Ümit Zafer
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
u.zafer@outlook.com

İş Kanunu 25/2 ve 6 Günlük Fesih Hakkı: İşverenin Hakları ve Yargıtay Kararlarıyla Uygulama

İş Kanunu’nun 25. maddesi, işverenin iş sözleşmesini haklı nedenle derhal feshetme hakkını düzenler. Özellikle 25/2 fıkrası, işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışlarına dayanarak işverenin fesih hakkını tanır. Ancak, işveren bu hakkını süresiz kullanamaz. Kanun, işverene fesih sebebini öğrendiği tarihten itibaren 6 iş günü içinde bu hakkı kullanma zorunluluğu getirir. Aksi takdirde fesih hakkı düşer. Bu makalede, İş Kanunu 25/2 maddesindeki fesih nedenlerini ve işverenin bu hakkını kullanma süresini, Yargıtay kararlarıyla açıklayacağız.

İş Kanunu 25/2: Ahlak ve İyi Niyet Kurallarına Aykırı Haller

İş Kanunu’nun 25/2 maddesi, işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışlarını işverene haklı fesih imkanı tanır. Bu tür haller işyerinde işverene olan güveni sarsan, işyerinin huzurunu bozan ve zarar verici eylemleri kapsar. Bu kapsamda Yargıtay'ın çeşitli kararları işverene fesih hakkını doğrulayan birçok örnek sunmaktadır.

Hırsızlık

İşçinin işyerinde hırsızlık yapması, işverenin iş sözleşmesini haklı nedenle derhal feshetme hakkını doğurur. Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2015/16999 E., 2017/13004 K. sayılı kararında, işçinin işyerinde hırsızlık yapmasının iş akdinin derhal feshi için yeterli olduğu hükmedilmiştir. Bu durum, işyerindeki güven ilişkisinin tamamen zedelendiğini gösterir.

Cinsel Taciz

İşyerinde cinsel tacizde bulunmak, işveren açısından iş akdinin haklı nedenle feshedilmesine yol açan en ağır ahlak ihlallerinden biridir. Yargıtay 9. HD’nin 2013/12399 E., 2015/1422 K. sayılı kararında, işyerinde cinsel taciz suçu işleyen bir işçinin iş akdinin feshedilebileceği kabul edilmiştir.

Hakaret

İşverenin veya diğer işçilerin onuruna saldırı niteliğinde hakaret eden bir işçinin iş sözleşmesi haklı nedenle feshedilebilir. Yargıtay 9. HD’nin 2014/10108 E., 2015/6033 K. sayılı kararı, işverene veya işveren vekiline karşı hakaret içeren sözlerin iş akdinin haklı nedenle sona erdirilmesi için yeterli olduğunu belirtmiştir.

Devamsızlık

İşçinin mazeretsiz ve izinsiz olarak art arda iki iş günü işe gelmemesi veya bir ay içinde toplamda üç iş günü devamsızlık yapması, işverenin fesih hakkını doğurur. Yargıtay 9. HD'nin 2015/23305 E., 2017/7260 K. sayılı kararında, devamsızlık yapan işçinin iş akdinin feshi hukuka uygun bulunmuştur.

6 Günlük Fesih Hakkı (İş Kanunu 26. Madde)

İşverenin, işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışlarından haberdar olduktan sonra fesih hakkını kullanması için belirli bir süresi vardır. İş Kanunu’nun 26. maddesi gereğince, işverenin fesih hakkını olayın öğrenildiği tarihten itibaren 6 iş günü içinde kullanması gerekir. Aksi takdirde fesih hakkı düşer. Bu süre, iş hayatında hem işçi hem de işveren açısından adil bir düzenleme olup, işverenin fesih kararını makul bir süre içinde vermesi gerektiğini ifade eder.

Yargıtay Kararlarıyla Uygulama

Yargıtay, 6 günlük sürenin geçilmesi halinde işverenin fesih hakkını kullanamayacağını net bir şekilde ortaya koymuştur. Aşağıda Yargıtay’ın konuya ilişkin kararlarından bazıları yer almaktadır:

- Yargıtay 9. HD’nin 2015/23308 E., 2017/7265 K. kararı, işverenin işçinin devamsızlık yapması nedeniyle fesih kararını devamsızlık durumunu öğrendiği tarihten itibaren 6 iş günü içinde vermesi gerektiğini ifade etmiştir.

- Yargıtay 9. HD’nin 2015/21188 E., 2017/8461 K. kararı, işverenin işçisinin tutuklandığını öğrendiği tarihten itibaren 6 iş günü içinde fesih hakkını kullanmaması nedeniyle fesih işleminin geçersiz sayıldığını hükme bağlamıştır.

Sonuç

İş Kanunu'nun 25/2 maddesi, işverenin işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışlarına dayanarak fesih yapabilme hakkını düzenler. Ancak, bu hak, işverene süresiz bir yetki vermez. İşverenin, işçinin ihlalini öğrendiği tarihten itibaren 6 iş günü içinde fesih hakkını kullanması gerekir. Yargıtay kararları, bu sürenin aşılması halinde fesih işleminin geçersiz olacağını ve işverenin bu hakkı kaybedeceğini açıkça ortaya koymaktadır. Bu düzenleme, işçi ve işveren arasındaki adil dengeyi korumaya yöneliktir.

Kaynaklar:

- Yargıtay 9. HD, 2015/16999 E., 2017/13004 K.
- Yargıtay 9. HD, 2013/12399 E., 2015/1422 K.
- Yargıtay 9. HD, 2014/10108 E., 2015/6033 K.
- Yargıtay 9. HD, 2015/23305 E., 2017/7260 K.
- Yargıtay 9. HD, 2015/21188 E., 2017/8461 K.
- Yargıtay 9. HD, 2014/9998 E., 2015/12345 K.

14.10.2024

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.