Dr. Ufuk ÖZDEMİR
Yeminli Mali Müşavir
ufuk@proymm.com

Sorularla Yıllık İzin Uygulaması

YAZLA BERABER İZİNLERDE GELDİ!

Evet başlıkta da dediğimiz gibi yazın bu sıcak günleri insanların izinlerini kullanabileceği alternatif tatillerde gündemde, izinin kelime anlamına baktığımızda; yetkili ve ilgili kişilerden, istenen şeye ulaşmak, istenen şeyi yapmak için alınan rica, müsaade isteme, şeklinde tanımlandığını görürsünüz.

İş hukukumuzda ise izinler 4857 sayılı kanunda belirtilmiştir.

Nelerdir bunlar;

- Yıllık izin

- Ücretsiz izin ve mazeret izni

- Yeni iş arama izni

- Çocuk ve genç işçilerin izinleri

- Kadın işçilerin doğum izni

- Hafta tatilleri, ulusal tatiller

Deniz iş yasası kapsamındaki çalışanlarda izin uygulaması, Basın iş yasası kapsamında çalışanlar, Radyoloji, Radyom ve Elektrikle tedavi müesseseleri hakkında tüzük kapsamında çalışanların, 3308 sayılı meslek eğitimi kanun kapsamında çalışanların izinleri de özellik arz eder.
 

YILLIK İZİN İLE İLGİLİ KISACA SORU VE CEVAPLARA GELELİM;

Yıllık ücretli izin nedir?

Bir işverenin 4857 sayılı kanun kapsamına giren işyerinde çalışmakta olan işçilerin aynı işverenin işyerlerinde 4857 sayılı kanun kapsamına girmeksizin geçirmiş bulunduğu süreler ve aynı işverenin bir veya çeşitli işyerlerinde çalıştıkları süreler dahil toplam  bir yılı dolduran çalışanların 55.madde hükümlerine göre hesaplanacak her hizmet yılına karşılık, yıllık iznini gelecek hizmet yılı içerisinde kullanmasıdır. 
 

Yıllık ücretli izin işveren tarafından bölünebilir mi?

Yıllık ücretli izin işveren tarafından bölünemez. İş kanunun 53.maddesinde belirtilen sürelerde kullandırılması zorunludur. Ancak 53.maddede öngörülen izin süreleri, tarafların anlaşması ile bir bölümü on günden aşağı olmamak üzere en çok üçe bölünebilir.
 

İşveren yılın belirli dönemlerinde işçilerin izin kullanmalarını tayin edebilir mi?

İşveren yada işveren vekilleri, yıllık ücretli izin yönetmeliğinin 15.maddesinde bahsi geçen izin kurulu yada 18.maddeye göre bunun yerine geçenlere danışmak suretiyle, işyerinde yürütülen işlerin nitelik ve özelliklerine göre, yıllık ücretli izinleri her yılın belli bir döneminde veya dönemlerinde verileceğini tayin edebilir ve işyerinde bunu ilan edebilir.
 

İşveren tarafından yıl içerisinde verilmiş bulunan diğer ücretli ve ücretsiz izinler veya dinlenme ve hastalık izinleri yıllık izne mahsup edilebilir mi?

İşveren tarafından yıl içerisinde verilmiş bulunan bu tür izinler yıllık izne mahsup edilemez.
 

Yıllık ücretli izin günlerinin hesabında izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin sürelerinden sayılır mı?

Hayır sayılmaz, bu süreler izin süresine ilave edilir.
 

Yıllık ücretli izinleri işyerinin kurulu yerden başka yerde geçirecekler talep etmeleri halinde Ücretsiz yol izni verilir mi?

Evet, dört güne kadar işveren talep halinde ücretsiz yol izni verebilir.
 

Yıllık izin süreleri ile yeni iş arama izin süreleri iç içe geçebilir mi?

İş kanunun 17.maddesinde belirtilen fesih ile ilgili süreler ile 27.maddesi gereğince işçiye verilmesi gereken iş arama izinleri, yıllık izin süreleri ile iç içe geçemez.
 

İşçi ne zaman yıllık ücretli iznini kullanabilir?

İşçi hak ettiği yıllık izni için bir ay önce işverene yazılı talepte bulunur, işveren veya vekili bu isteği yönetmeliğin 15.maddesine istinaden izin kuruluna yada 18.maddede belirtilen kişilere bildirir.
 

İşçinin izin talebinde format nasıl olmalıdır?

İşçi talep yazısında adını soyadını, sicil numarasını, hangi tarihlerde iznini kullanmak istediğini ve ücretsiz yol izni isteyip istemediğini belirtecektir.

Örnek

YILLIK İZİN TALEP DİLEKÇESİ

 

                                                                                                                                             ../.../......

                                                              

 

 

                  …………………………….. adresinde kurulu işyerinizde .............................. sigorta sicil nosu ile ……………… departmanında çalışan işçilerinizdenim. ..................yılına ait yıllık ücretli iznimi ...../..../........  ve ....../..../........ tarihleri arasında kullanmak istiyorum,

Gereğinin yapılmasını saygılarımla arz ederim.

 

Adı  Soyadı

İmza-Tarih

 

 

İzin Çıkış Tarihi             :

İzin Dönüş Tarihi           :

Yol İzni (Ücretsiz)         : .... (Gün) Talep Edilmiştir/ Talep Edilmemiştir

 

İzin Kullanacağım

Adres                           :

Telefon                         :

 

 

Aynı tarihe izin isteyen işçilerde talep nasıl değerlendirilir?

İşçinin bir önceki yıl kullandığı tarih ve kıdem dikkate alınarak talepler değerlendirilir.
 

Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilebilir mi?

Hayır, yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez
 

Yıllık ücretli izin süreleri ne kadardır?

Bir yıldan beş yıla kadar (beşinci yıl dahil) ondört gün

Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olanlar yirmi gün

Onbeş yıl (dahil) ve daha fazla olanlar yirmialtı gün

Bu süreler iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmeleri ile arttırılabilinir, ancak azaltılamaz.

Birde unutmadan söyleyelim, onsekiz ve daha küçük yaşlardaki işçilerle, elli ve daha yukarı yaştaki işçilerde en az yirmi gün bu izinler kullandırılmalıdır. Birde beşinci yıl çalışanlarında bazen polemikler olmaktadır, işçi beşinci yıl iznini altıncı yılda ondört işgünü olarak kullanacaktır. Ancak yedinci yılda altıncı yılın iznini yirmi iş günü olarak iznini kullanma hakkı kazanacaktır.
 

İşçilerin birkaç yıllık izni birlikte kullanması mümkün müdür?

Bu durum iş mevzuatına aykırıdır. Bu duruma sebebiyet veren işverene idari para cezası uygulanır.
 

Mevsimlik veya geçici işyerlerinde çalışanların yıllık izinleri?

Bir yıldan az süren işlerde yıllık ücretli izin yönetmeliği uygulanmaz.
 

İş sözleşmesinin sona ermesinde işçinin hak edip kullanmadığı izinlere ilişkin ücretleri ödenir mi?

Evet ödenir, bu tip ödemelerin zaman aşımı iş bitim tarihinde başlar.
 

Bir yıldan artan süreler için işçilere bu süreyle orantılı olarak işin sona ermesi durumunda yıllık izin ücreti ödenir mi?

Örneğin işyerinde bir buçuk yıl çalışıp iş sözleşmesi sona eren işçiye bir yıllık izin ücreti ödenir, yani artan süreler ödenmez.
 

Yazımı yunan bilgini Hesiodos’un “Çalışmak erdemdir.” sözü ile bitirmek istiyorum. Gayret, çalışmak, işlerin düzgün yapılması başlıca erdemlerdir. İnşallah üreten çalışan bunu kültür haline getirmiş bir topluma doğru gideriz, yoksa çadır kültüründen kurtulamamış 3. Dünya ülkelerinde olduğu gibi senenin yarısı nerdeyse tatillerle geçen üretmeden tüketen bir o kadar da şikâyet eden kişilerin olduğu bir toplumda, bu toplumun üretici ve rasyonel olması beklenemez. Sonuçta üretmeyen tüketir.

03.07.2008

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.