Bilindiği üzere 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 35. maddesinde, “Malların iade edilmesi, işlemin gerçekleşmemesi, işlemden vazgeçilmesi veya sair sebeplerle matrahta değişiklik vuku bulduğu hallerde, vergiye tabi işlemleri yapmış olan mükellef bunlar için borçlandığı vergiyi; bu işlemlere muhatap olan mükellef ise indirme hakkı bulunan vergiyi değişikliğin mahiyetine uygun şekilde ve değişikliğin vuku bulduğu dönem içinde düzeltir. Şu kadar ki, iade olunan malların fiilen işletmeye girmiş olması ve bu girişin defter kayıtları ile beyannamede gösterilmesi şarttır.” Denilmektedir.
Bu konuda, 1 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin “indirim” le ile ilgili “Matrah ve İndirim miktarlarının değişmesi” başlıklı (VIII) (G) bölümünde: “Katma Değer Vergisi Kanununun 35. maddesine göre, iade olunan malların fiilen işletmeye girmiş olması ve bu girişin defter kayıtları ile beyannamede gösterilmesi şartıyla malların iade edilmesi, işlemin gerçekleşmemesi, işlemden vazgeçilmesi veya sair sebeplerle matrahta değişiklik vuku bulduğu hallerde, vergiye tabi işlemleri yapmış olan mükellef bunlar için borçlandığı vergiyi bu işlemlere muhatap olan mükellef ise indirime hakkı bulunan vergiyi değişikliğin mahiyetine uygun şekilde ve değişikliğin vuku bulduğu vergilendirme dönemi içinde düzelteceklerdir.” hükmü yer almaktadır. Bu durumda düzeltme işlem bedeli üzerinden hesaplanan verginin tevkifata tabi tutulmayan kısım üzerinden gerçekleştirilecektir.
Satıcılar iade edilen mallarla ilgili olarak daha önce beyan ettiği vergiyi “satışlardan iade edilen işlemi gerçekleşmeyen veya işleminden vazgeçilen mal ve hizmetler nedeniyle indirilmesi gereken KDV” ile ilgili indirim konusu yapacaktır. Alıcılar ise daha önce indirim konusu yaptıkları vergiyi “ilave edilecek KDV” ile ilgili satıra yazarak beyan edeceklerdir.
Diğer taraftan, 58 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde de, katma değer vergisi tevkifatına tabi tutulan malların satıcıya iadesinde yapılması gereken işlemler açıklanmış olup, mal iadelerinde düzeltme işleminin, işlem bedeli üzerinden hesaplanan verginin tevkifata tabi tutulmayan kısmı üzerinden yapılması gerektiği açıklanmıştır.
KDV tevkifatı ile ilgili bir örnek uygulamayı aşağıda izah edelim;
Bakır teslimine ilişkin fatura kesimi örneği
100 milyar liralık tevkifata tabi bir bakır teslimi işi için tevkifat oranının % 90 olduğunu göz önüne alırsak,
FATURA KESIMI:
Xyz bakır malzemesi 100,00 - YTL
%18 KDV 18,00 - YTL
%90 kdv tevkıfatı 16,20 - YTL
%10 tahsil edl.kdv 1,80 - YTL
TOPLAM 101,80 - YTL
(Yalnız yüzbirytlseksenykr tahsil edilmiştir)
Faturayı Kesenin Muhasebe Kaydı;
… /…/….. |
BORÇ |
ALACAK |
120 - ALICILAR 600 - Y.İÇİ SATIŞLAR 391 - HESAPLANAN KDVERGİSİ |
101,80 |
100,80 1,80 |
Faturayı Alanın Muhasebe Kaydı;
... /.../….. |
BORÇ |
ALACAK |
153 - VEYA 150 - D.İÇİ ALIŞLAR 191 - İND. KDVERGİSİ 360 - ÖDENECEK KDVERGİSİ 320 - SATICILAR |
100,00 18,00 |
16,20 101,80 |
Beyan :
Faturayı Kesen:
Mükellefler tevkifat uygulanan işlem bedelinin tamamını ilgili dönem katma değer vergisi beyannamesinin Tablo 2 de Beyannamenin “matrahın vergi ve tevkifat oranlarına göre dağılımı” başlıklı satırlarında, beyan edilecektir. “oran” sütununa tevkifat oranı 9/10 “vergi” sütununa bu oranlara göre hesaplanacak tutarın yazılacağı tabiidir. Buna göre, vergi sütununda, hizmet bedeli üzerinden hesaplanan katma değer vergisinin tevkifata tabi tutulmayan kısmı yer alacaktır
Faturayı Alan;
Faturadaki kdv nin tamamını genel indirim hükümlerine göre indirim konusu yaparken,tevkifata tabii olan ve firmaya ödemediği % 90 lık kısmı,2 nolu kdv beyanında tablo 2 kısmi tevkifat uygulanan işlemlere ait bildirim de beyan ederek ödeyecektir, bu ödeme ihracata konu veya iadeye konu bir teslim nedeniyle vergi dairesinden alacaklı olunan bir iadeden mahsup yöntemi ile de ödemesi sağlanabilir.
Tevkifata tabi teslim ile doğacak iade için, İade talebinde bulunan mükelleflerin, dilekçelerine tevkifat uygulanan işleme ait faturaların aslına uygunluğunu belirten bir şerh taşıyan örneklerini veya bu faturaların dökümünü ihtiva eden bir liste ile yüklenilen vergilerin listesini de eklemeleri gerekmektedir.
Gelelim bu faturanın iadesine:
FATURA KESIMI:
İADE FATURASI
Xyz bakır malzemesi 100,00 - YTL
tahsil edl.kdv 1,80 - YTL
TOPLAM 101,80 - YTL
(Yalnız yuzbirytlseksen ykr tahsil edilmiştir)
İade Faturasını Kesenin Muhasebe Kaydı;
… /…/….. |
BORÇ |
ALACAK |
320 - SATICILAR HS. 153 VEYA 150 .ALIŞ İADESİ HS. 391 – ALIŞLARDAN İADE HESAPLANAN KDVERGİSİ HS. |
101,80 |
100,80 1,80 |
Faturayı Alanın Muhasebe Kaydı;
... /.../….. |
BORÇ |
ALACAK |
610-SATIŞTAN İADELER HS. 191 – SATIŞ İADE KDV HS. 120 – ALICILAR HS. |
100,00 1,80 |
101,80 |
Beyan :
Faturayı Kesen:
Mükellefler işlem bedelinin tamamını 1 Nolu ilgili dönem katma değer vergisi beyannamesinin 30 Nolu Sütununda ‘İlave Edilecek KDV’ kısmına iade kesilen faturanın kdv sinı ekleyerek dönem beyannamesini tahakkuka bağlayacaktır.aman matraha ilave etmeyelim faturanın kdv matrahını.sadece kdv sini eklenecek bölüme ilave edelim.
Faturayı Alan;
Faturadaki KDV’yi genel indirim hükümlerine göre, ‘34 Nolu Sütunda Mal İadeleri veya Gerçekleşmeyen İşlemler Nedeniyle Düzeltilecek KDV’ kısmına satış iade edilen KDV’yi ekleyerek indirim konusu yapacaklardır.
25.09.2007
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.
>> Uygulamalı Enflasyon Muhasebesi (171 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.
>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.