Umut Çiray
İş ve Sosyal Güvenlik Uzmanı
E.SGK Müfettişi
umut@brothersandpartners.com.tr

Arabuluculuk, İşçiler ve SGK…

İş Mahkemeleri ile işçilerin arasına kara kedimi girdi? İşçilerin İş Mahkemelerine doğrudan başvurması yasaklandın mı?

Aslına bakarsanız işçilerin haklarına ulaşımının daha hızlı olması ve işçi-işveren uyuşmazlıklarının biran önce çözülmesi amacıyla İş Mahkemeleri Kanunu yakın zamanda yenilendi. Artık yeni bir iş mahkemeleri kanunumuz var.

7036 sayılı yeni “İş Mahkemeleri Kanunu” 01.01.2018 tarihi itibari ile iş ve sosyal güvenlik hayatında aktif olarak uygulanmaya başlayacak ve artık 2018 yılı başı itibari ile işçi işveren uyuşmazlıkların çözümünde yeni kanun hükümleri geçerli olacak.

Peki yeni kanun bize ne söylüyor.

İşin esasında dikkat edilecek iki unsur var. Bunlardan birincisi dava şartı olarak arabulucuya başvurma zorunluluğu diğeri de SGK’ya başvurma zorunluluğu.

Yeni kanunun 3 üncü maddesi ile işçi ve işverenlere bazı uyuşmazlık hallerinde önce arabulucuya başvurmamız gerektiğini, başvurmaz ve doğrudan iş mahkemesine gidersek davanın usulen reddedileceğini söylüyor.

Kanununa, bireysel veya toplu iş sözleşmesine dayanan işçi veya işveren alacağı ve tazminatı ile işe iade davası hallerinde dava şartı olarak arabulucuya başvuru zorunluluğu getirildi. Doğrudan mahkemeye başvuru olması halinde dilekçe usulen reddediliyor. Bunun istisnası ise iş kazası veya meslek hastalığından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat ile bunlarla ilgili tespit, itiraz ve rücu davaları. Yani bu durumlarda arabulucuya başvurmadan iş mahkemesine dava açılabilir. Ancak isterseniz tabi ki bu uyuşmazlıkları da arabuluculuk yöntemi ile sonuçlandırabilirsiniz. İş Mahkemeleri Kanununda buna engel bir hüküm yok.

Burada özel bir durum olarak 25 Ekim 2017 tarihinden itibaren iş sözleşmesine dayanan haklarla ilgili şikâyetleri Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri incelemeyecek. 25 Ekim 2017 ile 01.01.2018 arası dönemde doğrudan iş mahkemelerine dava açılabilecek, tabi bu sadece bu iki tarih arası için geçerli olacak.

İkinci durum ise SGK’ya başvurma zorunluluğu. Peki hangi hallerde SGK’ya başvuru yapılacak?

Yeni kanunun 4 üncü maddesi de Sosyal Güvenlik Kurumuna başvuru zorunluluğunu açıklıyor. Bu maddeye göre 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile diğer sosyal güvenlik mevzuatından kaynaklanan uyuşmazlıklarda, hizmet akdine tabi çalışmaları nedeniyle zorunlu sigortalılık sürelerinin tespiti talepleri hariç olmak üzere, dava açılmadan önce Sosyal Güvenlik Kurumuna başvurulması zorunludur deniyor. Yani aslında uyuşmazlık işçinin çalıştığı ve hizmetlerinin arasında görülmeyen günlerle ilgili ise SGK’ya başvuru yapmadan arabulucuya başvuru yapılabilir. Ancak hizmet tespiti hariç sosyal güvenlik mevzuatından doğan uyuşmazlıklarda önce bir SGK’ya başvuru yapılması şartı getiriliyor. Aslında bu yeni bir durum değil eski iş mahkemeleri kanununda da aynı şart vardı.

SGK’ya başvuru yaptıktan sonra diğer kanunlarda öngörülen süreler saklı kalmak kaydıyla yapılan başvuruya altmış gün içinde cevap verilmezse talep reddedilmiş sayılıyor. SGK’ya karşı dava açılabilmesi için taleplerin reddedilmesi veya reddedilmiş sayılması şart. Ayrıca SGK’ya başvuruda geçirilecek süre zamanaşımı ve hak düşürücü sürelerin hesaplanmasında dikkate alınmıyor. Bura da önemli olan SGK’ya başvuru yapılan tarih. Başvuru yapıldığında evrak kayıt tarihi numarası basılan dilekçenizin bir fotokopisini almanız veya posta yolu ile başvuru yapacak iseniz tebliğ tarihini öğrenebileceğiniz şekilde iadeli taahhütlü olarak postanızı göndermeniz gerekmektedir. Çünkü bu tarih sizin dava açabileceğiniz tarihi belirleyecektir.

05.12.2017

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.