Uğur Küçükkahyaoğlu
Vergi Müfettişi
Bilim Uzmanı
ugurkucukkahya@gmail.com

Personel Avansları Hesabı İçin Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar

193 sayılı GVK’nın 61’inci maddesinde ücret, “işverene tabi belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatler” olarak tanımlanmıştır. Maddenin devam eden fıkrasında ise, “ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmeyeceği” hüküm altına alınmıştır.

Ücretlerin vergilendirilmesi gerçek ücretler ve diğer ücretler olmak üzere iki ayrı yöntemle yapılmaktadır. Diğer ücretliler kanunun ilgili hükümleri gereğince vergi karnesi uygulaması ile vergilerin ödemesini gerçekleştirmektedir GVK Md. 64-110).

Gerçek ücretliler ise, işverence ayni ve nakdi olarak ödemesi yapılan tüm tutarlar üzerinden aşağıda yer alan indirimlerin uygulanması neticesinde, kalan safi ücret tutarı üzerinden GVK’nın 94’üncü maddesi kapsamında yine işveren tarafından kaynakta kesinti yöntemiyle vergilendirilmektedir.

Safi ücrete ulaşmak için yapılacak indirimler (GVK Md. 63).

1.657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 190 ncı maddesi uyarınca yapılan kesintilerle, Ordu Yardımlaşma Kurumu ve benzeri kamu kurumları için yapılan kanuni kesintiler,

2.Kanunla kurulan emekli sandıkları ile 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesinde belirtilen sandıklara ödenen aidat ve primler;

3.Sigortanın Türkiye’de kâin ve merkezi Türkiye’de bulunan bir emeklilik veya sigorta şirketi nezdinde akdedilmiş olması şartıyla; ücretlinin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat sigortası poliçeleri için hizmet erbabı tarafından ödenen primlerin %50’si ile ölüm, kaza, sağlık, hastalık, engellilik, işsizlik, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs sigorta poliçeleri için hizmet erbabı tarafından ödenen primler (İndirim konusu yapılacak primler toplamı, ödendiği ayda elde edilen ücretin %15’ini ve yıllık olarak asgari ücretin yıllık tutarını aşamaz. Cumhurbaşkanı bu bentte yer alan oranları yarısına kadar indirmeye, iki katına kadar artırmaya ve belirtilen haddi, asgari ücretin yıllık tutarının iki katını geçmemek üzere yeniden belirlemeye yetkilidir.).

4.Çalışanlar tarafından ilgili kanunlarına göre, sendikalara ödenen aidatlar (Şu kadar ki, aidatın ödendiğinin tevsik edilmesi şarttır.).

Personele işletme adına yaptırılacak hizmet ve giderleri karşılamak üzere verilen iş avansları, personel ve işçilere maaş, ücret ve yolluklarına mahsuben önceden ödenen avanslar, 196-Personel Avansları Hesabı’nda izlenmektedir (1 Nolu MSUGT).

Personel avansları hesabında yapılan kayıt ve işlemlerin aşağıda sayılan durumlar yönünden kontrol edilmesi gerekir.

• Personele verilen avanslardan ilgili ay içinde kapanmayanların olup olmadığı,
• Personele verilen avansların damga vergisine tabi tutulup tutulmadığı,
• Personele verilen avansların sağlanan menfaat kapsamında olup olmadığı eğer avansın sağlanan menfaat kapsamında olması durumunda ise ücrete ilişkin hükümlerin uygulanması gerektiği,
• Personele yabancı para cinsinden verilen avansların dönem içinde TCMB tarafından açıklanan döviz alış kuru ile dönem sonunda ise Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca tespit edilen kur ile değerlenip değerlenmediği,
• Üzerinden uzun bir süre geçmesine rağmen kapanmamış avansların kontrol edilmesi ve gerekli işlemlerin yapılması.           

Personel avansları hesabı ile ilgili olarak yukarıda belirtilen hususların kontrol edilerek gerçekleştirilmesi, olası bir vergi incelemesi neticesinde personele yapılan ödemeler yönünden doğabilecek riskleri asgari seviyeye indirilebilir.

Kaynak:

193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu

1 Nolu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği

14.01.2021

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.