılır ve son tutanak buna göre düzenlenir. İsçinin kararlaştırılan tarihte ise başlamaması hâlinde fesih geçerli hâle gelir ve işveren sadece bunun hukuki sonuçları ile sorumlu olur.”,

2020/20 sayılı İşveren işlemleri genelgenin “Arabuluculuk faaliyeti sonucu anlaşma sağlanması halinde fesih tarihinin belirlenmesi” başlıklı maddesinde:

“…Arabuluculuk anlaşmalarında düzenlenen hususlara ilişkin olarak dava açılmasının ve mahkemede esasa ilişkin bir inceleme yapılmasının mümkün olmaması karşısında, 4857 sayılı İş Kanunun “Geçersiz sebeple yapılan feshin sonuçları” başlıklı 21 inci maddesi uyarınca; arabuluculuk faaliyeti sonunda isçinin ise başlatılmaması hususunda tarafların anlaşmaya varması halinde, “arabuluculuk anlaşma belgesinin taraflar ve arabulucu tarafından imzalandığı tarihte” fesih geçerli hale gelecektir ve fesih tarihinin, taraflar ve arabulucu tarafından imzalanan arabuluculuk anlaşma belgesinde yer alan tarih olarak kabul edilecektir.

Dolayısıyla, işçinin iş sözleşmesinin fesih tarihi arabuluculuk anlaşma belgesinin taraflar ve arabulucu tarafından imzalandığı tarih olduğundan iş akdinin feshinden sonraki süre ile arabuluculuk anlaşma belgesinin taraflar ve arabulucu tarafından imzalandığı tarih arasında işverenin Kurumumuza aylık prim ve hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi verme yükümlülüğü bulunmaktadır.” Denilmektedir.

Örnek:

XXX Tekstil A.Ş. de çalışan (A) sigortalısının iş akdi 10/08/2020 tarihinde İşveren (B) tarafından feshedilmiştir.

(A) sigortalısı 15/08/2020 tarihinde arabulucuya başvurmuştur.

İşveren (B) ve sigortalı (A) arasında 20/08/2020 tarihinde arabuluculuk anlaşması/sözleşmesi imzalanmıştır.

Çözüm:

İşveren (B) tarafından,

1- Sigortalı (A)’nın 10/08/2020 tarihli işten ayrılış bildirgesinin iptal edilmesi,

2- Sigortalı adına muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile 10 günlük ek bildirim/beyan yapılması,

3-Sigortalı (A) adına 20/08/2020 tarihli yeni işten çıkış bildirgesi verilmesi,

Gerekmektedir.

2. Sonuç

Arabulucu anlaşması/sözleşmesi ile iş yeri özelinde yapılan fesih işlem tarihi arasında boşluk bulunması halinde;

2.1. Boşta geçen sürenin çalışılmış gibi kabul edilmesi,

2.2. Boşta geçen sürelerin (Fesih tarihi- Arabulucu anlaşma/sözleşme tarihi) Sosyal Güvenlik Kurumuna muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile beyan edilmesi,

2.3. Yeni tarihli (Arabulucu anlaşma/sözleşme tarihi) işten çıkış bildirgesinin Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmesi,

Gerekmektedir.

Kaynakça

4857 sayılı İş Kanunu

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu

6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu

7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu

Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı 2020/20 sayılı İşveren İşlemleri Genelgesi

21.09.2020

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.