Dr. Ufuk ÖZDEMİR
Yeminli Mali Müşavir
ufuk@proymm.com

Okul Bağışlayalım Derken Cezalı Tarhiyata Muhatap Olmayın!

KVK md. 10/1-ç: (c) bendinde sayılan kamu kurum ve kuruluşlarına bağışlanan okul, sağlık tesisi, 100 yatak (kalkınmada öncelikli yörelerde 50 yatak) kapasitesinden az olmamak kaydıyla öğrenci yurdu ile çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi ve bakım ve rehabilitasyon merkezi inşası dolayısıyla yapılan harcamalar veya bu tesislerin inşası için bu kuruluşlara yapılan her türlü bağış ve yardımlar ile mevcut tesislerin faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yapılan her türlü nakdî ve aynî bağış ve yardımların tamamı kurumlar vergisinin matrahının tespitinde indirim konusu yapabileceklerdir.

Yukarıdaki düzenlemeye göre kurumlar vergisi mükellefleri, genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere bağışladıkları okulun inşası dolayısıyla yaptıkları harcamaların tamamını kurumlar vergisinin matrahının tespitinde indirim konusu yapabileceklerdir.

1 Seri Nolu KVK Genel Tebliği' nin "10.3.2. Eğitim ve sağlık tesislerine ilişkin bağış ve yardımlar" başlıklı bölümünde mükelleflerin okul inşa ederek bağışlamasına ilişkin düzenleme yapılmıştır. Buna göre, Okul, sağlık tesisi, öğrenci yurdu, çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi ve bakım ve rehabilitasyon merkezi yapımı veya bu tesislerin faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yapılan bağış ve yardımların (harcamaların) herhangi bir sınırlamaya tabi olmaksızın kurum kazancından indirilebilmesi, bu bağış ve yardımların aşağıdaki kamu idare ve kuruluşlarına yapılması halinde mümkündür

• Genel bütçeli idareler,
• Özel bütçeli idareler,
• İl özel idareleri,
• Belediyeler,
• Köyler.

Düzenlemedeki “okul” ifadesinden, doğrudan eğitim-öğretim hizmetlerinin verildiği temel birimlerin anlaşılması gerekmekte olup rehberlik ve araştırma merkezi, mesleki eğitim merkezi, iş eğitim merkezi, mesleki ve teknik eğitim merkezi ve akşam sanat okulları da bu kapsamda değerlendirilecektir.

Kamu kurum ve kuruluşları ile imzalanan protokol gereğince kamu arazisi üzerine okul yaptırılması halinde, söz konusu okul inşasına ilişkin olarak yapılan harcamalar, harcamanın yapıldığı yıla ilişkin kazancın tespitinde indirim konusu yapılabilecektir (1 Seri Nolu KVK Genel Tebliği' nin 10.3.2.2.4 bölümü).İndirim beyanname üzerinde yapılacaktır, Bağış ve yardımlar ticari kazancın elde edilmesi veya idamesi için yapılan bir harcama olmadığından gider niteliğine sahip değildir. Ayrıca, bağış ve yardımlar gelirin elde edilmesi ile de değil harcanması ile ilgilidir.

Bu açıklamalara göre, bağışlanacak okulun inşasına ilişkin yapılan harcamaların kurumlar vergisinin tespitinde indirim konusu yapılabilmesi için okulun yukarıda sayılan kuruluşlara bağışlanmış olması ve tebliğde belirtilen "okul tanımına uygun olması gerekmektedir. Diğer yandan okul inşasına ilişkin yapılan harcamalar, harcamanın yapıldığı yılda indirim konusu yapılabilecektir. Matrahın yetersiz olması nedeniyle indirim konusu yapılamayan harcamalar ise gelecek hesap dönemine devretmeyecektir.

Eğer bir kurumlar vergisi mükellefi kendi arsası üzerine bir okul inşa eder ve bu inşaat 3 yıl sürer ise, 3 yıl sonra bunu Milli Eğitim Bakanlığına bağışladığında, yaptığı harcamaları ancak okulun bağışlandığı yıldaki kazancından indirim konusu yapar. Ancak mükellef bu arsayı önce Milli Eğitim Bakanlığına bağışlar, tapuyu Bakanlığa devreder de daha sonra okulu inşa etmeye başlarsa o zaman koyduğu her tuğlayı o yıl kazancından indirim konusu yapabilir, bu şekilde yapılan harcamaların, harcamanın yapıldığı yıla ilişkin kazancın tespitinde indirim konusu yapılabilmesinin en önemli şartının “tapu” devri olduğunu söyleyebiliriz. Aynı zamanda Ayni bağış ve yardımın, işletmenin aktifinden veya stokundan çekilerek bağışlanmış olması durumunda, mükelleflerin işletmeden çekilip bağışladıkları değerler için fatura düzenlemesi; düzenlenen faturanın arka yüzüne faturada belirtilen değerlerin ilgili kamu kurum ve kuruluşu tarafından bağış ve yardım olarak alındığına ilişkin şerh konularak yetkili kimseler tarafından imzalanmış olması da gerekir.

Yukarıda yapılan yasal açıklamalar çerçevesinde, kurumlar vergisi mükelleflerinin okul inşasına ilişkin yaptıkları harcamaların, harcamanın yapıldığı yıla ilişkin kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılabileceği anlaşılmaktadır. Bu nedenle harcamanın yapıldığı yıl matrah yetersizliğinden indirim konusu yapılmayan harcamalar sonraki yıllarda indirim konusu yapılırsa VUK' un 29' uncu maddesi uyarınca ikmalen kurumlar vergisinden tarhiyata muhatap olacaklardır.

Diğer taraftan Katma Değer Vergisi Kanununun 17/2-b maddesinde, Kanunların gösterdiği gerek üzerine bedelsiz olarak yapılan mal teslimi ve hizmet ifaları, yukarıda sayılan kurum ve kuruluşlara bedelsiz olarak yapılan her türlü mal teslimi ve hizmet ifaları ile fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığı’nca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin tesliminin katma değer vergisine tabi olmayacağı hüküm altına alınmıştır.

Kanunun 30/a maddesinde de vergiye tabi olmayan veya vergiden istisna edilmiş bulunan malların teslimi ve hizmet ifası ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma değer vergisinin indirim konusu yapılamayacağı açıklanmıştır.

26 Seri No.lu KDV Genel Tebliği’nin "G/2 Bağış Amacıyla Yapılan İnşaatlarda Durum" başlıklı bölümünde; "Bir vergi mükellefinin bağış amacıyla yaptığı inşaatın hesaplarını ayrı tutması (muhasebeleştirmesi) zorunludur. Dolayısıyla indirim hakkı tanınmayan bu işlemle ilgili yüklendiği vergiyi, ancak bir maliyet unsuru olarak gözönünde bulundurabilecektir, denmektedir. Öte yandan, Katma Değer Vergisi Kanununun değişik 17/2-b maddesi kapsamına girmeyen bağışlar vergiye tabi olacağından, bu şekilde gerçekleştirilen bağışlarda emsal bedel üzerinden vergi hesaplanıp beyan edileceği ve bağışlanan mal dolayısıyla yüklenilen vergilerin de indirim konusu yapılabileceği tabiidir."denilmektedir.

Buna göre, mükellef kurumca bağışlanmak üzere yapılan bir okulun, ilgili kamu kuruluşuna bedelsiz olarak devri, Kanunun 17/2-b maddesi uyarınca katma değer vergisinden istisna olacaktır. İstisna kapsamında yapılan söz konusu teslimle ilgili olarak yüklenilen vergilerin, Kanunun 30/a maddesi uyarınca indirim konusu yapılması mümkün olmayıp, gelir veya kurumlar vergisi kazancının tespitinde işin mahiyetine göre gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınacaktır. Yanlışlıkla yüklenilen KDV’ ler indirim konusu yapılırsa bir darbede buradan yenecektir. İyilikten maraz doğar atasözü ile karşılaşmamak için lütfen dikkat edelim.

05.10.2009

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.