Turgay Yılmaz
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
turgayyilmaz@outlook.com

Finansman Gider Kısıtlamasında Finansman Geliri

1- GİRİŞ

25.05.2021 tarihli Resmi Gazete ile yayınlanan Kurumlar Vergisi Genel tebliğinde değişiklik öngören 18.Nolu Finansman Gider kısıtlaması ilk olarak 01.01.2021 tarihinden itibaren tekrar uygulanmaya başlamıştır.

Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinde yapılan değişiklik ile hayatımıza ilk olarak 4008 Sayılı Kanun ile 01.01.1996 yılında hayatımıza girmiştir. Son olarak 04.02.2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile 01.01.2021 tarihinden itibaren başlayan vergilendirme dönemi kazançlarına uygulanmak üzere, ilgili kanun maddelerindeki oran yüzde 10 olarak belirlendi.

2- DÜZENLEMENİN AMAÇLARI

Finansman gider kısıtlamasının temel amacı şirketlerin öz kaynak yapısını güçlendirmek ve firmaların finansman ihtiyaçlarını borçlanma yerine öz kaynakları ile finanse etmelerini teşvik etmek ve öz kaynaklarını güçlendirmeyi amaçlamaktadır.

3- DÜZENLEMENİN KAPSAMI

Bakanlık işletmede kullanılan yabancı kaynakları sınırlandırmamış geniş şekilde düşünülmesini istemiştir. İşletmede kullanılan yabancı kaynaktan anlaşılması gereken, fiilen işletmede kullanılan ve bir kaynak yaratan ve neticesinde de bir maliyeti olan kaynaklardır.

Bir yabancı kaynağın gider kısıtlamasına tabi tutulabilmesi için öncelikle işletmede kullanılıp kullanılmadığının araştırılması ve ortaya çıkarılması gerekecektir. İşletmelerin bünyesinde tutulmadan başka işletmelere aktarılan kaynakların işetmede kullanılan yabancı kaynak vasfını haiz olup olmadığının açıklığa kavuşturulması gerekir.

İşletmede kullanılan yabancı kaynaklara ait giderleri başlıca şunlardır ; Faiz, Komisyon, Vade Farkı, Kar Payı, Kur Farkı vb.

4- FİNANSMAN GİDERİ YANINDA FİNANSMAN GELİRİNİN DE BULUNMASI

Finansman giderlerinin yanında finansman geliri de elde etmiş olan mükelleflerin gider kısıtlaması uygulamasında söz konusu gelir ve giderlerini birbiri ile mukayese etmek suretiyle netleştirmeleri mümkün olmayıp finansman giderleri toplamının gider kısıtlamasına konu edilmesi gerekmektedir.

Kurumlar Vergisi Genel tebliği hükümlerine göre bir mükellefin finansman giderleri ile finansman gelirlerini netleştirmesi mümkün değildir.

Örneği; 01.01.2022 tarihinde A Metal A.Ş. bankadan 1.000.000,00 USD döviz bazlı kredi kullanmıştır. Kredi ödemesi 01.01.2023 tarihinde yapılacaktır. (01.01.2022 USD Kuru 13,4221) Kullanmış olduğu krediyi banka hesaplarında nakdi olarak tutmaktadır. (31.03.2022 tarihinde USD değerleme kuru 14,6458)

31.03.2022 tarihinde yapılan değerlemede şirketin banka mevcut bulunan USD hesabı için 1.223.700,00 TL kur farkı geliri elde edilmiştir.

- 01.01.2022 banka bakiyesi              1.000.000,00*13,4221           = 13.422.100,00 TL

- 31.03.2022 banka değerlemesi       1.000.000,00*14,6458           = 14.645.800,00 TL

Şirketin aynı şekilde kredi hesapları için değerleme sonucunda 1.223.700,00 kur farkı gideri olduğu tespit edilmiştir.

31.03.2022 itibariyle yapılacak finansman gider kısıtlaması hesaplamasında şirketin kredi hesaplarının değerlemesi sonucu ortaya çıkan 1.223.700,00 TL kur farkı gideri Kanunun 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (i) bendi kapsamında finansman gider kısıtlamasına tabi tutulacaktır.

Şirketin kredi kullanarak banka hesabında nakdi olarak bulundurduğu 1.000.000,00 USD’nin değerlemesi sonucu ortaya çıkan kur farkı geliri ile kredi hesaplarında bulunan tutarın değerlemesi sonucu ortaya çıkan kur farkı giderinin netleştirilmesi mümkün değildir.

Temin edilen yabancı kaynağın mevduat vb. şekillerde değerlendirilmesi sonucu doğacak kur farkı geliri şirketin bilançosunun aktifinde yer alan bir varlığın değerlemesi sonucu oluştuğu için, yabancı kaynağa ilişkin kur farkı giderinden mahsup edilemeyecektir.

5- DÖVİZ CİNSİNDEN BORÇLANMALARDA YIL İÇİNDE YAPILAN KUR FARKI GELİRİ VE GİDERLERİNİN NETLEŞTİRİLMESİ

Mükellefler tarafından yapılan döviz cinsinden borçlanmalarda yıl içinde yapılan kur değerlemelerinde ki bir hesap içerisinde ki kur farkı geliri ve kur farkı giderlerinin netleştirilmesi mümkündür.

Örneği; 01.01.2022 tarihinde A Metal A.Ş. bankadan 1.000.000,00 USD döviz bazlı kredi kullanmıştır. Kredi ödemesi 01.01.2023 tarihinde yapılacaktır.

A Metal A.Ş.’nin geçici vergilendirme dönemleri itibarıyla finansman gider kısıtlaması öncesi çıkarmış olduğu bilançolarında yapacağı mukayese sonucunda yabancı kaynak toplamının öz kaynak toplamını aştığının tespit edilmiş olması halinde, Bankadan kullanmış olduğu 1.000.000 USD kredi nedeniyle, ikinci geçici vergilendirme (1 Ocak – 30 Haziran) döneminde 1.500.000 TL, üçüncü geçici vergilendirme (1 Ocak – 30 Eylül) döneminde 1.100.000 TL ve dördüncü geçici vergilendirme (1 Ocak – 31 Aralık) döneminde ise 1.850.000 TL tutarında finansman gideri, gider kısıtlamasının hesabında dikkate alınması gerekmektedir.

KAYNAKLAR

Kurumlar Vergisi Genel Tebliği

11.13. Finansman gider kısıtlaması

27.02.2025

Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)

>> Duyurulardan haberdar olmak için E-Posta Listemize kayıt olun.

>> SGK Teşvikleri (150 Sayfa) Ücretsiz E-Kitap: hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Apple Store 'dan hemen indir.

>> MuhasebeTR mobil uygulamasını Google Play 'den hemen indir.

>> YILIN KAMPANYASI: Muhasebecilere Özel Web Sitesi 1.249 TL + KDV  Ayrıntılar için tıklayın.