Covid-19 nedeni ile son günlerde üzerinde çok konuşulan konulardan birisi de Kısa çalışma uygulamasıdır. Kısa çalışma uygulaması, işveren lehine yapılan nadir düzenlemelerden biridir ve uygulanabilmesi için işçinin rızası gerekli değildir.(Yargıtay 9 HD 2011/26182 E. 08.07.2013 T.) Bu haliyle ücretsiz izinden farklıdır.
Kısa çalışma uygulaması, en fazla üç ay süreyle; işyerinde uygulanan çalışma süresinin geçici olarak en az üçte bir oranında azaltılmasını veya en az dört hafta süreyle işyerindeki faaliyetin tamamen veya kısmen durdurulmasını gerektirir. Bu kapsamda işyerinde faaliyetin tamamen durdurulması planlanıyorsa, kısa çalışmanın en az 4 hafta süre ile talep edilmesi gerekmektedir.
Bu kapsamda işyerinde haftalık çalışma süresi 45 saat yerine en fazla 30 saat olacak şekilde düzenlenebilir. Başka bir anlatımla, işyerinde faaliyet tamamen durdurulabilir ya da haftalık en fazla 30 saate kadar, mesela haftalık 10 saat, 15 saat, 20 saat vb. gibi düzenleme yapılabilir.
Örnek:
1
Pazartesi |
Salı |
Çarşamba |
Perşembe |
Cuma |
Cumartesi |
Pazar |
Toplam |
7,5 |
7,5 |
7,5 |
- |
- |
- |
- |
22,5 Saat |
2
Pazartesi |
Salı |
Çarşamba |
Perşembe |
Cuma |
Cumartesi |
Pazar |
Toplam |
- |
- |
- |
5 |
5 |
5 |
- |
15 Saat |
3
Pazartesi |
Salı |
Çarşamba |
Perşembe |
Cuma |
Cumartesi |
Pazar |
Toplam |
11 |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
11 Saat |
Çalışma saatleri azaltılacaksa çalışılacak saatler günlük 11 saati geçmeyecek şekilde haftanın günlerine istenildiği gibi dağıtılabilir.
Zorlayıcı sebeplerle işyerinde kısa çalışma yapılması halinde, ödemeler 4857 sayılı Kanunun 24’üncü maddesinin (III) numaralı bendinde ve 40’ıncı maddesinde öngörülen bir haftalık süreden sonra başlar. Bir haftalık süre içerisinde de işçilere her gün için yarım ücretlerinin ödenmesi gerekmektedir.
Kısa çalışma formunda, başvuru gerekçesi olarak, “dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumlardan ileri gelen zorlayıcı sebep” seçilmesi gerekmektedir.
Kısa çalışma halinde İşsizlik Sigortası Fonundan kısa çalışma ödeneği ödenir. İşçinin kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için, hizmet akdinin feshi hariç işsizlik sigortası hak etme koşullarını yerine getirmesi gerekir.
Bu kapsamda işçinin;
Gerekir.
Günlük kısa çalışma ödeneği; sigortalının son on iki aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %60’ıdır. Bu şekilde hesaplanan kısa çalışma ödeneği miktarı, 4857 sayılı Kanunun 39’uncu maddesine göre 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarının %150’sini geçemez.
Son 12 Aylık Prime Esas Kazançların Aylık Ortalaması |
Hesaplanan Kısa Çalışma Ödeneği Miktarı |
Damga Vergisi |
Ödenecek Kısa Çalışma Ödeneği Miktarı |
2.943,00 TL |
1.765,80 TL |
13,40 TL |
1.752,40 TL |
İşçinin kısa çalışma ödeneği aldığı süre için, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu gereği ödenecek sigorta primi, İşsizlik Sigortası Fonu tarafından Sosyal Güvenlik Kurumuna aktarılır.
Kısa çalışma uygulamasında geçen süreler İş Kanunu hükümlerine göre yıllık ücretli izin sürelerinin hesabında çalışılmış gibi dikkate alınır. Bu kapsamda kıdem ve ihbar tazminatlarına esas süreler bakımından da çalışılmış gibi dikkate alınması gerekir. Yargıtay uygulaması da bu yöndedir.
Nitekim, Yargıtay 9.HD 2010/50993 E, 14.07.2011 tarihli örnek bir kararda;
“…Somut olayda davacı işçinin 22.12.2008-18.06.2019 tarihleri arasında yasaya uygun olarak 5 ay 27 gün kısa çalışma yaptığı ve kısa çalışma süresinin çalışılmış sayılan süre kapsamında kıdemine eklenmesi gerektiği tartışmasızdır”. denilmiştir.
İŞKUR tarafından yapılan duyuru kapsamında, covid-19 nedeni ile Kısa Çalışma
Uygulaması Kararı uyarınca yapılacak uygunluk tespiti incelemelerinde aşağıdaki hususlar dikkate alınacaktır;
Netice itibari ile işverenler tarafından faaliyetin durdurulduğu ya da azaltıldığına ilişkin ispat edici belgelerin ibraz edilmesi, ispat açısından yeterli olacaktır.
25.03.2020
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
Ayrıntılar için tıklayın.
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.