Dr. Ufuk ÖZDEMİR
Yeminli Mali Müşavir
ufuk@proymm.com

Bronz’da KDV Tevkifatı Var Mı?

Bakır ve kalaydan meydana gelen bakır alaşımlarına bronz denilmekteydi, bununla birlikte bronz terimi modern kullanımda bakırın bakır-nikel, bakır-berilyum ve bakır-çinko (pirinç) alaşımı dışındaki bütün alaşımları için kullanılmaktadır. Pirinç bakırın çinkoyla yaptığı alaşımdır. %10 çinko ihtiva eden pirince ticari bronz da denilmektedir. Yüksek kalaylı, kızıl bronz, fosfor bronzu, yüksek kurşunlu ve alüminyum bronzu gibi çeşitleri vardır.

Deniz suyuna, korozyona, ağır yüke ve aşınmaya dayanıklı olan bronz madeni paralarda, dişli ve vida yapımında, elektrik motorlarında ve yüksek mukavemet gerektiren tüm alanlarda kullanılabilmektedir.

KDV Tevkifatı konusuna girmeden önce KDV'nin ne olduğunu hatırlayalım. Katma Değer Vergisi yapılan mal ve hizmet satışlarında, mal veya hizmeti teslim alanın, teslim edene yani satıcıya ödediği vergidir. 1984 yılında kabul edilen 3065 sayılı kanuna göre uygulanır. Herne kadar Dönemin bürokratları ve politikacıları tarafından bir başarı öyküsü olarak sunulmuş olsada KDV kanunun kabul edilip uygulamaya konulması ile beraber daha çok 1980 ve 1990'lı yıllarda bazı servet düşkünü iş adamları sayesinde hayali ihracat ve naylon fatura ile toplum olarak tanışmıştık. Çünkü bu kişiler sahte faturalar ile gerçekte hiç ihracat yapmadan yapmış gibi gösterip devletten aldığı KDV iadeleri ile servetlerine servet katmışlardı.

KDV Tevkifatı sorusunun cevabını ise Devlet KDV alacağını önceden güvence altına almak için kanunda belirlenmiş malların alım satımı veya görülen hizmet bedeli üzerinden hesaplanan Katma Değer vergisinin, bu işlemlere muhatap olanlar yani alıcılar tarafından bazen tamamı bazen de kanunda belirlenen oranda tevkifat yapılarak yani kesinti yapılarak satıcıya değil de Vergi dairesine vergi sorumlusu sıfatıyla beyan edilip ödenmesidir şeklinde anlatabiliriz.

26 Nisan 2014 Tarih 28983 sayılı resmi gazete de yayınlanmış olan KDV uygulama tebliğinde belirtildiği üzere;

Tevkifat kapsamına bakır ve alaşımlarından, çinko ve alaşımlarından, alüminyum ve alaşımlarından, kurşun ve alaşımlarından mamul; anot, katot, granül, filmaşin, profil, levha, tabaka, rulo, şerit, panel, sac, boru, pirinç çubuk, lama, her türlü tel ve benzerleri, çinko oksit ile kurşun ve alaşımlarından mamul, tuğla, mühür, yaprak, plaka, folyo, pul, saçma, ızgara, toz, kurşun oksit, kurşun monoksit, kırmızı oksit ve benzerleri girmektedir.

Profilin boyanmış veya kaplanmış olması, bunların tesliminde tevkifat uygulanmasına engel değildir. Bu durumda, profilin boyanması veya kaplanmasına ilişkin fason eloksal işçiliği tevkifat kapsamında değildir.

Bakır, çinko, alüminyum ve kurşun telin; plastik, cam, kâğıt, emaye, vernik ve benzeri izolasyon malzemeleri ile kaplanması suretiyle elde edilen "izoleli iletken" teslimleri tevkifata tabi tutulmaz.

Ayrıca, söz konusu metal ve alaşımlarından imal edilen nihai ürünler ile bunların kesme, sıyırma, kıvırma, kaynak, bükme, vida yeri delme-açma ve benzeri şekillerde işlenmesi sonucu elde edilen yarı mamul ve mamul mahiyetindeki malların teslimleri tevkifata tabi değildir.

Bu açıklamalar eşliğinde, Tebliğin (3.3.2.2.) bölümünde belirtilen ürünlerin Tebliğin (3.1.) bölümünde sayılanlara tesliminde, (5/10) oranın da KDV tevkifatı uygulanacaktır. 

Bunların, ilk üreticileri (cevherden üretim yapanlar) ile ithalatçıları tarafından tesliminde tevkifat uygulanmayacak, sonraki safhaların teslimleri ise tevkifata tabi olacaktır.

İthalatçılar tarafından yapılacak teslimlerde, satıcı (ithalatçı) tarafından düzenlenecek faturada "Teslim edilen mal doğrudan ithalat yoluyla temin edildiğinden tevkifat uygulanmamıştır." açıklamasına ve ithalata ilişkin fatura ve gümrük beyannamesi bilgilerine yer verilecektir. Cevherden üretim yapanlar ise düzenlenecek faturada "Teslim edilen mal firmamızca cevherden üretildiğinden tevkifat uygulanmamıştır." açıklamasına yer vermek suretiyle tevkifat uygulanmaksızın işlem yapabileceklerdir.

Tevkifatlı fatura kesiminde herkesin kafasına göre fatura kestiğini görmekteyim, bu örnekte olduğu gibi tevkifatlı fatura kesilmesine dikkat edersek, uygulayıcılar daha doğru kayıt ve beyan muteberliği bütünlüğü içerisinde olacaktır!

KDV TEVKİFATI UYGULANACAK TESLİME ÖRNEK YAPALIM

Ostimde metal ticareti yapan x ltd.şti. makina imal eden k  A.Ş.ye 116 kg 27,55 TL den 3195,80 TL lik Bronz satmıştır. 10.5.2014 tarihinde yapılan satışın satan ve alan kaydı ve beyanı aşağıdaki gibi olmalıdır.

Bronz teslimine ilişkin fatura kesimi örneği

3.195,80 TL tevkifata tabi bronz tesliminde KDV tevkifat oranının  5/10  olduğunu göz önüne alırsak,

FATURA KESİMİ:

Bronz malzemesi 116 kg  27,55          3.195,80 - TL

                                     

 

                                           %18 KDV  575,24  TL

                                       5/10 KDV tevkıfatı 287,62  TL

                                       5/10 tahsil edl.KDV 287,62 TL

TOPLAM 3483,42 TL

(üçbindörtyüzseksenüç TL kırkiki kuruş tahsil edilmiştir.)

 

Faturayı Kesenin Muhasebe Kaydı; 

10 /05/2014	BORÇ	ALACAK
120 - ALICILAR          600-Y.İÇİ SATIŞLAR          391-HESAPLANAN KDV	3483,42	3195,80    287,62

Faturayı Alanın Muhasebe Kaydı;

10 /05/2014	BORÇ	ALACAK
150 - D.İÇİ ALIŞLAR 191 - İND. KDVERGİSİ     360-ÖDENECEKKDVERGİSİ      320-SATICILAR	3195,80 575,24	287,62 3483,42

Beyan :

Faturayı Kesen:

Kısmi tevkifat uygulaması kapsamındaki işlemleri yapan mükelleflerin beyanına ilişkin olarak, ilgili dönem 1 No.lu KDV Beyannamesinin iki ayrı bölümüne kayıt yapılacaktır. Birinci kayıt, "Matrah" kulakçığında "Kısmi Tevkifat Uygulanan İşlemler" tablosuna; ikinci kayıt "İstisnalar-Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler" kulakçığında "Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler" tablosuna yapılır.

(1) Öncelikle, "Kısmi Tevkifat Uygulanan İşlemler" tablosunun "İşlem Türü" alanı, bu alana ilişkin işlem türü listesinden seçim yapılmak suretiyle doldurulacaktır. "Matrah" alanına kısmi tevkifat uygulanan işleme ait bedel (KDV hariç) tam olarak yazılır. "Oran" alanına işlemin tabi olduğu KDV oranı, "Tevkifat Oranı" alanına ise tevkifat uygulaması kapsamına alınan işlemlerde alıcı için öngörülen tevkifat oranı (alıcının uygulayacağı tevkifat oranı) yazılır.Örneğin; kereste teslimi  tevkifat oranı için (5/10), seçmelidir. "Vergi" alanı, tevkifat oranının tersi alınarak beyanname programı tarafından hesaplanmaktadır. Buna göre, "Vergi" alanında, işlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV'nin tevkifata tabi tutulmayan kısmı yer alacaktır.

(2) Daha sonra, "İstisnalar-Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler" kulakçığında "Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler" tablosunda "İşlem Türü" listesinden, yapılan işleme ait "Kod" seçilecektir.

"Teslim ve Hizmet Tutarı" alanına, işleme ait bedelin (KDV hariç) tamamı yazılacaktır. Bu alana yazılacak tutar, beyanı yapılacak işlem ile ilgili olarak "Kısmi Tevkifat Uygulanan İşlemler" tablosunun "Matrah" alanına yazılan tutarla aynı olacaktır.

"İadeye Konu Olan KDV" alanına, alıcı tarafından tevkifata tabi tutularak sorumlu sıfatıyla beyan edilen tutar yazılacaktır.

Tevkifat uygulaması nedeniyle iade almak istemeyen mükellefler bu tabloya kayıt yapmayacaklardır.

Faturayı Alan;

Faturadaki KDV nin tamamını genel indirim hükümlerine göre indirim konusu yaparken,tevkifata tabii olan ve firmaya ödemediği 5/10 luk kısmı,2 nolu KDV beyanında tablo 2 kısmi tevkifat uygulanan işlemlere ait bildirim de beyan ederek ödeyecektir, bu ödeme ihracata konu veya iadeye konu bir teslim nedeniyle vergi dairesinden alacaklı olunan bir iadeden mahsup yöntemi ile de ödemesi sağlanabilir.

2 No.lu KDV Beyannamesinin "Genel Bilgiler" kulakçığında vergi sorumlusu mükellefe ait sicil bilgilerinin doldurulmasına ilişkin satırlar yer almaktadır. Tevkifat yapan mükellefler, "Vergi Sorumlusuna Ait Sicil Bilgilerini" kapsayan satırlara kendi sicil bilgilerini dolduracaklardır.

"Kesinti Yapılan Satıcılar" kulakçığında ise her bir kesinti yapılan mükellef itibariyle, tevkifat uygulaması kapsamındaki işlemleri yapan (satıcı) mükellefle ilgili kimlik bilgileri, tevkifata tabi işleme ait matrah ve tevkifat tutarına ilişkin kayıt yapılacaktır.

"Vergi Bildirimi" kulakçığının, "Tam Tevkifat Uygulanan İşlemlere Ait Bildirim" tablosunda, işlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV'nin tamamının alıcı tarafından tevkif edildiği işlemler beyan edilecektir. Tablonun "İşlem Türü" alanı, bu alana ilişkin işlem türü listesinden seçim yapılmak suretiyle doldurulacaktır. "Matrah" alanına, işlemin KDV hariç bedeli, "Oran" alanına işlemin tabi olduğu KDV oranı girilecektir. Alıcı tarafından tevkif edilen KDV tutarını gösteren "Vergi" alanı, e-beyanname programı tarafından hesaplanmaktadır.

Söz konusu kulakçığın "Kısmi Tevkifat Uygulanan İşlemlere Ait Bildirim" tablosunda ise Maliye Bakanlığınca kısmi tevkifat uygulaması kapsamına alınması uygun görülen ve işlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV tutarının tamamının değil, alıcı tarafından tevkif edilen kısmının beyanı yapılacaktır. "Matrah" alanına işlemin KDV hariç bedeli, "Oran" alanına işlemin tabi olduğu KDV oranı, "Tevkifat Oranı" alanına beyanı yapılan işlem için öngörülmüş alıcıların yapacağı tevkifat oranı yazılacaktır. İşlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV'ye tevkifat oranının uygulanması suretiyle bulunan ve alıcı tarafından tevkif edilen tutarı gösteren "Vergi" alanı, e-beyanname programı tarafından hesaplanmaktadır. 

GELELİM BU FATURANIN İADESİNE,20.5.2014 TARİHİNDE MALI İADE EDELİM,

FATURA KESIMI:

           (İADE FATURASI)

Bronz malzemesi 116 kg  27,55          3.195,80 - TL

                                                                            

                                             tahsil edl.KDV   287,62 TL

TOPLAM 3483,42 TL         

İade Faturasını Kesenin Muhasebe Kaydı;

20/05/2014	BORÇ	ALACAK
320 - SATICILAR HS.           150 .ALIŞ İADESİ HS.           391–ALIŞLARDAN İADE HESP. KDVERGİSİ HS.	3483,42	3195,80 287,62

Faturayı Alanın Muhasebe Kaydı;

20 /05/2014	BORÇ	ALACAK
610-SATIŞTAN İADELER HS. 191 – SATIŞ İADE KDV HS.                                     120 – ALICILAR HS.	3195,80 287,62	3483,42

30.06.2014

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> YIL SONU KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL yerine 999 TL + KDV
     Ayrıntılar için tıklayın.

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.